De Volksrepubliek China bestaat 60 jaar, en dat wordt uitgebreid gevierd. Die periode van 60 jaar kan echter heel gemakkelijk in twee gedeeld worden. Eind vorig jaar was namelijk ook de 30e verjaardag van de hervorming van China en het openstellen naar de wereld. De grote en kleine veranderingen die daarop volgden, worden heel mooi geïllustreerd in een pak verhalen in het boek “Shanghai – Our Stories (1978-2008). A Celebration of the 30th Anniversary of China’s Reform and Opening Up”. Enkele voorbeelden:
De evolutie in de voorbije 20 à 30 jaar is treffend te zien in de veranderingen van de spoorwegen in Shanghai. Binnenkort rijden er treinen van Peking naar Shanghai tegen een snelheid van 380 km/u, maar in 1988 nog reed de trein op de lijn van Wusong (aan de noordzijde van de stad) naar het centrum van Shanghai tegen 5 km/u tussen de huizen door. Die huizen stonden zo dicht op elkaar dat er moest opgelet worden voor ramen, wasdraden, … . Soms moest de trein helemaal stoppen omdat er een groentenmand van het spoor moest worden gehaald of omdat er kinderen aan het spelen waren. Nu kunnen reizigers van Wusong naar Shanghai via metrolijn 3.
Opschudding eind november 1985! Een grote neonreclame van Toshiba verscheen bovenop het Park Hotel in Lujiazui, het toenmalige hoogste gebouw in Shanghai. Een buitenlands bedrijf! Zou Shanghai opnieuw half gekoloniseerd worden? De nieuwe politiek was wel al enkele jaren ingevoerd, maar de gewone Chinees had nog wat tijd nodig om te wennen aan die nieuwe ideeën. Om een einde te maken aan de controverse werden vlug reclameborden van Chinese bedrijven geplaatst op andere bekende plaatsen in de stad. Een goede 20 jaar later ziet het Shanghaise straatbeeld er op z’n zachtst gezegd een stuk anders uit dan toen.
Hoeveel roltrappen zouden er zijn in Shanghai? Geen gek die wil beginnen tellen. Maar op 16 maart 1982 was er welgeteld 1. De roltrap van de Shanghai N° 1 Department Store was een model van voor 1949, maar was tijdens de Culturele Revolutie buiten werking gesteld, en pas in 1982 hersteld. De dag voordien stond in de krant dat de roltrap ingehuldigd zou worden, en dit lokte een enorme toeloop. Iedereen wilde (voor het eerst in z’n leven) op de roltrap. De rij wachtenden kronkelde zich in en meermaals rond het gebouw, en een veiligheidsbediende moest alles in het werk stellen om orde te brengen.
Een oude man die met verstomming staat te kijken naar een vrouw die lippenstift gebruikt op straat. De gewone man kreeg veel te verwerken na de openstelling van China. Voor de jaren ’80 waren cosmeticaproducten amper beschikbaar in Shanghai: in 1978 waren er in heel China maar een paar dozijn bedrijven die ze maakten. Dertig jaar later is make-up ook in China een miljardenbusiness geworden.
Momenteel heeft nagenoeg iedereen in Shanghai een airconditioner, maar dit is nog maar een decennium het geval. Voordien, vanaf het eind van de jaren ’80, hadden enkel supermarkten, bibliotheken, metrostations, cinema’s, … een airconditioner en dat was duidelijk te zien in Shanghai. Gedurende een lange periode trokken mensen bij warm weer, met ligstoel en al, naar het dichtstbijzijnde winkelcomplex om afkoeling te zoeken. Natuurlijk ontstonden er conflicten met de eigenaars, maar de regering besliste dat het mocht.
Het alomgekende verhaal, dat eigenlijk alles omvat, is dat van Pudong, hoe het evolueerde van landbouwgrond in 1990 naar het financiële en commerciël district van nu. De duizelingwekkende groei is goed te zien in de twee foto’s aan het begin van het boek, met eerst een beeld uit 1994 met een eenzame Oriental Pearl televisietoren, en daarnaast het volgebouwde Pudong van nu.