Vicepremier Li Keqiang bezoekt België op 1-2 mei. Wat betekent dit voor de relaties tussen China en de EU of België? We vroegen het aan de ambassadeur van China in België, de heer Liao Liqiang, die ons een overzicht gaf.
Het bezoek vindt plaats tegen de achtergrond van een complexe en snel veranderende internationale context vol van onzekerheden. Zowel China als de EU zitten in een kritieke ontwikkelingsfase die van beide belangrijke aanpassingen vereist. Het versterken van hun strategische samenwerking is daarbij nodig.
Wat de relaties met België betreft, die hebben zich de voorbije vijf jaar verder sterk ontwikkeld; een dieper politiek vertrouwen heeft geleid tot goede resultaten op het gebied van handel, wetenschap en technologie, cultuur en onderwijs en tot een betere coördinatie inzake internationale dossiers. Vorig jaar werden 40 jaar diplomatieke betrekkingen gevierd. Het recente bezoek van staatsraad (een functie die ongeveer equivalent is met vice premier) mevrouw Liu Yandong heeft een nieuwe boost gegeven aan de samenwerking voor cultuur, opvoeding, wetenschap en technologie.
Vice Premier Li Keqiang zal de koning, de premier en de minister van Buitenlandse Relaties ontmoeten, en met prins Filip een bedrijf bezoeken. Ook een ontmoeting met oude vrienden van China, Belgen die bijgedragen hebben aan de relaties tussen de twee volkeren staat op het programma. Er worden in het bijzijn van Li twee formele akkoorden ondertekend: Een financieel akkoord tussen de overheden voor het opzetten van een investeringsfonds dat Chinese investeringen in België zal ondersteunen (spiegelbeeld van een al bestaand fonds voor Belgische investeringen in China) , en een akkoord dat de uitvoer van sperma van Belgische stieren naar China moet toelaten.
België is belangrijk voor China omdat het de EU hoofdkwartieren huisvest en zo een grote invloed op Europa uitoefent. Historisch speelde het ook een rol als pionier in het opstarten van handelsrelaties met China, technologietransfers, en het opzetten van Chinese bedrijven met buitenlands kapitaal. Bell Telephone Cy en Janssens Pharmaceuticals waren pioniers als buitenlandse investeerders in China. België was als land een pionier in het verlenen van overheidskredieten aan China en het opzetten van een fonds voor Belgische investeringen in China.
België is vandaag ook aantrekkelijk voor Chinese investeerders: het heeft een goede infrastructuur, een goede zakenomgeving, en geschoolde meertalige arbeidskrachten; het heeft unieke industriële troeven zoals telecommunicatie, chemie, farmacie, milieubescherming, agro-industrie, nucleaire technologie, erg concurrentiële KMO en zelfs knowhow van zuidpoolonderzoek. De rechtstreekse verbindingen tussen beide landen te land, ter zee en in de lucht ontwikkelen zich snel: Hainan Airlines vliegt al vier keer per week op Brussel, vanuit Chongqing is er sinds vorig jaar een rechtstreekse spoorverbinding naar Antwerpen, en het Chinese Cosco behandelt in Antwerpen 7 miljoen ton goederen per jaar. Het door het Chinese Geely vorig jaar overgenomen Volvo zorgt voor 1.000 jobs in Gent , de Shanghai International Ports Group heeft voor 28 miljoen euro een participatie van 25% in de APM terminal in Zeebrugge, de Bank of China en de ICBC bank hebben filialen in België en Hainan Airlines investeert voor 15 miljoen euro in de renovatie van een Brussels hotel.
België en China hebben goede relaties op minstens drie gebieden:
Dankzij politieke uitwisseling op hoog niveau is er een relatie van wederzijds vertrouwen ontstaan. Premier Wen bezocht België in 2004 en 2010, en vice president Xi jinping was hier in 2009. De koning bezocht China in 2005 en prins Filip was er al minstens een dozijn keer; in 2011 aan het hoofd van een economische delegatie van liefst 466 personen, een record voor België.
Economisch gesproken heeft de internationale crisis de vooruitgang van de relaties tussen China en België niet tegengehouden. 2011 was een recordjaar waarin de bilaterale handel 29,1 miljard dollar bedroeg; daarmee is België China’s zesde handelspartner binnen de EU en China is België’s tweede handelspartner buiten de EU. Belgische bedrijven hebben voor 1,25 miljard dollar in China geïnvesteerd; omgekeerd hebben de Chinezen hier al voor 100 miljoen investeringen maar dat neemt snel toe op gebieden van handel, logistiek, scheepvaart, hotels, telecommunicatie, landbouw enz.
Samenwerking in micro-elektronica, nieuwe energieën, milieutechnologie en biomedische nijverheid bieden goede kansen voor samenwerking , zeker gezien de enorme Chinese markt daarvoor.
Directe uitwisseling tussen personen is een derde succesvolle samenwerkingsvector. In 2011 waren er meer dan 100 uitwisselingen op het vlak van de kunst: muziek, theater, tentoonstellingen. Europalia China was een groot succes in 2009 met zowat één miljoen bezoekers. De beroemde dansgroep van gehandicapte Chinezen werd hier erg geapprecieerd in 2011. In februari dit jaar werden culturele uitwisselingsprogramma met Vlaanderen en de Franstalige gemeenschap hernieuwd zodat de uitwisseling tussen instellingen en individuele artiesten versterkt wordt Zo is er een akkoord over samenwerking voor radio, TV en film met Wallonië. Tegelijk werden met Vlaanderen nieuwe akkoorden voor onderwijs en voor wetenschappelijk onderzoek ondertekend. Een nieuw akkoord over wetenschappelijk onderzoek kwam er ook met de UCL. Er studeren nu 2.300 Chinezen in België – waaronder 203 met een officiële beurs- , en meer dan 300 Belgen in China. België telt intussen vier Confucius instituten. Het aantal studenten sinologie aan de universiteiten van Leuven en Gent en het Hoger Instituut voor Vertalers en Tolken in Brussel neemt van jaar tot jaar toe. Leerlingen van 17 lagere of middelbare scholen kunnen al Chinees als keuzevak kiezen. Er zijn 24 verzusteringen tussen provincies of steden.
Voor de toekomst kunnen we twee lijnen trekken: Eén,wederzijds respect en behandeling op voet van gelijkheid; beide landen verschillen immers qua objectieve situatie, geschiedenis, cultuur, sociaal systeem en ontwikkelingsniveau; tolerantie en wederzijds begrip zijn essentieel. Twee, moed en innovatie; tegen een achtergrond van onzekerheid in de wereld moeten we zoeken naar gemeenschappelijke belangen, nieuwe samenwerkingsdomeinen en –vormen die een win-win resultaat bieden; we denken dan bijvoorbeeld aan micro-elektronica, farmacie, energiebezuinigingen, milieubescherming en nieuwe materialen.