In 2021 heeft China de sinds 2015 bestaande speciale zone van Qianhai te Shenzhen uitgebreid van 18 tot 250 km². De bedoeling is niet louter meer te streven naar een hightech en financieel gebied waar Shenzhen en Hongkong samenwerken, maar ook een band te creëren met de andere Aziatische landen via onder meer grensoverschrijdende e-commerce en dito dataverkeer.
Shenzhen is de buurstad van Hongkong die het overigens al economisch overvleugeld heeft. De stad die iets groter is dan de provincie Antwerpen telt 17 miljoen inwoners, meestal inwijkelingen uit andere delen van China, die hun geluk komen beproeven in de stad die de voorbije decennia symbool stond voor de Chinese hervormingen. We hadden eerder de gelegenheid te beschrijven hoe Shenzhen evolueerde van vissersstadje naar de gigant die het nu is. Shenzhen staat qua competitiviteit in China op de tweede plaats. De haven is ’s werelds vierde grootste en al in 2008 was de tertiaire sector er groter dan de secundaire. De totale toegevoegde waarde van de strategische opkomende industrieën bedroeg 1,33 biljoen yuan (+7%) in 2022, goed voor 41,1 % van het regionale bbp.
De motor van de transformatie is toe te schrijven aan de erkenning als speciale economische zone die in 1980 vier van de 9 economische districten omvatte, maar in 2010 uitgebreid werd naar de gehele stad. In dit artikel concentreren we ons op de Qianhai-zone. Die wil een osmose bereiken tussen de geavanceerde technologie van Shenzhen en Hongkong en dit met het oog op de RCEP– en de ASEAN-landen.
In 2020 vaardigde Shenzhen als antwoord op het nationale ‘Opinions on Financial Support for the Construction of the Guangdong-Hong Kong-Macao Greater Bay Area’ 50 maatregelen uit ter ontwikkeling van de stad als wereldwijd en duurzaam financieel centrum. Het 14de stedelijk vijfjarenplan stelde de bevordering van een diepe integratie van technologie en financiën voor, evenals de oprichting van een proefdemonstratievenster voor de openstelling van de financiële sector en een proefzone voor grensoverschrijdende RMB-innovatie.
Hierbij zouden Hongkong en Shenzhen langs weerszijden gaan samenwerken. Het gedeelte in Shenzhen – de Qianhai & Shekou zone – kreeg al in 2015 de erkenning als speciale zone, meer bepaald in het kader van de Guangdong Pilot Free Trade Zone. De zone die oorspronkelijk maar 28 km² groot was, diende zich officieel te richten op de ontwikkeling van het rechtssysteem, de administratieve dienstverlening, de samenwerking tussen Shenzhen, Hong Kong en Macao, financiële openstelling en innovatie, de geïntegreerde functie van de mondiale handel en innovatie van de scheepvaartlogistiek, om Shenzhen uit te bouwen tot een spil van de wereldeconomie. De maritieme zijderoute in de vorm van een geïntegreerde haven Shenzhen-Hong Kong moest fungeren als een nieuw paradigma van een vrijhandelszone. Het onderscheid met de andere Guangdong-vrijhandelszones ligt in de klemtoon van de Qianhai-zone op financiële innovatie en een Hongkongs offshore Renminbi centrum.
In september 2021 werd de Qianhai Cooperation Zone uitgebreid van 18 km² tot 250 km²: voortaan maakten ook de zone rond de luchthaven, die rond de Dachan-terminalhaven en despeciale zone Shekou deel uit van het gebied dat niet enkel een essentiële schakel wordt voor de integratie in de Greater Bay Area (Grote Baai), maar ook bedoeld is als brug naar de ASEAN– en RCEP-landen. Op te merken valt dat naast de talrijke maatregelen voor moderne diensten en innovatie, een concurrentieel zakenklimaat, de bescherming van de intellectuele rechten en financiële openstelling ook gestreefd wordt naar integratie van Hongkongs talent en van wetssystemen. Zo kunnen onder meer afgestudeerden uit Hongkong werken en/of leven in Qianhai of er een zaak starten. Voor de bewoners uit Hongkong zijn overigens al 300 openbare diensten in Qianhai ter beschikking na registratie bij Qianhai’s Electronic One-stop Service Center.
De gedetailleerde plannen voor Qianhai reiken soms ver: bijvoorbeeld internationale maritieme innovatie-instellingen verenigen, de mariene wetenschap en technologie ontwikkelen, de bouw van een moderne cluster voor maritieme diensten versnellen en een hoogland van maritieme wetenschap en technologische innovatie opbouwen met hoogwaardige maritieme intelligente apparatuur, scheepsbouwapparatuur, maritieme elektronische informatie (big data), nieuwe maritieme energie en maritieme milieubescherming.
