Chinese kranten lanceren een frontale aanval op multimiljardair speculant Georges Soros: zij beschuldigen hem ervan de Chinese munt te willen kelderen.
Georges Soros is niet de eerste de beste. In 2006 werd hij door een Franse rechtbank definitief veroordeeld wegens verboden insider trading met aandelen van Franse bedrijven in 1989. In 1990 lanceerde hij een aanval op het Britse pond waarmee hij twee jaar later de Bank of England dwong tot devaluatie. Tijdens de Aziatische crisis van 1997 zou hij volgens de Maleisische premier de Maleise ringgit tot devaluatie gedwongen hebben. De simpele tactiek van Soros bestaat erin met enorme sommen uit zijn fortuin en dat van een aantal kompanen miljardairs te gokken op een devaluatie van de munten. Die bedragen zijn zo hoog dat zij op de internationale markten een vluchtreactie uitlokken en de munt inderdaad naar beneden duwen. Waarna Soros en zijn vrienden miljarden winst opstrijken.
Diezelfde Soros heeft op het recente Wereld Economisch Forum in Davos verklaard dat China een harde landing tegemoet gaat en dat hij Aziatische munten short verkocht had. In begrijpelijke taal: dat hij speculeert op een sterke koersdaling van Aziatische munten. Genoeg om overal alarmbellen te doen rinkelen. Gaat Soros proberen de Chinese munt of de Hongkong dollar kopje onder te duwen? De offshore koers (op wisselbeurzen buiten China, vooral Hongkong) van de Chinese yuan stond meteen onder druk en ook de koers van de Hongkong dollar – die vrijer op de offshore markten verhandeld wordt- daalde, en de beurzen deden het slecht.
Het is duidelijk dat zelfs multimiljardair Soros met zijn eigen 28 miljard dollar en zijn vrienden zelf onvoldoende kapitaal kunnen mobiliseren om de Chinese overheid met reserves van 3.300 miljard dollar in het defensief te dringen, maar het gevaar bestaat dat hij door zijn actie op de beurzen een paniekreactie van verkopen kan uitlokken. De Chinese regering neemt de dreiging blijkbaar ernstig en reageerde meteen in de media en via de centrale bank.
Chinese reactie
De partijkrant People’s Daily titelt: “Denk twee maal na vooraleer U de Chinese yuan aanvalt”. Volgens de krant heeft Soros “openlijk de oorlog aan China verklaard”. Ze wijst erop dat de Chinese economie vorig jaar twee maal sneller groeide dan de Amerikaanse. De buitenlandse handel ging weliswaar 1,8% achteruit, maar de wereldhandel 10%. De Chinese economie is veel stabieler dan die van de andere opkomende landen. De heropleving in de VS is echter fragiel en de herindustrialisatie verloopt moeizaam. Eigenlijk is er dus geen reden waarom de Chinese munt blijvend zou dalen in waarde tegenover de Amerikaanse dollar. De daling tegenover de dollar in 2015 zou slechts een correctie zijn na bijna twintig jaar onafgebroken stijging. Die correctie is overigens het gevolg van de gewijzigde Chinese monetaire politiek. China besloot eind 2015 zijn munt niet langer tegenover de Amerikaanse dollar te waarderen, maar tegenover een korf van 13 munten. Dat geeft China mogelijkheden om een van de VS verschillende monetaire politiek te voeren. Daar waar de Amerikaanse FED de rentevoet recentelijk deed stijgen, heeft de Chinese Centrale Bank de rentevoeten momenteel laten dalen. Volgens de economische wetmatigheden is het normaal dat dit ook de wisselkoers licht laat dalen. Een paniekerige overreactie hierop is niet gefundeerd.
De krant voorspelt verder dat een aanval van Soros op de Hongkong dollar of andere Aziatische munten van landen die economisch sterk met China verweven zijn alleen maar zou leiden tot een nauwere samenwerking tussen de centrale banken via deviezenswaps, een transactie waarmee China de aangevallen munt zou kunnen steunen.
