Nauwelijks hadden de VS onderhandelaars hun president verslag uitgebracht over de onderhandelingen te Shanghai of president Trump tweette dat hij China een bijkomende heffing van 10% oplegt voor 300 miljard $ aan invoer. Omdat het meestal over kerstgoederen gaat, beweren de producenten dat de president hen een kerstoorlog aandoet.
Dinsdag en woensdag hebben de VS en Chinese onderhandelaars hun gesprekken hervat die ze in mei afbraken precies omdat president Trump nieuwe heffingen aankondigde. Enkel een ontmoeting tussen de presidenten Trump en Xi konden deze opnieuw vlot trekken. Tijdens die periode van onderbreking heeft de president van de VS echter niet bijgeleerd om meer diplomatisch te zijn want enkele minuten vooraleer de delegatie in hun hotel te Shanghai aankwamen, twitterde hij nog ‘dat Chinese onderhandelaars altijd een overeenkomst veranderen in hun voordeel’.
Uiteraard draagt dergelijke stemmingmakerij niet bij tot de sereniteit van het debat . Na de gesprekken werd geen mededeling aan de pers verstrekt. In de Chinese pers stond dat de gesprekken constructief verliepen en dat de twee partijen elkaar opnieuw zouden ontmoeten in september. Dat was ook wat de onderhandelaars Mnuchin en Lighthizer donderdag Trump in het Witte Huis vertelden bij hun terugkeer. Trump die vond dat ze met lege handen terugkwamen, twitterde nog voor ze het Witte Huis verlieten dat hij een bijkomende heffing van 10% oplegt op de voor 300 miljard Chinese goederen die nog niet door een invoerheffing zijn getroffen.
Hierop repliceerde minister van Buitenlandse Zaken Wang Yi die een ASEAN-vergadering bijwoonde in Thailand dat het verder opleggen van heffingen niet de juiste methode is om de handelsgeschillen tussen de VS en China op te lossen. “Bijkomende heffingen is geen opbouwende manier op de economische en handelswrijvingen op te lossen, het is geen correcte manier” aldus Wang Yi. De Amerikaanse zijde meent dat China te weinig aanstalten maakt om Amerikaanse landbouwproducten te kopen en Trump tweette ook dat de belofte van Xi dat het beloofde uitvoerverbod van de gevaarlijke pijnstiller fentanyl nog geen realiteit werd.
Reacties VS
In de VS werden de nieuwe heffingen donderdag al veroordeeld door US Chamber of Commerce, National Retail Federation, Retail Industry Leaders Association en de the American Apparel and Footwear Association. Ondervoorzitter Myron Brilliant van de US Chamber of Commerce vindt dat de 10% bijkomende heffingen opnieuw enkel een grotere pijn zal betekenen voor de Amerikaanse zaken, boeren, werkers en verbruikers. Ook vreest voorzitter Allen van de US-China Business Council Chinese vergeldingsmaatregelen. Voormalig Trump topadviseur Gary Cohn ze op de BBC dat de heffingen contraproductief uitvallen voor de VS.
Bij nader toezien zijn de getroffen producten door Trumps vierde golf van heffingen producten die gelden als kerstmisgiften: van de voor 300 miljard $ goederen maken mobiele telefoons de hoofdmoot uit met voor 44 miljard $, daarna volgen laptops voor 38 miljard $, speelgoed 12 miljard $ en video spelletjes voor 5,4 miljard, aldus nog cijfers van de US International Trade Commission. Vandaar dat producenten het hebben over Trumps oorlog aan kerstmis. Sommige exporteurs proberen hun producten nog voor 1 september de VS in te krijgen, maar het versturen per schip duurt gauw een paar weken en de VS-warenhuizen zitten al met een grote voorraad. Versturen per vliegtuig valt dan weer duur uit.
Vermelden we nog dat de dreiging met de nieuwe importheffingen ook de beurzen wereldwijd sterk in het rood deden gaan. . De BEL20 kende vrijdag met 3% achteruitgang de grootste klap van het jaar. Ook Amsterdam verloor 3%.
Reacties in China
Het Chinese ministerie van Handel beweert dat Chinese ondernemingen -zowel van de staat als uit de privé- met Amerikaanse leveranciers van landbouwproducten wel onderhandelen over VS landbouwproducten waarbij sojabonen, katoen, varkensvlees en sorghum maar voor de koop wachten op de gunstige marktvoorwaarde. Vrijdag beloofde het ministerie van Handel tegenmaatregelen als reactie op Trumps geplande invoerheffingen. Het Chinees ministerie van Buitenlandse Zaken verklaarde dat het presidentieel voornemen de geplande onderhandelingen voor september op de helling zet.
Editorialist Hu Xijing bij het dagblad Global Times stelt dat de nieuwe heffingen precies het tegenovergestelde gevolg zullen bereiken dan bedoeld en dat een deal nog verder af zal blijken. Uit een opiniepeiling van de Financial Times blijkt dat 60% van de Chinese bevolking Amerikaanse producten willen boycotten terwijl dit vorig jaar maar 50% bedroeg. Toch is het niet waarschijnlijk dat de politieke leiders daar toe oproepen. Binnenkort komen ze bijeen op hun jaarlijkse informele bijeenkomst in de badplaats Beidaihe. Ongetwijfeld dat de relatie met de VS, de toestand van de economie en ook de kwesties Hongkong en Taiwan de agenda zullen domineren.
Maakwerk
Toen president Trump voor 250 miljard $ heffingen op Chinese goederen legde, werd dit voorgesteld als een magisch middel om VS-bedrijven die in China vervaardigen terug naar de VS te brengen. Diegene die echter hun maakwerk uit China verhuizen, doen dit echter naar lageloonlanden, maar niet naar de VS. Sinds Trump aan de macht kwam, zijn er 400.000 arbeidsplaatsen in het maakwerk bijgekomen maar dat is minder dan de 600.000 die het hadden kunnen zijn indien de groei in het maakwerk gelijke tred had gehouden met de rest van de economie. 50 jaar geleden stond de nijverheid echter nog in voor een kwart van het bnp terwijl dit nu 11% van het bnp bedraagt en 8% van de werkgelegenheid.
Dit jaar is het maakwerk in de VS al twee kwartalen aan het verminderen: 1,9% in het eerste trimester en 2,2% in het tweede kwartaal. Dit maakwerk wordt gedreven door de sector auto’s en auto-onderdelen waarvan voorspeld wordt dat die later dit jaar zullen verzwakken. Autoproducenten zoals Ford en Nissan houden rekening met een vermindering van het aantal banen en ook met geringere ontvangsten. Dit wordt toegeschreven aan een zwakkere vraag naar auto’s in China. Tijdens het eerste semester daalde de (totale) Chinese uitvoer naar de VS namelijk met 8,1% terwijl dit het jaar voordien nog + 13,5% bedroeg. Tezelfdertijd daalde de Chinese import in H1 met nog meer, namelijk met 30%. De maakwerk sector van de VS groeide in juli tenslotte met een PMI van 51,2. Het laagste cijfer sinds drie jaar.
Bronnen: FT, SCMP, Global Times, Tijd
