Het Spring Festival Gala is China’s grootste tv-evenement van het jaar. Bekend als chunwan, wordt de show sinds 1983 uitgezonden op de staatsomroep CCTV (China Central Television). Het wordt door meer dan een miljard mensen bekeken, maar de afgelopen jaren hebben veel kijkers, soms harde, kritiek geuit op het stijve karakter van de potpourri van zang, dans en komische sketches. De meesten vonden de show van dit jaar een stuk beter.
Een moment uit het Nieuwjaarsgala van 2024; foto Xibeizaixian (disclaimer)
Oudejaarsdiner
In de Chinese eetcultuur is het familiediner het centrale onderdeel van de oudejaarsviering in China. Sinds het eerste gala, echter, is het een traditie geworden dat de TV tijdens het eten aan blijft staan om de show te bekijken en van commentaar te voorzien. Ik kan uit jaren ervaring bevestigen dat die kritiek vaak stevig is. Met een geschat publiek van meer dan een miljard kijkers per jaar, werd het gala van dit jaar beter ontvangen door het publiek dan in voorgaande jaren. Commentaren op internet prijzen met name de creatievere segmenten in tegenstelling tot voorgaande jaren, toen de shows meer nadruk legden op het verspreiden van traditionele waarden.
Lokale bijdragen
Tot nu toe werd de show strak gedirigeerd vanuit de studio in Beijing uitgezonden. Er mocht niets fout gaan. Niemand mocht struikelen, maar er mocht ook geen onvertogen woord vallen. Dit werd de afgelopen jaren sterker, wat ertoe leidde dat een deel van de vooral jongere kijker begonnen af te haken. Dit jaar werd het gala vanaf een aantal locaties in China, inclusief Kashgar in Xinjiang, uitgezonden. Hierdoor was er meer aandacht voor lokale variaties in de viering van Chinees Nieuwjaar. Met name het ontbreken van het eeuwige vouwen van dumplings dit jaar verheugde veel zuiderlingen. Het maken van dumplings is een vast onderdeel van de viering in Noord China (ze smaakten ook dit jaar weer goed), maar nu was er ook aandacht voor andere lokale tradities, zodat het programma een echt nationaal karakter had.
Bon soir, Beijing
Een van de meest besproken onderwerpen op sociale media was de uitvoering van het hitnummer ‘Belle‘ uit de klassieke Franse musical ‘Notre-Dame de Paris’. Het was de eerste keer dat een Frans muzikaal nummer in het Lentefestival Gala te zien was. Ter gelegenheid van de 60ste verjaardag van de diplomatieke betrekkingen tussen China en Frankrijk, werd het lied uitgevoerd door drie buitenlandse en drie Chinese zangers, waaronder de gerenommeerde operavertolkers Liao Changyong en Zhang Yingxi. Een 24-jarige muziekfan uit Xi’an, de hoofdstad van de noordwestelijke provincie Shaanxi – ook een van de uitzendlocaties dit jaar – zei dat ze speciaal naar het gala keek om de uitvoering te zien, gezongen in het originele Frans: ‘Het zou een paar jaar geleden niet mogelijk geweest zijn iemand op het gala ‘Belle‘ te horen zingen’.
Poëzie
Een ander viraal moment van de avond was de projectie van een (AI-)geanimeerde versie van de Tang-dynastie-dichter Li Bai boven Xi’an, die ontroerende vertolkingen leverde van zijn bekendste gedichten, zoals ‘Kom hier met de wijn’. Het segment werd ingebracht op basis van het grote succes van de animatiefilm ‘Chang’an’ vorig jaar, die de verhalen vertelt van enkele van de beroemdste dichters uit die periode, onder wie Li Bai, Du Fu en Gao Shi. Het grote spektakel werd gevolgd door een andere poëzievoorstelling door leerlingen van de poëzieklas van een landelijke basisschool in de centrale provincie Hunan, van wie sommigen ‘achtergelaten’ kinderen zijn. Ik heb dit fragment zelf ook gezien. Het was een waarlijk ontroerend moment dat veel kijkers even deed stoppen met eten.
Weddenschappen
Nog voordat de show was begonnen, domineerden de discussies over het gala al het Chinese internet. Een nieuw fenomeen op internet dit jaar was dat velen hun voorspellingen over wat ze dit jaar verwachtten te zien op sociale media met anderen deelden. Zij baseerden hun voorspellingen op de shows van voorgaande jaren en op het officiële galaprogramma dat zes uur voordat het vrijdagavond werd uitgezonden, werd uitgebracht. Velen verwachtten dat het gala dit jaar trendy internetgrappen en spellen van het afgelopen jaar zou opnemen. Deze voorspellingen werden grotendeels bevestigd, met verschillende verwijzingen naar recente online modewoorden. Jongere kijkers waren ook opgelucht in de show van dit jaar minder lessen te vinden over hoe ze hun leven moeten leiden.
Commentaar
Het Nieuwjaarsgala van dit jaar was een wezenlijke breuk met het recente verleden. De totaalindruk was levendiger, menselijker. Jongeren kregen grote aandacht. Het was een echte cultuurmanifestatie waarbij de politiek voelbaar op de achtergrond geplaatst was. Het betrof echter geen in zichzelf gekeerd Chinees gebeuren. Naast de Franse inbreng waren er ook nieuwjaarsgroeten uit een groot aantal andere landen te zien. Vele daarvan kwamen van door de Chinese ambassades georganiseerde recepties. Een hoogtepunt in dit opzicht was een nieuwjaarsgroet van de Secretaris-Generaal van de VN. Nog een paar vrije dagen en dan gaat heel China weer aan de slag. We weten niet wat het nieuwe jaar gaat brengen, maar het is in ieder geval goed begonnen.
Bronnen: Sixthtone, eigen observaties van de auteur
