Vader Chinese ruimtevaart sterft

Qian Xuesen, de vader van het Chinese ruimtevaartprogramma, is in Peking op 98-jarige leeftijd overleden. Zijn moeilijkste momenten kende hij gedurende de jaren ’50 in de Verenigde Staten, waar hij van sympathie voor het communisme verdacht werd en opgesloten werd op een eiland.
Qian Xuesen werd geboren in Hangzhou in 1911. Hij behaalde zijn diploma in Shanghai in 1934 en vertrok naar de Verenigde Staten om verder te studeren. Hij behaalde er zijn doctoraat in 1939 en klom op tot het topkransje van wetenschappers in luchtvaarttechnologie. Hij had een ontmoeting met Werner von Braun en bundelde zijn bevindingen in een 800 bladzijden dik werk, dat voor het Amerikaanse leger als een bijbel inzake rakettechnologie gold. In 1947 werd hij op 36-jarige leeftijd professor in Massachusetts, maar in 1950, de tijd van het McCarthyisme, verdacht het FBI hem van communisme en mocht hij geen research meer doen. Hij wilde naar China terugkeren, maar nadat hij dit bekend had gemaakt, werd hij gevangen genomen en geïsoleerd op een eiland. Het zou tot 1955 duren vooraleer hij op verzoek van China en met de toestemming van Eisenhower mocht terugkeren. Zhou Enlai had zijn vrijlating verkregen in ruil voor de uitwisseling van enkele Amerikaanse piloten die gevangen waren genomen tijdens de Koreaanse oorlog.  
Bij zijn thuiskomst werd hij voorzitter van China’s raket- en satellietinstituut. Qian maakte de onderhandelingen mee met de Sovjets, die rakettechnologie en nucleaire technologie zouden overdragen aan China. De Russen gaven een R2-raket, een verbeterde versie van de V2. Niettegenstaande de Sovjets in 1960 de samenwerking staakten, lanceerde Qian dat jaar een Chinees gebouwde R2-raket, wat een eerder symbolische betekenis had. Qian ging met pensioen in 1991. In 2008 werd hij nog door ‘Aviation Week and Space Technology’ persoon van het jaar genoemd en hetzelfde jaar prees de Chinese staatstelevisie hem als een van de 11 meest inspirerende personen in China. Er was ook een asteroïde naar hem genoemd.