Afgelopen weekend waren er in Taiwan twee verkiezingen die min of meer tegengestelde verwachtingen kunnen wettigen.
Lai Ching-te, de kandidaat van de separatistische Democratische Progressieve Partij (DPP) is tot politiek leider van het eiland Taiwan verkozen.
Leiderschap gaat naar separatisten
Lai behaalde 40 % van de stemmen. Hij versloeg zijn voornaamste concurrent Hou You-yi van de Chinese Nationalistische Partij (de Kwomintang, KMT) die 33,49 % haalde, en Ko Wen-je van de gematigd nationalistische volkspartij Taiwan People’s Party (TPP), een relatief nieuwe partij, die 26,46 % van de kiezers wist te overtuigen. Als Hou en Ko erin geslaagd waren voor 1 kandidaat op te komen had die eenheidskandidaat misschien 60% kunnen scoren. Pas kort vóór het definitief indienen van de kandidatenlijsten hebben de KMT en de TPP besloten afzonderlijk op te komen voor de leiderschapsverkiezing. Met 40% haalde Lai veel minder stemmen dan zijn voorganger Tsai Ing-wen, die 57 procent van de stemmen won in 2020 en 56 procent in de verkiezingen van 2016.
Separatisten verliezen meerderheid in volksvertegenwoordiging
Tegelijk met de leiderschapsverkiezing werden de verkiezingen voor de Taiwanese wetgevende vergadering gehouden. Daar verloor de separatistische en uitgesproken pro-Amerikaanse DPP zaterdag haar meerderheid. De grootste partij is daar nu de Kwomintang, die van 38 naar 52 zetels ging. Hier is het de DPP die van 61 naar 51 zetels daalde. De TPP won hier 8 zetels.
Personen die vrienden hebben op Taiwan en het eiland onlangs hebben bezocht getuigen dat de bevolking er niet onder constante spanning staat van een bedreiging vanuit het vasteland zoals sommige journalisten en politici ons willen laten geloven. Dat de mensen in Taiwan zich zorgen maken over de economie, de energievoorziening en de ongelijkheid en dat die kwesties veel minder aan bod kwamen tijdens de kiescampagne kan een verklaring zijn voor de wat lagere opkomst (71,8 of 3 % minder dan bij de vorige verkiezingen). Het is mogelijk dat de TPP haar succes dankt aan het feit dat haar verkiezingsprogramma publieke gezondheidszorg, progressieve belastingen (tegen ‘de 1 procent’) en anti-corruptiemaatregelen beloofde.
Enige hoop voor de toekomst?
De status van Taiwan en het feit dat de VS met zijn dubbelzinnige beleid van inmenging om Taiwan te militariseren het eiland als een soort basis wil gebruiken om China te provoceren en te bedreigen, blijven niettemin de voornaamste politieke kwesties daar. De DPP is hierbij de betrouwbaarste bondgenoot van Washington. Deze partij heeft nog steeds de politieke leider, maar niet langer de meerderheid in de volksvertegenwoordiging. De KMT en de TPP zijn weliswaar beslist niet tegen de bemoeienissen van de VS of tegen de versterking van de Taiwanese troepen, maar het is wel belangrijk dat deze twee partijen niet aansturen op onafhankelijkheid en op conflicten met de rest van China. Integendeel, de kans dat er met een wetgevende vergadering en een coalitieregering waarin zij nu een sterke positie kunnen innemen weer sprake kan zijn van een dialoog en vreedzame samenwerking met Beijing is zeker niet denkbeeldig.
Inmenging lokt verzet uit
Beijing houdt stevig vast aan het standpunt dat de kwestie-Taiwan een zaak is die de Chinezen onderling moeten regelen. De Chinese regering richt zijn pijlen verder met recht en reden vooral op de inmenging vanwege de VS en zijn bondgenoten en het oorlogsgevaar dat daaruit voortvloeit. Beijing protesteert dan ook met klem tegen de manier waarop westerse media en hooggeplaatste politici de overwinning van Lai Ching-te voorstellen als een nederlaag voor het principe dat er maar 1 China is, onder de regering in Beijing of als een afwijzing van het streven om de Chinezen aan beide zijden van de Straat van Taiwan te verenigen.
Bronnen: Xinhua, Financial Times, Morning Star, Wikipedia
