Premier Li Keqiang heeft vandaag een persconferentie gegeven nadat de jaarlijkse algemene vergadering van het Nationaal Volkscongres werd afgesloten. Opvallende accenten: zero-tolerance in de strijd tegen corruptie en dat tot in de top van de partij, hervormingen voor een betere marktwerking liggen op schema, strijd tegen werkloosheid en inflatie prevaleren boven krampachtig vasthouden aan groeipercentage.
foto Xinhua
Li’s eerste onderwerp was de verdwijning van het vliegtuig op vlucht MH370, waarbij 227 passagiers en 12 bemanningsleden, onder hen 154 Chinese burgers, zijn vermist. De premier beloofde dat China en anderen zouden blijven zoeken naar personen en aanwijzingen, wrakstukken en elke glimp van hoop zouden vasthouden. Acht Chinese vaartuigen zijn in de buurt, een ervan is op weg naar de plaats op zee waar de verdwijning is geconstateerd. Tien satellieten verzamelen informatie en geven technische ondersteuning in het kader van een internationale inspanning met veertig schepen en evenveel vliegtuigen van twaalf landen. China zal zijn politiek van openheid in internationale betrekkingen niet laten beïnvloeden door de gebeurtenissen, zo zei Li na een vraag van een journalist.
Corruptie ook aan de top bestrijden
Vervolgens kwam de strijd tegen corruptie aan de beurt. China hanteert een beleid van ‘zero-tolerance’ tegenover corrupte functionarissen, ‘hoe hooggeplaatst ze ook zijn’, en ‘zij zullen zich nergens kunnen verschuilen’. China is een rechtsstaat met een regering voor het volk. ‘Machtsuitoefening en de inzet van openbare middelen moeten onder controle staan van de instellingen.’ De campagne die al goede resultaten heeft behaald wordt standvastig verdergezet en opgevoerd. De centrale regering zal hiertoe het bestuur efficiënter maken en verantwoordelijkheden overdragen aan lagere overheden. Er komt een ‘lijst van bevoegdheden’ en accountantsonderzoeken zullen worden gedaan naar de overdracht van de rechten op grondgebruik en op mijnbouw, omdat dit punten zijn waar de bevolking groot belang aan hecht.
De ‘wettelijke basis’
Dat hervormingen op vele terreinen de politieke agenda bepalen is bekend. Vorig jaar gingen 30 van de 40 beslissende kabinetsvergaderingen over hervormingen, dat tekent het klimaat. Fiscale, belastingtechnische en financiële ingrepen zullen dit jaar een groot belang krijgen. Het gevaar van uit de hand lopende overheidsschulden mag niet worden onderschat, maar ze zijn intussen wel onder controle. Li verwees naar zijn rapport en naar de aangekondigde maatregelen om de regionale overheden van fondsen te voorzien ‘via de voordeur, die open blijft, terwijl de zijdeuren dicht gaan’. Hij verzekerde de journalisten dat China de Basel III akkoorden, gericht tegen het schaduwbankieren, systematisch zal uitvoeren.
Minder belastingen voor midden- en kleinbedrijf, een krachtige ontwikkeling van het gemengde eigendom, toegang voor particuliere bedrijven tot de dienstverlenende sectoren, het delegeren van bevoegdheden (dat laatste is intussen al op 416 punten gebeurd): het moet allemaal het uiteindelijke doel van de hervormingen dichterbij brengen. Dat doel is: een stimulans van de marktwerking en de creativiteit in de maatschappij. Dit zal de bevolking ten goede komen en zorgen voor een betere verdeling van de winsten dank zij de hervormingen. Gevestigde belangen zullen moeten wijken. Er zijn wel pogingen om obstructie te voeren, maar die zijn tot mislukken gedoemd. De eerste positieve resultaten zijn al zichtbaar: vorig jaar kwamen er 27,6 % nieuwe bedrijven bij, waaronder 30 % in de particuliere sector.
Wel moet de markteconomie een wettelijke basis hebben: ‘de markt moet alles kunnen doen wat niet door de wet verboden is en de overheid mag niets doen dat niet door de wet is toegestaan’. De regering trekt, ook al delegeert ze, haar handen niet van alles af, maar zal juist meer energie overhouden voor macro-controle en verscherpt toezicht. (Over het thema van de wettelijke basis is onlangs een artikel verspreid van een invloedrijk jurist. De wetgeving die in 2010 is voltooid, met zijn 242 wetten die gaan over het hele politieke en sociale leven moet grondig worden herzien, om de 300 maatregelen waartoe is besloten tijdens het Derde Plenum ‘een wettelijke basis’ te kunnen geven.)
Groeicijfer niet allesbepalend
In antwoord op een andere vraag en als reactie op de waarneming dat de activiteit in de productie toch weer enigszins 
afneemt na de groei van 7,7 die vorig jaar werd gehaald, verduidelijkte de premier dat de beoogde groei inderdaad 7,5% is, maar dat dit doel flexibel is omdat het creëren van banen altijd de voorrang moet hebben. (Minister van Financiën Lou Jiwei had, net zoals verschillende collega’s, eerder al duidelijk gemaakt dat de regering een bredere marge voor het groeicijfer geen groot probleem vindt).