Resultaat
In april 2022 waren er al 11.900 ondernemingen met kapitaal uit Hongkong in Qianhai geregistreerd. Tijdens K1 van 2022 kwamen er 5.900 nieuwe ondernemingen bij. De sinds 2014 bestaande Qianhai E-hub voor jongeren heeft 578 ondernemersteams gevormd, waaronder 357 teams uit Hong Kong, Macau, Taiwan en internationaal gemengde. China Merchants heeft eind 2021 in de Mawanhaven de eerste GBA slimme haven geopend. Deze benutten autonome vrachtwagens die gebruik maken van digitale perceptieradarsensoren Via deze sensoroplossingen kunnen vrachtwagens veilig opereren, zelfs bij regen, mist of stof. Dit Container Terminal Operation System werd al in Sri Lanka toegepast. Ook de haven van Tessaloniki heeft met China Merchants een contract getekend om dit systeem te gebruiken.
Het Shenzhen Institute of Advanced Technology (SIAT) dat opgericht werd door de Chinese Academie van Wetenschappen, het bestuur van Shenzhen en de Chinese Universiteit van Hong Kong, is gespecialiseerd in onderzoek naar gezondheidszorg, robots, nieuwe energie en materialen, big data en slimme steden. De gemiddelde leeftijd van de 3.219 SIAT-personeelsleden is 33 jaar, terwijl het jaarlijkse personeelsverloop 15 procent bedraagt. SIAT heeft samen met andere ondernemingen 230 laboratoria opgericht, terwijl 1.582 bedrijven zijn geïncubeerd. In totaal is 27,5 procent van de wetenschappelijke en technologische prestaties omgezet in praktisch gebruik.
Ook het van Huawei afgesplitste Honor heeft een slimme fabriek in Qianhai. Langs de 149 meter lange productielijn werken slechts 24 werknemers, vermits driekwart van het werk door geautomatiseerde apparatuur wordt gedaan en het produceren van een mobiele telefoon slechts 28,5 seconden kost. Zo’n drukke slimme werkplaats is ook te zien op een logistieke afdeling onder de China Duty Free Group. Het slimme lopende bandsysteem sorteert dagelijks ruim 10.000 pakketten met behulp van slimme technologie.
Huawei zelf tekende in september met Shenzhen een overeenkomst om een partnerschap aan te gaan en in Qianhai een fabriek te bouwen voor alles wat met cloud computing te maken heeft. Het partnerschap heeft tot doel industriële big data te ontwikkelen en grootschalige modellen te trainen voor intelligente, digitale, groene en hoogwaardige productie. Het initiatief zal ook dienen als maatstaf voor bedrijfstransformatie. De samenwerking tussen Qianhai en Huawei richt zich eveneens op het dataveld met hoogwaardige datamakelaarsbedrijven in sectoren als financiën, gezondheidszorg, handel en logistiek. Het initiatief moet bijdragen aan de oprichting van een platform en een operationeel raamwerk voor datamakelaars. Verder omvat de samenwerking de oprichting van het Huawei Greater Bay Area Artificial Intelligence Industry Service Center en het Shenzhen-Hong Kong Artificial Intelligence Computing Power Center. Het rekenkrachtcentrum zal gespecialiseerde diensten leveren aan bedrijven die zich richten op kunstmatige intelligentie (AI) in Shenzhen en Hongkong. Dit omvat het aanbod van AI-computerbronnen, planning van rekenkracht, verificatie en aanpassing. De bouw van computerinfrastructuur, netwerksystemen, beveiligings- en operationele systemen zal worden versneld om de dienstverlening te vergemakkelijken.
Op het Shenzhen International Fintech Festival dat vorige maand in Qianhai plaatsvond, hebben Shenzhen en Hongkong beslist samen een verificatieplatform op te zetten voor grensoverschrijdende gegevensoverdracht, gebaseerd op de blockchaintechnologie. De ontwikkeling van het platform zal langs de zijde van Shenzhen starten via een partnerschap tussen China (Qianhai) Internet Exchange, Shenzhen Credit, Hong Kong Science and Technology Park en Shenzhen’s WeBank. De Bank of China en de Bank of East Asia zullen tot de eerste lichting van banken behoren die het platform gaan gebruiken. Volgens China Daily gebruiken meer dan 2 miljoen zaken de digitale yuan in de stad waar al 35 miljoen digitale geldbeugels werden geopend.
Tijdens het 2023 ASEAN-China Greater Bay Area Economic Cooperation (Qianhai) Forum in juli werden tussen het GBA en ASEAN niet enkel 7 economische samenwerkingsprojecten ter waarde van 12 miljard yuan getekend, maar ook het Greater Bay Area-ASEAN International Chamber of Commerce Alliance en de China-ASEAN Think Tank Partnership opgericht. Kortom, Qianhai is volledig klaar om in osmose met Hongkong zijn rol te vervullen als brug naar de andere Aziatische landen. We verwachten dat deze dynamiek volledig in lijn blijft met de spectaculaire vooruitgang van de voorbije 40 jaar. Dat de wind ook bij de gewone man in de straat te Hongkong aan het draaien is, bewijst de uitspraak van voorzitter Simon Wong Ka-wo van de Hong Kong Federation of Restaurants and Related Trades dat in oktober 5,3 miljoen Hongkongers naar GBA-steden van het vasteland trokken om er 467 miljoen US$ te spenderen omdat de prijzen er lager zijn en de diensten meer divers. Vorige zaterdag steeg het aantal Hongkong bewoners die de grens overstaken voor het eerst boven het miljoen.
Diverse bronnen en China Briefing
