Dit artikel van Ed Sander verscheen op de site Chinatalk.nl. Het is het eerste van een reeks van vier. We nemen het over met akkoord van Ed Sander en Chinatalk. De links naar de volgende drie artikels staan achteraan
Het coronavirus is volop in het nieuws, met vooral niet al te prettige verhalen. Maar er gebeurde in de techwereld in China ook erg veel bijzonders de afgelopen weken. De extreme situaties leidden tot het testen of vervroegd uitrollen van nieuwe technologieën en het plotseling opkomen van business models die het voorheen niet echt makkelijk hadden.
Ik hield de afgelopen drie weken de China tech media goed in de gaten en zet de komende dagen alles op een rijtje in een serie artikelen. In dit eerste deel: bezorgers, drones en robots.
Geen zorgen over bezorging
Aangezien mensen worden verzocht zoveel mogelijk thuis te blijven (in Wuhan mag slechts 1 familielid om de dag even boodschappen gaan doen) wordt in China nog meer dan normaal gebruik gemaakt van bezorgdiensten. De aan huis gekluisterde Chinezen doen thuis via hun smartphone bij diverse online platforms hun bestellingen. Nu was men al gewend dat vaak te doen voor bereide maaltijden, maar die zijn momenteel wat minder populair vanwege de angst voor besmetting. Bezorging van verse producten uit supermarkten heeft echter een vlucht genomen. Sommige winkels hebben zelfs moeite om het aantal bestellingen bij te benen, zoals te zien is in deze video.
Een van die platforms, het door Tencent gefinancierde Miss Fresh, gaf aan een groei van 300% te zien ten opzichte van een vergelijkbare periode vorig jaar. Ook e-tailer JD.com meldde naast een sterke toename in verkoop van medische producten ook explosies in de hoeveelheid rijst, meel, kookolie, instant noodles, flessen water en verse producten die online besteld werd voor bezorging. Ondanks de recente hoge prijzen voor varkensvlees vertienvoudigde de verkoop ten opzichte van vorig jaar en was er een groei van bijna 450% in verse groenten. Ook andere bezorgdiensten van verse producten als Meituan Maicai, Dingdong Maicai, Meiriyouxian rapporteerden omzetten die twee tot vier keer zo hoog waren als tijdens het Chinees Nieuwjaar vorig jaar.
Verschillende tech media voorspellen dat het gedwongen gebruik van thuisbezorging van supermarktproducten zal leiden tot een grotere acceptatie van deze sector die het tot nu toe niet makkelijk heeft gehad en zich vooral staande heeft weten te houden met kapitaalinjecties door de grote internetbedrijven.
Ook e-commerceaankopen lopen gewoon door en sommige bezorgers beweren zelfs meer pakketjes te bezorgen dan normaal. De vraag naar bezorgers is momenteel dan ook erg groot. Alibaba’s Hema supermarkten (ook bekend als Freshippo), een van de spelers die supermarktproducten thuisbezorgt, is in gesprek met 30 restaurantketens die hun zaken voorlopig hebben moeten sluiten. Alibaba wil het personeel van die ketens tijdelijk inzetten als bezorger. JD.com is inmiddels een soortgelijk initiatief gestart voor haar 7Fresh supermakten, die ook thuisbezorging aanbieden, JD Doajia bezorgdienst en andere divisies.
Een andere divisie van Alibaba, maaltijdbezorgdienst ele.me, maakte het makkelijker voor restaurants, convenience stores en supermarkten in Wuhan om versneld aan te sluiten op haar platform en zo hun klandizie te kunnen behouden. Alibaba’s Local Services unit helpt de kleine ondernemers in Wuhan ook met commissieloze leveringen, extra leenruimte, en virusverzekeringen voor handelaren en medewerkers. Een goede daad, maar ongetwijfeld ook bedoeld om de handelaren aan zich te binden. Concurrenten voeren namelijk soortgelijke versoepelingen door.
Thuisbezorging is niet zonder risico’s voor wat betreft besmetting. Bezorgers mogen woongemeenschappen vaak niet betreden en worden bij de poort tegengehouden. Er is ook steeds meer aandacht voor contactloze bezorging. Maaltijdbezorger Meituan Dianping rolde rondom ziekenhuizen al snel ‘contactloze levering’ uit. In plaats van de lekkernijen binnen te moeten brengen wordt de bestelling buiten in een kluisje geplaatst en krijgt het medisch personeel een code waarmee ze het kluisje kunnen openen. Meituan is van plan contactloze levering uit te rollen naar 184 steden. Slim, maar zoals een mede-Chinawatcher al opmerkte was dit iets waar Meituan waarschijnlijk al langer aan werkte. Het afleveren bij de voordeur of wachten op de klant die uit een appartementencomplex naar beneden komt voor zijn bestelling levert voor de bezorgers namelijk al langer veel tijdverlies op.