De regering hecht meer belang aan de kwaliteit en de duurzaamheid dan aan absolute minimum- of maximumcijfers, zoals vroeger wel het geval was. De inflatie moet rond 3,5% blijven en het is nodig te zorgen voor 10 miljoen extra banen in de stad, opdat de geregistreerde werkloosheid niet boven de 4,6 % uitkomt. Li sprak optimistisch van een groot potentieel en herstellingsvermogen, maar waarschuwde voor de enormiteit van de uitdagingen, zoals de strijd tegen vervuiling. Hij zei dat in dat gevecht zowel het inefficiënte en verspillende groeimodel moest worden aangepakt, als de persoonlijke manier van leven. Hij noemde de PM 2,5 monitoring in 161 grote steden, uitgebreider dan in welk ontwikkelingsland ook, en de targets voor het verminderen van energieverbruik, vorig jaar 3,7 en dit jaar 3,9 %, bewijzen dat China dit ook echt aanpakt.
Internationaal en nationaal: gemeenschappelijke belangen zoeken
Li Keqiang herhaalde de voornemens om aan de vreedzame ontwikkeling van China vast te houden en om de regeringen van de buurlanden te overtuigen dat zowel de Chinezen en als de andere volkeren vrede, ontwikkeling en respect willen omdat dit hun voornaamste en gemeenschappelijke belang is. Voor de betrekkingen met de VS en de EU was het volgens hem nodig de voor de hand liggende meningsverschillen op een correcte manier te behandelen en ook hier vooral het gemeenschappelijk belang en complementariteit te zoeken. Een mogelijk voorbeeld: China moet de kans krijgen om zijn uitrusting voor hogesnelheidslijnen en kerncentrales te verkopen. Alle partijen zouden voordelen halen uit de concurrentie en de uitwisseling van technologie die dit meebrengt. De premier vergat uiteraard ook niet de vooruitgang te vermelden in de betrekkingen met Taiwan en het succes van het gevoerde beleid in Hongkong en Macao.
Sociaal
Li Keqiang besloot zijn persconferentie met antwoorden op vragen over het sociale beleid. Volgens hem zijn er hier drie speerpunten: de waarborg van elementaire levensbehoeften, een vangnet voor zij die in uitzonderlijke problemen komen en sociale rechtvaardigheid. De economische hervormingen, de sociale zekerheid, ziekteverzekeringen en gelijke kansen in het onderwijs moeten dat mogelijk maken. Li zegde toe dat bijna vijf miljoen huizen van ondermaatse kwaliteit zullen worden gerenoveerd en dat er naar oplossingen gezocht wordt voor de 100 miljoen Chinezen die nog in armen verwaarloosde wijken wonen. We zullen sociale woningen laten bouwen en zorgen dat de toewijzing ervan eerlijk gebeurt.
Het kabinet heeft vertrekkende van de 468 moties die zijn ingediend tijdens de zitting van het Nationale Volkscongres16 wijzigingen in het werkrapport doorgevoerd. Het gaat meestal om vrij vage voornemens zoals ‘de promotie van voertuigen op nieuwe energie’ en ‘de ontwikkeling van een harmonische dokter-patiëntrelatie’.
De SCMP uit Hongkong had graag meer controversiële punten op de agenda van de persconferentie gezien: het terrorisme in Xinjiang, een tirade tegen Japan en natuurlijk Zhou Yongkang. Volgens de Post hadden journalisten waarschuwingen gekregen dat ze over ‘de zaak Zhou‘ niets mochten vragen. Een kaderlid zou gezegd hebben dat ‘het nog te vroeg was’. Een korreltje zout is hier misschien gepast: de uitspraak van woordvoerder Lu Xinhua voor het Congres, die nauwelijks afweken van wat Li Keqiang vandaag zei over ‘corruptiebestrijding voor iedereen die fouten maakt’, interpreteert de krant uit Hongkong graag ook als een hint dat hun beweringen over de zaak Zhou waar zijn.
Bron: Xinhua, SCMP
Video waarin Li Keqiang zegt dat hij het natuurlijk betreurt als schulden niet kunnen terugbetaald worden, maar dat het in de huidige situatie nog af en toe niet te vermijden is
http://www.scmp.com/video?movideo_m=753710
Het persbureau Xinhua heeft een aantal handige korte overzichten van de doelstellingen, voornaamste opdrachten en beleidsvoornemens.
http://news.xinhuanet.com/english/china/2014-03/06/c_133166158.htm
http://news.xinhuanet.com/english/china/2014-03/06/c_133166158_2.htm
http://news.xinhuanet.com/english/china/2014-03/06/c_133166158_4.htm
