Na een vrij lang verblijf in Hong Kong (19 dagen) en Cambodja (21 dagen) zijn we op 20 januari in Bangkok aangekomen; het laatste station van onze reis waar we 10 dagen zullen blijven. In navolging van mijn verslag over de aanwezigheid van China in Cambodja deel ik hier een aantal observaties over hetzelfde in Thailand.
Bagage van een vlucht uit Nanning (Guangxi) naar Bangkok; foto van de auteur.
Eerste indruk
De eerste indrukken tijdens de reis van het vliegveld naar onze verblijfplaats hebben een aspect gemeen met die van de aankomst in Phnom Penh: overal zie je Chinese opschriften op winkels, hotels, kantoorgebouwen e.d. Wij waren ooit eerder in Bangkok, maar dat was in de jaren 80, toen ik in China gestationeerd was. Toen waren die opschriften er ook, maar het aantal is aanmerkelijk meer. Bovendien zie je nu ook veel opschriften in de afgekorte karakters die in China gebruikt worden, naast oudere in de onafgekorte karakters. Dit geeft aan dat Chinese investeerders ook hier druk aan het bouwen zijn. Oh ja, bij het instappen in het vliegtuig hoorde ik een Chinese passagier een Cambodjaanse steward in het Chinees aanspreken, zonder eerst te vragen of de goede man wel Chinees sprak. Dat deed hij overigens vloeiend.
China in de Thaise identiteit
Thailand is het enige land in Zuidoost Azië dat nooit gekoloniseerd geweest is. Wij zagen een uiterst intrigerende uitleg daarover in het Museum Siam. Toen Frankrijk de kolonie in Indochina geleidelijk uitbreidde en Engeland en Nederland hun positie in de regio ook versterkten, zag de koning van Thailand modernisering van zijn rijk als de beste oplossing: je land verdedigen met behulp van een duidelijke nationale identiteit. Wat wij nu als ‘typisch Thais’ kennen: de cuisine, de dansen, Thaise massage tot Thai boxen aan toe, zijn onderdelen van een geconstrueerde maar consistent nageleefde identiteit. Chinezen, die zich ook in deze regio al vroeg vestigden, hebben daaraan stevig bijgedragen. Zij worden meerdere malen in het verhaal van de hop-on hop-off bus genoemd.
Chinees Nieuwjaar
Wij kwamen aan op de vooravond van het Chinese Nieuwjaar. Toen we na het inchecken de omgeving gingen verkennen, zagen we al snel een gigantische draak op een plein voor een van de ontelbare shopping centers die deze stad kent. De draak was omgeven door lampions, konijnen en andere parafernalia die bij het Chinese Nieuwjaar horen. Een grote groep jonge Thai zat in een ruime cirkel rond de draak zaten te wachten; vermoedelijk op een aangekondigde voorstelling. Wat was dan zo opvallend aan deze aanblik? De Thai vieren hun nieuwjaar traditioneel in april, gelijk de Cambodjanen. Toch wordt het Chinese Nieuwjaar hier gevierd alsof het een nationale feestdag is en lijken het juist de jongeren te zijn die het uitbundigst vieren.
De Chinezen komen
U weet het inmiddels: Chinezen kunnen weer op vakantie in het buitenland en dat doen ze gretig. Veel westerse landen hebben gemeend ook dit plezier te verknallen door verplichte PCR-testen na aankomst. Thailand is echter een van de uitzonderingen. De Thaise premier heeft zelfs de eerste groep Chinese toeristen persoonlijk verwelkomd. Dat was een goede investering in internationale betrekkingen. Toen wij op onze bagage stonden te wachten, zagen we een band met koffers van een vlucht uit Nanning (zie de foto), de hoofdstad van de Guangxi. De volgende dag las ik op de voorpagina van een Engelstalige krant in Bangkok dat tijdens Chinees Nieuwjaar 240 vluchten per dag uit China verwacht werden. Je hoort inderdaad overal in de straat en in winkels en restaurants Chinees spreken. En, gelijk de Cambodjaanse steward, spreken veel Thaise verkopers en obers Chinees. Ik schrijf dit verslag na een bezoek aan een theater waar zelfs ik in het Chinees naar mijn plaats gewezen werd; vermoedelijk omdat de jongen mij Chinees hoorde spreken.
De schaduw van de draak
Dit alles schrijf ik nog steeds in connectie met het boek ‘In the Dragon’s Shadow’ dat ik eerder op ChinaSquare gerecenseerd heb. Zijn er verschillen tussen de Chinese invloed in Thailand en die in Cambodja? Die zijn er. De Chinese investeringen in Cambodja zijn veel groter en intenser. China draagt significant bij aan de opbouw van dat land. De Chinese invloed in Thailand is bescheidener. Aan de andere kant wordt hard gewerkt om de hogesnelheidslijn tussen Kunming, de hoofdstad van Yunnan, en Bangkok in 2023 af te kunnen leverden. Het traject van Kunming naar Vientiane in Laos is sinds kort al operationeel. De Thai zien ook dat als zo’n belangrijke mijlpaal, dat het tijdens de rit op de hop-on hop-off bus gemeld wordt. China is dus ook voor Thailand een vriend. Thailand verwelkomt de Chinese draak, maar net als tegenover de oude Europese koloniale machten houdt Thailand die draak in bedwang met een sterk eigen nationaal karakter, dat niet onder doet voor de oudere Chinese cultuur. Zo creëren beide landen een symbiotische relatie waardoor beiden sterker worden.
Bron: persoonlijke observaties.