Het Chinese persagentschap Xinhua waarschuwde meteen ook Chinese en andere speculanten die in het voetspoor van Soros zouden willen treden: “Roekeloze speculanten en kwaadaardige shorters (die speculeren op sterke daling) zullen botsen op hoge transactiekosten en mogelijk strenge wettelijke vervolging”.
Premier Li Keqiang is tenslotte ook zelf tussengekomen. Verschillende Chinese media melden dat hij zonder Soros bij naam te noemen verklaard heeft dat de Chinese economie proberen te shorten “absurd” is.
Het kritische tijdschrift Caixin meent te weten dat de Chinese centrale bank sinds midden januari begonnen is de Chinese yuan te ondersteunen op de offshore markt van Hongkong. Voordien was de koers op die markt erg gedaald en veel lager dan op de binnenlandse Chinese markt. Maar door de interventie van de centrale bank is die toestand omgekeerd en was de yuan tijdelijk zelfs duurder in Hongkong dan in Shanghai. Door de interventie werd de yuan ook schaarser, wat de kortlopende inter-bankrente de hoogte injoeg en de kosten van speculanten op krediet navenant. Volgens Caixin heeft de verdediging van de yuan echter als gevolg dat de haaien zich op de Hongkong dollar gestort hebben.
Caixin vernam van de centrale bank dat er dagelijks offshore voor 230 miljard Amerikaanse dollars aan Chinese yuan verhandeld wordt; de verhandelingen voor buitenlandse handel en voor binnenlandse wisselverrichtingen bedragen dagelijks het equivalent van 65 miljard dollar. Het laten groeien van de offshore markten is een politiek van de Chinese regering, die van de yuan een internationaal gebruikte munt wil maken, maar waardoor ook de macht van de centrale bank om rechtstreeks tussen te komen in de wisselkoersen verwatert.
Toch een dilemma?
Hoofdzetel centrale bank
Analist Ding Shuang van Chartered in Hong Kong stelt in de South China Morning Post dat het Soros te doen is om winst te maken, niet om de Chinese yuan of de Hongkong dollar te kraken. Hij verwacht geen dramatische devaluaties zoals tijdens de Aziatische crisis in 1997-98. Indien Soros voldoende inzet dan kan zelfs een relatief geringe daling hem al veel winst opleveren.
De South China Morning Post haalt ook verschillende economisten aan. Volgens hen staat China voor een dilemma: de munt beschermen door de rentevoet op te trekken, of de rentevoet verder verlagen (of wat op hetzelfde neerkomt, de reservevereisten voor de banken verminderen) om de economie te stimuleren, maar daardoor de kapitaalsvlucht aanwakkeren en de koers van de yuan op de markten sterk laten dalen. Soros kan hiervan profiteren om te speculeren op daling.
Welk sneeuwbaleffect een dalende wisselkoers kan hebben illustreert Global Times aan de hand van cijfers van 2015. Over het hele jaar genomen daalden ten gevolge van de kapitaalvlucht omwille van de dalende wisselkoers de Chinese deviezenreserves van 3.850 miljard dollar naar 3.330 miljard, een recorddaling. Alleen al in december was er een kapitaalsvlucht van 109 miljard dollar, ook al een record. Volgens Chinese analisten die het blad citeert mag de totale deviezenreserve niet onder 3.000 miljard dalen, als China een voldoende grote buffer over wil houden om schulden terug te betalen en speculatie af te weren. De analisten verwachten dat de wisselkoers zoals die tegenwoordig berekend wordt tegenover een korf van 13 munten stabiel zal blijven in 2016, of misschien zelfs lichtjes stijgen. Maar apart tegenover de dollar lijkt een daling met een verdere 3-5% aanvaardbaar.
Bronnen: Xinhua, Global Times, People’s Daily, SCMP
