Voor President Xi Jinping moet de Communistische Partij (CPC) stevig zijn gezag laten gelden in de staatsbedrijven. Hij heeft dat duidelijk gemaakt tijdens een bijeenkomst over de rol van de CPC in dat soort bedrijven.
Op maandag en dinsdag hield de partij een topconferentie specifiek over haar werking in de staatssector. Het is twee keer eerder voorgekomen dat dit het onderwerp was van een partijconferentie. Het is de eerste keer dat de hoogste partijleider bij een dergelijke vergadering het woord nam.
Top Staatsbedrijven en Partij
Dat behalve Xi nog drie leden van de hoogste leiding aanwezig waren toont verder het belang van het evenement. De drie waren: Wang Qishan, de discipline-inspecteur, Liu Yunshan, verantwoordelijk voor ideologie en Zhang Gaoli, voor economische zaken. Daarnaast waren er ook sprekers van staatsbedrijven zoals de Industrial and Commercial Bank of China en de China Aerospace Science and Technology Corporation.
De partij moet zijn invloed in de staatsbedrijven verstevigen en verbeteren, volgens Xi Jinping. Er is nood aan activiteiten waardoor partijcellen van die bedrijven de meest betrouwbare eenheden maken van de CPC en de staat. De staatsondernemingen horen een voortrekkersrol te vervullen bij de realisatie van de partijbesluiten. Zo moeten ze het voortouw nemen bij ‘de nieuwe ontwikkelingsstrategie, hervormingen, buitenlandse investeringen en de Zijderoutes’. Ze hebben een grote verantwoordelijkheid ‘voor de versterking van China en voor het welzijn van het volk’, aldus het hoofd van het Centraal Comité.
Prestaties zijn politiek
Daarnaast blijft het nodig de staatsbedrijven grondig te hervormen en het management te moderniseren. Om die ondernemingen sterker en groter te maken is er een strengere controle nodig op de middelen. De partijcellen moeten de staatsbedrijven laten streven naar winst, concurrentiekracht en toename van de staatseigendommen. Of er op al die punten vooruitgang geboekt wordt hoort het criterium te zijn bij de beoordeling van de partijorganisaties die er werken. Liu Yunshan sprak vooral over die band tussen politiek en competitiviteit. De Staatsbedrijven vormen volgens Xi een ‘wezenlijk onderdeel van de materiële en politieke basis waarop het socialisme met Chinese kenmerken rust’.
Staatsbedrijven en hun werknemers
Ten slotte wees Xi tijdens de ‘conferentie over de staatsbedrijven en de CPC‘ op het belang van de werknemersrechten in de staatsbedrijven. Wie daar werkt heeft het recht op informatie en participatie. Werknemers moet er hun mening kunnen uiten. Het democratisch management gebaseerd op arbeiderscongressen komt een grote rol toe. Dat is zeker zo voor zaken die het directe belang van de werknemers aangaan en hun recht op toezicht.
Andere werkterreinen voor de partij zijn de basisgroepen, de selectie van personeel en de opleiding van uitstekende corporate executives. De CPC is een geïntegreerd onderdeel van de beheersstructuur, vooral op politiek, ideologisch en organisatorisch vlak. Of de partijorganisatie ook in de directie moet zetelen werd in het midden gelaten. Wel is er verklaard: het is belangrijk dat de wettelijke status en de bevoegdheden van de partijorganisatie en van de andere bedrijfsafdelingen duidelijk zijn. Ieder moet zich aan zijn bevoegdheden houden en ze correct opnemen.
Toezicht
Grondiger toezicht op topfunctionarissen is nodig. Het is inderdaad een feit dat, in het recente verleden, topmanagers van staatsbedrijven in de oliesector, telecom en staal ontslagen zijn en soms gerechtelijk vervolgd. De inspectie voor de partijdiscipline heeft dinsdag bevestigd dat sommige problemen niet voorbij zijn. De Centrale Commissie voor de Discipline-Inspectie (CCDI) bracht verslag uit van een nieuwe, herhaalde inspectieronde in de grote stad Tianjin en in de provincies Jiangxi, Henan en Hubei. Daarbij zijn de inspecteurs gestoten op misbruiken bij aanstellingen en verkiezingen van partijfunctionarissen en alweer gevallen van corruptie. De CCDI maakte zich juist zorgen over de geconstateerde ‘verzwakking van de macht van de partij’.
Weer van de partij
Zhang Xixian, een professor van de partijschool verbonden aan het Centraal Comité, zag in de bijeenkomst een nieuw begin. De partij zou zich, zo voorspelde hij, nu actiever opstellen in de staatsbedrijven. Dat zou ook gelden voor ondernemingen in het buitenland. Zhang zei in een officiële Chinese krant: ‘staatsondernemingen hebben 30 jaar lang veel over management geleerd van westerse bedrijven. De neiging is ontstaan om daarbij de partij opzij te schuiven en haar leidende rol te ondergraven’. Volgens Zhang zal dat nu afgelopen zijn.
Xinhua, China Daily, South China Morning Post, People’s Daily,
Zie ook China’s market Economy Takes Shape van Stephen Perry in China Global Impact, een website gelieerd aan de 48 Group Club, persoonlijkheden die banden hebben met het Britse en Chinese bedrijfsleven en de politiek
