Er hangt weer smog, door rook en uitlaatgassen vervuilde mist, over het noorden van China. De vervuilers zijn diesel, fabrieken en steenkool, en vooralsnog zit het weer niet mee. Koude wind zou in de komende maanden wat kunnen helpen, zodat de successen van de strijd tegen luchtvervuiling niet langer overschaduwd worden.
Meteorologen hebben een langetermijnvoorspelling klaar, met gemengd positieve en negatieve vooruitzichten. Want het beperken van de uitstoot van vervuilende stoffen mag dan de beste manier blijven om luchtvervuiling terug te dringen blijft, ook het weer speelt een rol.
Tussen hoop en vrees
Koude wind en neerslag kunnen de vervuiling verspreiden en verdunnen. Een rapport van het Nationale Klimaatcentrum en het ministerie van Waterhuishouding van China heeft wat dat betreft redelijk goed nieuws voor de noordelijke regio’s en minder goede verwachtingen voor de rivierdelta van de Jangtse. Voor de periode van december tot februari is de prognose: wat kouder dan gemiddeld in het grote stedelijke cluster Beijing-Tianjin-Hebei en de stroomgebieden van de Fenhe en de Weihe, met de provincies Shanxi, Shaanxi en Henan. In die gebieden zullen de gemiddelde atmosferische omstandigheden min of meer hetzelfde zijn als de afgelopen vijf jaar, redelijk aanvaardbaar. (Ter informatie: de airpocalypse die de strijd tegen de luchtvervuiling sterk heeft gestimuleerd was in 2013). Gedurende dezelfde wintermaanden zal het scenario in de rivierdelta van de Jangtse heel wat onprettiger zijn, doordat er naar verwachting gemiddeld minder regen en sneeuw zal vallen dan voorgaande jaren. In de kustprovincies zou dat zelfs 20 tot 50% minder neerslag kunnen betekenen. Shanghai, Jiangsu, Zhejiang, Fujian, Jiangxi en Anhui zijn gewaarschuwd.
Inhaalslag
Voorlopig zit het echter niet mee juist in Beijing-Tianjin-Hebei en de noordelijke provincies met de vlakte waar de Fenhe en Weihe doorheen stromen. Het Nationale Onderzoekscentrum van de oorzaken en de bestrijding van Luchtvervuiling constateert dat de uitstoot van dieselvoertuigen, fabrieken en de verbranding van steenkool niet weg kan doordat er op dit moment te weinig koude lucht stroomt en het in de atmosfeer erg vochtig is. De dichtheid van PM2.5 deeltjes is weer erg hoog. Men hoopt dat de verwachte regen en sneeuwval afkomstig uit de noordelijkste provincies tegen volgende week dinsdag de lucht kan schoonvegen. Intussen zijn er in 54 steden in het noorden waarschuwingen uitgegaan, in delen van Hebei en omliggende in 47 steden is zelfs code oranje voor de luchtvervuiling in voege. Dit is de op een na ernstigste waarschuwing die betekent dat er drie opeenvolgende dagen van zware smog zijn geweest. In Beijing is er code geel, de op twee na zwaarste. Het ministerie van Ecologie en Milieu heeft als consequentie hiervan aan de bedrijven die op een alarmlijst vanwege vervuiling staan bevolen de productie te verminderen of te staken. Deze opdracht geldt voor producenten van staal, cement en rubber. Volgens het ministerie produceren zij rond deze tijd meer dan gewoonlijk omdat ze de schade willen inhalen die ze hebben opgelopen tijdens lockdown voor de strijd tegen het coronavirus.
‘Strijd gaat voort’
Het Onderzoekscentrum brengt de zaken enigszins in evenwicht en wijst de uitweg aan: in het hele land zat vorig jaar 20% minder PM2.5 in de lucht dan in 2015 en in Beijing-Tianjin-Hebei was dat zelfs 28%, dankzij de afgenomen verbranding van steenkool. Nog steeds zijn de systemen voor centrale verwarming in de noordelijke regio’s echter te veel aangewezen op deze fossiele brandstof. Na de airpocalypse van 2013 kwam er een vijfjarenplan voor schone lucht en een campagne voor ‘een blauwe hemel’. Maatregelen zoals fabriekssluitingen, vermindering van autogebruik en het subsidiëren en anderszins stimuleren van hernieuwbare energie hebben vrucht afgeworpen. De strijd tegen de pandemie door COVID-19 gaf in eerste instantie de campagnes voor schone lucht een extra boost, maar nu lijkt het noorden van China een beetje het slachtoffer van zijn eigen coronasucces te worden. Toch moet de strijd dapper doorgaan: uitgerekend de overheidsdepartementen van het nu getroffen cluster Beijing-Tianjin-Hebei en de vlaktes van de Fenhe en de Weihe hebben voor het moeilijke winterseizoen van oktober tot maart, wanneer de verwarming aan moet staan, een plan opgemaakt om de luchtvervuiling in de meeste steden terug te brengen tot 17 of 18 dagen met smog. Beijing had zelfs de ambitie om onder de zes dagen te blijven, maar daarvan zijn er dus al drie opgesoupeerd. Het laat zien hoe hard de strijd wordt en wat voor een zware opgave het zal zijn om het streefdoel van 2060 dat president Xi heeft voorgesteld te halen. Het gunstige langetermijnweerbericht van Nationale Klimaatcentrum en het ministerie van Waterhuishouding biedt aan het noorden wellicht een straaltje zon achter de donkere wolken.
Bronnen: China Daily, Sixthtone, Xinhua, Wikipedia