Verschillende Chinese steden organiseren tijdbanken waarin uren vrijwilligerswerk kunnen opgespaard worden en ingeruild tegen andere diensten. Het vrijwilligerswerk is vaak maar niet uitsluitend gericht op het helpen van senioren, zo blijkt uit ervaringen in een aantal steden.
De tijdbanken zijn een nieuw systeem van ngo’s zonder winstoogmerk waarbij vrijwilligers die één uur presteren een punt sparen en indien de tijd 1u40 overschrijdt twee punten. Deze verdiende punten zijn zichtbaar in een app op WeChat en kunnen ingeruild worden tegen uren van andere benodigde diensten. De ouderen of diegene die het vrijwilligerswerk nodig hebben, kunnen via de app hulp aanvragen en wachten op het antwoord van de vrijwilligers. De tijdbank is een model van wederzijdse hulp
Het model werd al in verschillende steden gelanceerd. De stad Nanjing startte twee jaar geleden de tijdbank met vrijwilligers en de ouderengemeenschap. Nanjing heeft een snel verouderende bevolking want meer dan 20% is er meer dan 60 jaar oud. Volgens het plan uit 2019 helpen de vrijwilligers de senioren bij de maaltijden, het baden, het reinigen en in noodgevallen. Vrijwilligersteams van gezondheidswerkers worden door de stad aangemoedigd hun expertise ter beschikking te stellen van de ouderen die nauwelijks voor zichzelf kunnen zorgen of die geen familie hebben. Instellingen met professionele diensten en ook instituten voor hoger onderwijs voorzien de vrijwilligers van een opleiding. Tijdbank verantwoordelijke Shji Xiulizan te Nanjing voegt er nog aan toe dat naast gezondheidszorg de opleiding ook voedingsleer en fotografie voor de senioren omvat.
Wanneer de vrijwilligers het appartement van de senioren willen betreden, moeten ze gezichtsherkenning en locatieherkenning ondergaan. Dit zorgt voor de veiligheid van de ouderen en ook dat de diensten op de juiste plaats worden verstrekt. De bejaarden die het moeilijk hebben met de werking van de app kunnen naar de diensten antenne gaan in hun buurt voor hulp.
Liuduhe 54 km benoorden het centrum van Beijing opende in de hoofdstad de eerste tijdsbank op dorpsniveau. Naast de wederzijdse diensten kunnen de vrijwilligers met hun verdiende punten ook een maaltijd bestellen in het lokaal seniorenrestaurant. Deze tijdbank heeft duidelijk rurale kenmerken want de vrijwilligers kunnen ook de oude dorpelingen helpen bij het boeren.
Lage kosten
Volgens een rapport van de China Development Research Foundation zullen 65 plussers in 2022 14% van de bevolking uitmaken. Uit een ander rapport van de Insurance Association of China en de Chinese Academy of Social Sciences blijkt dat één tiende van deze groep niet in staat is de basisfuncties zoals zich kleden, eten en een bad te nemen zelf te doen. 25% van de bejaarden behoeven zelfs alomvattende zorg. In de praktijk doen de tijdbanken beroep op de jongere en dynamische senioren om hun oudere collega’s te helpen. Een lage kosten strategie om de vergrijzing aan te kunnen, aldus professor Wei Na aan de School of Public Administration and Policy bij de Renmin University of China.
Hoe promoten?
Zij vindt wel dat het tijdbank model een sterkere beleidsgarantie nodig heeft, een verenigd platform voor informatie uitwisseling, een alomvattend beoordelingssysteem en een operationele instelling met publieke geloofwaardigheid. De regering zou het voortouw moeten nemen in het promoten van het tijdbank model en de samenleving zou moeten participeren, aldus nog Wei op een seminarie in december. Investeringen op lange termijn, veiligheid en duurzaamheid zijn ook nodig, besloot ze. Het tijdbank model is echter geen mirakeloplossing voor de verouderende samenleving. De regering moet verzekeren dat de ouderen op tijd hun pensioen ontvangen en dat tegemoet wordt gekomen aan hun basisbehoeften. De commerciële markt kan met diensten op maat een aanvullende rol spelen voor meer gespecialiseerde behoeften.
Beijing Review