China gaat verder hervormen voor economisch herstel na de pandemie en langetermijngroei. De sleutelrol van staatsbedrijven wordt verder uitgebouwd. Dit gaat in tegen de eisen van de VS, de EU en Japan.
Het 14de Centraal Comité voor het Verdiepen van de Allesomvattende Hervormingen kwam op 30 juni bijeen onder voorzitterschap van president Xi om zich te buigen over de strategie na de pandemie.
Om in de nieuwe situatie herstel en groei op langere termijn te verzekeren, gaat China verder met diverse hervormingen. Er zijn beslissingen genomen over sectoren van staatsbedrijven tot de integratie van de nieuwe generatie IT met maakwerk. Die hervormingen moeten institutionele remmen op een duurzame groei wegnemen.
De belangrijkste speerpunten van de hervormingen zijn de toewijzing van productiefactoren op basis van marktbehoeften, de staatsbedrijven, het belastingsysteem, de financiële sector, het uitbouwen van pilot vrijhandelszones, de verdere opening voor buitenlandse investeringen en de stabiliteit van de leveringsketens.
Dit jaar zijn al een aantal hervormingen doorgevoerd die in lijn liggen van wat nu beslist werd. In april is een plan bekendgemaakt voor de betere toewijzing van productiefactoren op basis van marktbehoeften, in mei voor het verbeteren van de socialistische markteconomie om de groei van binnen- én buitenlandse bedrijven te ondersteunen. In juni is het plan bekend gemaakt om van heel het eiland Hainan een vrijhaven te maken die op wereldvlak concurrentieel is. Einde juni is de lijst van verboden sectoren voor buitenlandse investeringen voor de zoveelste keer ingekort.
Deze maatregelen hadden vooral tot doel China aantrekkelijker te maken voor buitenlandse investeerders. Dat is noodzakelijk nu een aantal ontwikkelde landen meer neigen naar protectionisme tegen China.
De hervormingen in de tweede jaarhelft zijn vooral gericht op het versterken van de staatsbedrijven, die de ruggengraat van de Chinese economie uitmaken.
‘Staatsbedrijven vormen een belangrijke materiële en politieke grondslag voor het socialisme met Chinese karakteristieken. Ze zijn de belangrijkste steunpilaar en de kracht voor het bestuur door de Partij en voor de heropleving van het land.’
‘De komende drie jaren zijn een kritische periode voor de hervormingen van de staatsbedrijven, en we moeten het leiderschap van de Partij over de staatsbedrijven verbeteren… en vasthouden aan het concept van de socialistische markteconomie’
De hoofdtaak wordt het optimaliseren van de structuur van de staatseconomie zodat die meer concurrentieel, innovatief, sturend, invloedrijk en bestand tegen risico’s wordt.
Fusies, overnames en herstructureringen moeten staatskapitaal meer richten naar opkomende sectoren, gesofistikeerd maakwerk en andere sectoren die belangrijk zijn voor het welzijn van de mensen en de nationale veiligheid.,
Kapitaalmarkten zullen een rol spelen in die hervormingen, als platform voor financiering, uitgeven van aandelen, fusies en overnames.
Commentaar
De Hongkongse krant South China Morning Post ziet bij de maatregelen vooral een driejarenplan om de standing van staatsbedrijven te verhogen. Dat niettegenstaande klachten van handelspartners VS, EU en Japan dat multinationals in China niet met gelijke wapens kunnen concurreren.
Tijdens de coronacrisis hebben staatsbedrijven hun belang bewezen om het virus in te perken, noodrantsoenen te verzekeren en de nutsbedrijven te laten functioneren. De nieuwe maatregelen moeten er voor zorgen dat staatsbedrijven ook een leidende rol spelen in technologische innovatie. Ze moeten focussen op de strategische behoeften van China en proberen technologische flessenhalzen te overwinnen.
In 2013 werd al een blauwdruk voor hervormingen gelanceerd om staatsbedrijven meer marktgericht te maken. Daar zat onder meer het aantrekken van privé minderheidsaandeelhouders bij. Dat is echter nog niet op grote schaal gelukt
China telt ongeveer 130.000 staatsbedrijven. Ze hebben activa ter waarde van 210.000 miljard yuan (27.000 miljard euro). 97 grote conglomeraten met 80.000 miljard yuan activa worden op centraal niveau bestuurd.
Bronnen: Xinhua, South China Morning Post
