Tijdens de 15e Conferentie van de Verenigde Naties over Biodiversiteit, COP15, is een baanbrekend plan aangenomen om het verlies aan soortenrijkdom te stoppen en tegen te gaan. Deze overeenkomst kreeg de naam Kunming-Montreal Global Biodiversity Framework.
Een grote afwezige
De op 19 december in Montreal bereikte overeenkomst moet zorgen voor de realisatie van het Internationale Verdrag over Biodiversiteit van Rio (1992). Alle lidstaten van de Verenigde Naties behalve de Verenigde Staten hebben dat Internationale Verdrag over Biodiversiteit geratificeerd, de VS heeft het enkel ondertekend. Dat is ook de reden waarom de VS niet deelnam aan de discussie op COP15 in Montreal en geen stem heeft kunnen uitbrengen voor de overeenkomst die er is uitgekomen.
23 doelstellingen voor 2030
Huang Runqiu, de Chinese minister van ecologie en milieu die COP15 had voorgezeten, sprak van een historisch moment. Als COP15-voorzitter had China op de valreep een ontwerptekst ingediend met 23 doelstellingen die tegen 2030 moeten worden bereikt. Toen Huang Runqiu na de spannende laatste uren van onderhandelingen achter gesloten deuren kon aankondigen dat het Kunming-Montreal Global Biodiversity Framework was aangenomen, werd dat op luid applaus en gejuich onthaald.
Voornaamste beloften voor biodiversiteit
De 196 deelnemers (195 landen + de EU) aan het verdrag hebben toegezegd om tegen 2030 ten minste 30 procent van het land- en oceaangebied van de aarde te behouden. Ze zullen ook de jaarlijkse financiële steun van ontwikkelde landen verhogen om ontwikkelingslanden te helpen bij de bescherming van de biodiversiteit. Naar schatting zal de komende tien jaar een financieringskloof van 700 miljard dollar moeten worden gedicht om de toezeggingen effectief te realiseren. Daarom zullen de ondertekenaars van het framework in elk van de volgende jaren gezamenlijk minimaal 200 miljard dollar inzetten. Dat geld zal uit publieke en particuliere bronnen komen. Landen uit het mondiale noorden beloofden ontwikkelingslanden, kleine eilandstaten en ‘landen met een overgangseconomie’ te helpen bij investeringen in natuurbehoud, met ten minste 20 miljard dollar per jaar tegen 2025 en tot 30 miljard per jaar tegen 2030. Overheidssubsidies die schadelijk zijn voor de natuur worden met ten minste 500 miljard dollar per jaar verminderd.
Belang van inheemse volkeren en gendergelijkheid
De rechten van inheemse volkeren en de bewaking van gendergelijkheid komen hoog op de agenda ter uitvoering van dit verdrag. In een verklaring bedankte het forum voor inheemse volkeren, International Indigenous Forum on Biodiversity, de COP15-voorzitter dan ook voor het opnemen van ‘duidelijke taal over respect voor de rechten van inheemse volkeren en lokale gemeenschappen’ in de verdragstekst.
Lof voor China
De Canadese minister van Milieu en Klimaatverandering Steven Guilbeault, die uiteraard erg blij was met het resultaat van het in Montreal gehouden COP15, feliciteerde de Chinese afvaardiging die het voorzitterschap waarnam met de volgende woorden: ‘ze hebben fantastisch werk geleverd, we hebben heel nauw samengewerkt en het was een geweldig partnerschap’. Dat werd ook erkend door Hugo Maria Schally, een adviseur voor internationale onderhandelingen van de Europese Unie. Tijdens het eerste deel van COP15 in Kunming in oktober vorig jaar had de Chinese president Xi Jinping het goede voorbeeld al gegeven door 1,5 miljard yuan (215 miljoen dollar) te investeren in de oprichting van het Kunming Biodiversity Fund ter ondersteuning van de bescherming van de biodiversiteit in ontwikkelingslanden.
De rol van Xi
Xi nodigde in oktober 2021 andere landen uit om bij te dragen. De Chinese president heeft zijn oproep in december 2022 herhaald. ‘Solidariteit en samenwerking zijn’ volgens China ‘de enige doeltreffende middelen om mondiale uitdagingen zoals de bescherming van de biodiversiteit en de Covid19-pandemie aan te pakken’. Xi roept alweer op meer steun te verlenen aan ontwikkelingslanden zodat zij capaciteit kunnen opbouwen om klimaatverandering en biodiversiteit aan te pakken. Gelukkig hebben landen als Canada, het Verenigd Koninkrijk, Australië, Japan, Noorwegen, Duitsland, Frankrijk, Spanje en Nederland, en ook de Europese Unie in zijn geheel, nu toegezegd hun financiële steun voor biodiversiteit aan ontwikkelingslanden te verhogen. De Verenigde Staten die zoals gezegd niet aan de overeenkomst hebben meegewerkt zouden die geldelijke steun toch ook overwegen.
Alert
Het blijft uiteraard de vraag wat er van die geweldige beloften werkelijk in huis zal komen. Verschillende milieuorganisaties, waaronder ngo’s als Campaign for Nature en Conservation International, zullen dat bijhouden. Tot nog toe zouden regeringen, filantropen, bedrijven en investeerders 8,3 miljard dollar per jaar effectief hebben toegezegd. Een belangrijk onderdeel van het nu bereikte Kunming-Montreal Global Biodiversity Framework is de creatie van een nieuw biodiversiteitsfonds. Dat zal een onderdeel zijn van het bestaande Global Environment Facility van de Verenigde Naties. Dit is een compromis tussen ontwikkelingslanden, die een nieuw fonds wilden, en ontwikkelde landen, die dat niet wilden.
Multilaterale oplossing
Al bij heeft de Chinese diplomatie van het multilateralisme hier een schitterende overwinning behaald: er is door de internationale gemeenschap een overeenkomst gesloten om een mondiaal probleem aan te pakken door een brede samenwerking, met een centrale rol voor de Verenigde Naties. Een overeenkomst die rekening houdt met de problemen die een groot aantal landen kent als gevolg van imperialisme en kolonialisme. Dit zijn thema’s en voorstellen die China al jaren op de geopolitieke agenda plaatst.
De tekst van het Kunming-Montreal Global Biodiversity Framework vindt u hier
Bronnen: cbd.int (de website van COP15), unep.org (website van de milieuorganisatie van de VN), China Daily, myzaker.com (nieuwe Chinese mediamaatschappij), campaignfornature.org, conservation.org, iifb-indigenous.org,Politico, Friends of Socialist China, Wikipedia
