Eén dag nadat de VS een plan bekend maakten om de uitstoot van CO2 te verminderen, verklaarde He Jiankun, een belangrijk onderzoeker dat China in het plan een absolute bovengrens voor CO2-uitstoot zou kunnen voorzien. Wat kan dit concreet betekenen voor de strijd tegen de klimaatswijziging?
Waarnemers hopen dat China een bovengrens voor zijn totale CO2-uitstoot zal voorzien in het volgende vijfjarenplan (2016-2020). He Jiankun verklaarde op een conferentie in Beijing: “De overheid gaat in het volgende vijfjarenplan twee manieren gebruiken om de CO2 uitstoot te beperken, een voor de intensiteit, en één voor het totaal”.De eerste vraag is of de regering de woorden van He zal bevestigen. He is voorzitter van de Chinese Adviesraad betreffende Klimaatswijziging, geen politicus die de beslissingen treft, en sprak misschien voor zijn beurt. Na de conferentie verklaarde hij tegenover Reuters alleen zijn persoonlijke mening als academicus te hebben weergegeven.
Stapsgewijze vooruitgang
Het invoeren van een absolute bovengrens voor CO2-uitstoot is niet onlogisch als volgende stap in het klimaatplan. De doeleinden voor klimaat en energie zijn sinds de eeuwwisseling pragmatisch stap voor stap verhoogd. In het huidige vijfjarenplan is al een dubbele bovengrens ingebouwd: één voor energieverbruik per geproduceerde eenheid, en sinds 2009 één voor het totale energieverbruik. De eerste bovengrens is wettelijk bindend door het klimaatplan 2020. De andere is enkel een streefdoel. Voor CO2 bevat het huidige vijfjarenplan plan enkel een bovengrens voor de uitstoot per geproduceerde eenheid van het bnp. Een bovengrens voor de totale CO2 uitstoot in het volgende plan lijkt een logische stap.
Dat deze stap inderdaad gezet wordt is belangrijk. Een absolute bovengrens voor CO2 uitstoot betekent vooreerst dat er een adequaat monitoring systeem moet zijn, met rapportering en controles. Maar het betekent ook dat de overheid in staat is bijsturende maatregelen te nemen. Wanneer dat verwezenlijkt is kan China zich ook in een internationaal verdrag formeel engageren tot een maximum CO2 uitstoot.
Het moeilijkste komt nog
Waarnemers in Beijing van diverse milieuorganisaties zijn tevreden met de nieuwe Amerikaanse en Chinese standpunten maar waarschuwen tegen de naïeve hoop dat het klimaatprobleem nu gemakkelijk op te lossen valt. Wat Obama doet met 30% vermindering van de uitstoot door elektriciteitscentrales is het laaghangend fruit plukken van de massale overgang van steenkool met grote uitstoot naar goedkoop aardgas (schaliegas) met lagere uitstoot. Erg gemakkelijk vergeleken met de volgende stappen waarbij de Amerikaanse uitstoot uiteindelijk met 90% moet dalen. Ook in het geval van China betekent het nieuwe engagement niet dat de uitstootproblemen opgelost zijn. Een bovengrens voor de totale uitstoot vanaf 2016 betekent niet dat die bovengrens nadien daalt of zelfs maar stabiel blijft. Tot nog toe wordt er namelijk van uitgegaan dat de totale uitstoot van China pas rond 2030 zal pieken op 11 miljard ton ( nu stoot het 7-9,5 miljard ton uit). Het is afwachten hoever China kan en wil gaan om de piekdatum te vervroegen en de piek te verkleinen. Het afbouwen van de afhankelijkheid van veel CO2 uitstotende steenkoolverbranding – nog goed voor een kleine 70% van de primaire energie- kan niet in enkele jaren gerealiseerd worden. Maar voor het klimaat is het zeer belangrijk dat de CO2 uitstoot van China vóór 2030 piekt, zegt Li Shuo van Greenpeace in een reactie.
China is sinds 2006 de grootste uitstoter van CO2, voor de VS. Per inwoner dragen de VS veel meer bij aan de uitstoot, maar China heeft per inwoner wel Europa bijgehaald.Dat China “de fabriek van de wereld” is en dus eigenlijk onze CO2 uitstoot trekt deze vergelijking natuurlijk scheef. In 2009 beloofde China in Kopenhagen de energie-intensiteit van zijn economie tegen 2020 te verminderen met 40-45% tegenover 2005.
Bronnen:Guardian, Chinadialogue