Socioloog en Harvard professor Martin Whyte publiceerde een boek ‘Myth of the Social Volcano’ . Daarin publiceert hij de resultaten van zijn onderzoek naar sociale verschillen in China in 2004 en 2009. Niet over feiten en cijfers, maar over de perceptie daarvan door de lokale bevolking.
Op een hoorzitting in 2011 voor de US Economic and Security Commission vat hij een aantal van zijn interessante bevindingen samen. Bevindt China zich in een gevaarlijke situatie omwille van te grote ongelijkheid? De onderzoeken van 2004 en 2009 tonen dat niet aan. Bij het onderzoek werden aan de Chinezen dezelfde vragen gesteld die ook in een aantal andere landen gesteld werden, waaronder de VS en postcommunistische landen in Oost-Europa.
72% van de Chinezen vinden dat de sociale ongelijkheid in hun land te groot is. Gevaarlijk veel? Nee, in ongeveer alle andere landen lag dit percentage hoger, met cijfers tussen 85 en 95% in Oost-Europa. Alleen de VS scoorden lager, met slechts 65% van de bevolking die kloeg over te grote ongelijkheid.
Op de vraag waarom sommigen erin slagen rijk te worden vonden de meeste Chinezen dat dit te maken heeft met bekwaamheid, hard, werk, talent, opvoeding… Corruptie, oneerlijkheid, onrechtvaardigheid spelen slechts een ondergeschikte rol. Ook al getuigt het systeem van grote ongelijkheden, de verdeling wordt eerder als rechtvaardig dan als onrechtvaardig ervaren. Met dit soort antwoorden zaten de Chinezen ver naast het gemiddelde van de landen.
Op de vraag of de regering meer moet doen om rijkdom te herverdelen gaven de Chinezen een gemiddeld antwoord. De regering mag wel iets doen voor de armen, maar slechts weinigen vinden dat de hoge inkomens moeten beperkt worden. Natuurlijk zijn er veel meer Chinezen die voor overheidsinterventie pleiten dan Amerikanen, maar dat komt door het uitzonderlijk individualisme van de Amerikanen. In de meeste andere landen vindt men meer voorstanders van overheidsinterventie dan in China.
Op de vraag of ze het nu beter hebben dan vijf jaar geleden en hoe ze hun toekomst zagen, waren de Chinezen ook uitzonderlijk optimistisch met meer dan 60% positieve antwoorden in 2004 en 75% in 2009.
Indien we geen feitelijk bewijs vinden van sociale ontevredenheid over de ongelijkheid, vanwaar komen dan die tienduizenden sociale conflicten? Whyte interpreteert deze conflicten als uitingen van ontevredenheid niet over ongelijke verdeling van rijkdom, maar over onrechtvaardige procedures: slechte behandeling door de lokale overheid, machtsmisbruik, geen mogelijkheid om schadevergoeding af te dwingen voor mistoestanden, enz. Daardoor vinden ze dat hun maatschappij er slecht aan toe is. Maar zeker niet zó slecht dat alles corrupt is en het systeem moet omver geworpen worden.
http://www.uscc.gov/hearings/2011hearings/transcripts/11_02_25_trans/11_02_25_final_transcript.pdf
Myth of th Social Volcano
Author Martin Whyte
Publisher Stanford University Press
2010
264 pp.
0804769427
$27.95