JD.com testte begin februari in Wuhan een autonoom rijdend bezorgwagentje na de technologie begin 2019 al getest al te hebben in de steden Changsha en Hohhot. Het wagentje rijdt medische bevoorrading van een JD-magazijn naar een ziekenhuis 600 meter verderop. Bij aankomst stuurt de robot een bericht met een code naar de ontvanger die vervolgens door het invoeren van de code op een scherm aan de zijkant van het wagentje een compartiment kan openen (bekijk hier een video). Maar even een kleine waarschuwing, voordat we allemaal overenthousiast worden over de technologische vooruitgang in China; dit filmpje is onderdeel van de PR van JD.com zelf en wordt volop verspreid door de Chinese staatsmedia, die maar al te graag pronken met Chinese technologie. Vaak merk je, dat in de praktijk alles nog niet feilloos werkt (en inderdaad, in de B-roll film zien we dat het wagentje toch wel wat moeite heeft om langs een bord te komen).
Drones
JD Logistics gebruikt al enkele jaren drones om te bezorgen in afgelegen gebieden in China. Die drones worden nu bijvoorbeeld ook ingezet om een pakket te bezorgen in een dorp aan Baiyang Lake in de Hebei (de provincie die Beijing omringt) nu de bootverbinding vanwege de virusuitbraak is stilgelegd en bezorging over land een omweg van 100 kilometer zou betekenen.
Over drones gesproken… Op social media gaat een filmpje rond dat doet vermoeden dat Chinese politiemensen burgers er via drones op attendeerden dat ze een mondkapje moesten dragen. Zelfs de staatskrant Global Times beweerde dat het hier om lokale politie ging. Het bleek echter te gaan om een Chinese influencer (KOL) die wat grappige filmpjes had gemaakt.
Maar drones worden wel degelijk ingezet in de strijd tegen corona. Zo bericht Abacus over drones die met een thermische camera de temperatuur van burgers in appartementencomplexen komen opmeten en een oogje houden op het medisch afval van ziekenhuizen. Ook zijn er drones die ontsmettingsmiddel sproeien, vergelijkbaar met de drones die op het platteland al worden ingezet om insectenbestrijdingsmiddelen te verspreiden. Dronefabrikanten DJI en XAG hebben beide flinke budgetten beschikbaar gemaakt om hun drones in te zetten voor ontsmettingsdoeleinden. DJI zet haar drones ook in om in haar thuisbasis Shenzhen 3 miljoen vierkante meter straat te ontsmetten in vier dagen; een controversiële actie.
In Wuhan zijn de afgelopen weken in 8 tot 10 dagen twee noodziekenhuizen uit de grond gestampt, wat opnieuw breed werd uitgemeten via de Chinese propagandakanalen. Bij de bouw van deze ziekenhuizen zijn zes lichtdrones ingezet om het bouwterrein vanaf 50 meter hoogte met bouwlampen te verlichten. Elke van deze drones kan 10 uur lang een oppervlak van 6.000 vierkante meter verlichten en is makkelijker te verplaatsen dan een normale bouwlamp. De noodziekenhuizen worden overigens direct uitgerust met een onbemande winkel van Alibaba’s Taoxianda, waar ik recentelijk uitgebreid over schreef.
Robots in ziekenhuizen
Er is de afgelopen weken ook opvallend veel nieuws over de inzet van robots in ziekenhuizen. Abacus rapporteerde uitgebreid over ‘telepresence bots’ waarmee videocommunicatie, monitoring van de gezondheid van patiënten en levering van medische goederen binnen een ziekenhuis mogelijk zijn. De robots ontlasten het overwerkte medische personeel van bepaalde taken en minimaliseren besmettingen door het contact tussen patiënten en verplegend personeel terug te brengen. Om het medisch personeel te ontlasten worden tevens robots ingezet om ziekenhuizen te desinfecteren. Andere robots brengen patiënten hun maaltijden.
Nu moet ik zeggen dat ik vaak niet zo heel erg onder de indruk ben van servicerobots, die het niveau van een tablet met smart speaker op wieltjes zelden overstijgen. Ook vraag ik me vaak af of ze niet meer werk genereren dan uit handen nemen. Little Peanut van Keenon Robotics Co. lijkt op het eerste gezicht zo’n gevalletje en doet erg denken aan roomservice robots die al een tijdje gebruikt worden in verschillende hotels in China. Ook hier moeten we e.e.a. wellicht dus met een korreltje zout nemen, maar de mate waarin China dit soort zaken gewoon uitprobeert blijft desalniettemin bewonderenswaardig.
Lees ook de andere delen in deze vierdelige reeks over tech in tijden van corona.
http://www.chinatalk.nl/tech-in-tijden-van-corona-deel-2-oost-west-thuis-best/
http://www.chinatalk.nl/tech-in-tijden-van-corona-deel-3-apps-big-data-en-surveillance/
http://www.chinatalk.nl/tech-in-tijden-van-cornona-deel-4-incasseren-en-uitkeren-in-e-commerce-mvo-2/
Presentaties over de actuele ontwikkelingen in China: Ed Sander en Jessica Sun verzorgen vanuit ChinaTalk op uiteenlopende niveaus presentaties over de actuele ontwikkelingen in China.
In de prestaties behandelen zij de cultuur, het consumentengedrag, het toerisme, de e-commerce & retail, de social media en de digitale innovaties in China.
Lees meer over deze presentaties
