Begin 2009 is er een onderzoek gestart naar de afdeling in Shanghai van zuivelbedrijf Panda. Volgens sommige Chinese bronnen werd er in februari alweer melamine aangetroffen in producten van het bedrijf, andere bronnen spreken van april. Het is in elk geval zeker dat het nieuws over het onderzoek nu pas, verschillende maanden later, is onthuld. Het was de officiële krant China Daily die het publiceerde en die ook met een aantal betrokkenen ging praten. De drie voornaamste directeurs van Panda zijn gearresteerd en ze zullen deze week nog worden berecht.
Er wordt toegegeven dat het gerecht en de voedselinspectie van Shanghai de zaak geheim hebben gehouden. De reden daarvoor was volgens Shen Weiping, woordvoerder van het bureau van de openbare aanklager, dat het onderzoek nog liep. Ook Yan Fengmin van de voedselinspectie voerde dit argument aan voor het achterhouden van de informatie hierover. Consumenten zijn ervan overtuigd dat de voornaamste reden van economische aard was: de zuivelindustrie moest worden gespaard nadat het melamineschandaal haar reputatie zware schade had berokkend. In een commentaar zegt Wu Meng van Global Times, een andere staatskrant, echter: ‘Acht maand is lang genoeg om het onderzoek te voeren. Openheid en snelle informatie tegenover de bevolking zijn essentieel, zeker in voedselschandalen’. De tegengestelde opvatting in het openbare debat hierover in China was al tot uiting gekomen in december 2009, toen de woordvoerder van de nationale voedselinspectie juist benadrukt had dat de media een kritische waakzaamheid moeten tonen betreffende voedselproblemen en dat het goed is dat ze dit soort problemen signaleren.
Tegengestelde opvattingen en beweringen zijn er ook over de bron van de vervuiling en over de openheid op dit moment. Wang Dingmian, voormalig directeur van de Chinese zuivelbond, verklaarde aan de Global Times dat de met melamine vervuilde melk afkomstig was van een verdachte voorraad die tijdens het grote melamineschandaal niet zou zijn vernietigd en die later door Panda weer op de markt was gebracht. Dit is formeel tegengesproken door Yan Fengmin, een onderdirecteur van de voedselinspectie, die tegenover de China Daily verklaarde dat het in Shanghai om een eenmalig geval ging, zonder verband met het eerdere melamineschandaal. Volgens Yan was toen alle verdachte melk wel degelijk vernietigd en had de inspectie dat ook deze keer direct gedaan met de melk van het bedrijf uit Shanghai. Het is in elk geval duidelijk dat het niet helemaal klopt wat de Global Times schreef: de inspectie beantwoordt geen vragen. Tegenover (concurrent) China Daily is dat wel gebeurd.
Het Chinese publiek is geschokt door dit nieuwe schandaal. Het roept bittere herinneringen op aan de melaminevervuiling van zuivelproducten die in 2008 werd ontdekt en ook toen maandenlang stilgehouden. Uiteindelijk zijn er 21 mensen veroordeeld voor hun betrokkenheid hierbij. Twee van hen, producenten en vervuilers van de melk zelf, zijn ter dood gebracht. Een derde doodstraf werd opgeschort. De directrice van Sanlu, het bedrijf dat het meeste melaminemelk had verkocht, kreeg levenslang.
Ook wat betreft andere overtredingen van de warenwet werden er in China het vorige jaar (soms strenge) straffen uitgesproken. Toen in maart 2009 een wet inzake voedselveiligheid in voege trad, spraken de Chinese media hun tevredenheid uit, maar ze voorspelden ook dat niet alle problemen meteen van de baan zouden zijn. Dat blijkt.
Bronnen: China Daily, Global Times, Xinhua, Guardian
zie ook
www.china.globaltimes.cn/top-photo/2010-01/496579.html Angry over secret melamine probe
http://opinion.globaltimes.cn/observer/2010-01/496551.html Twist in the tale of tainted milk
www.chinadaily.com.cn/viewthread.php?gid=2&tid=657223&extra=page%3D1 Tainted milk case cover up
