Deze week vind het vijfjaarlijks congres van de Chinese vakbond, de Nationale Chinese Vakbondsfederatie (ACFTU) plaats. De top van de Communistische Partij was aanwezig op de openingszitting. Opvallend is de klemtoon op de politieke rol van de vakbond. Een speerpunt van de werking wordt het beschermen van de rechten van de werknemers in nieuwe vormen van tewerkstelling.
Partijleider Xi Jinping en verschillende andere leden van het hoogste partijbestuur waren aanwezig op de opening van het congres. De Chinese vakbond werd immers in 1925 opgericht door de Communistische Partij en wordt tot de dag van vandaag door haar geleid.
De openingstoespraak werd gehouden door Cai Qi namens het partijbestuur. Hij ging vooral in op de politieke rol van de vakbonden in China.
ACFTU als politieke steunpilaar van de Communistische Partij
Cai eerde de Chinese werkende klasse voor haar steun aan de Communistische Partij en haar inzet voor de ontwikkeling van het land.
Sinds het vorige vakbondscongres hebben vakbonden op alle niveaus meegewerkt aan het versterken van de partijorganisaties. Ze hebben bijgedragen aan de hervormingen en het streven naar innovatie in het land. Ze hebben ten volle hun taak als beschermers van de rechten van de werknemers uitgeoefend, gestreefd naar harmonische werkrelaties, en de werknemers gemobiliseerd voor de realisatie van een modern socialistisch land.
Cai riep de werkende klasse op verder de loyale en betrouwbare steunpilaar voor de communistische partij te zijn op het Chinese pad naar modernisering en verder vast te houden aan nobele principes zoals eenheid en hard werk.
Meer inclusief, meer democratisch, meer efficiënt
Over het meer specifieke vakbondswerk benadrukte Cai dat het de fundamentele taak is van vakbonden om de legitieme rechten en belangen van de werkers te vrijwaren en ze zonder reserves te dienen.
De dienstverlening aan de werkers moet nog verbeteren en meer inclusief zijn. Inclusie handelt over de werknemers in nieuwe statuten, de interne migranten, de stedelijke werkers met problemen en andere zwakke groepen. Vakbonden moeten hun dringendste en zwaarste problemen ter harte nemen.
Vakbonden op ondernemingsvlak zijn zeer belangrijk: ze moeten er een democratisch systeem uitbouwen met representatieve arbeiderscongressen. Het is ook nodig de onderhandelingsmechanismen met de patroons te verbeteren en een stevige basis te leggen voor harmonieuze arbeidsverhoudingen.
Een laatste wat raadselachtig punt is het verzekeren van de politieke veiligheid op het werk. Is dit een toespeling op buitenlandse pogingen om via ‘vrije vakbonden’ verkapte oppositiegroepen te lanceren?
Meer dan 2.000 afgevaardigden
Volgens de Chinese wetgeving moet elk bedrijf van een zekere omvang een vakbond hebben. Elk personeelslid wordt er automatisch lid van. De ACFTU telt meer dan 300 miljoen leden en is de grootste vakbond ter wereld. De werking van de vakbond wordt door de patroons betaald met 2% van de loonmassa.
Op het congres zijn meer dan 2.000 afgevaardigden. Ze zijn gekozen per provincie. Daarnaast stuurden ook de vakbonden van de spoorwegen, de civiele luchtvaart, de financiële sector en de centrale overheid afgevaardigden. Verder zijn een zestigtal experts en 50 vakbondsleden uit Hongkong en Macao uitgenodigd.
De afgevaardigden van de basiseenheden vertegenwoordigen 68,3% van het totaal, dat is 3,2% meer dan vijf jaar geleden.
Rechten van werknemers in nieuwe statuten beschermen
De afgevaardigden van werknemers in nieuwe statuten zoals koeriers en chauffeurs van deelauto’s maken 22,4% van het totaal uit.
Volgens de ACFTU werkten in maart dit jaar 84 miljoen mensen in dergelijke nieuwe vormen van tewerkstelling. Naast de koeriers (vooral van maaltijden) en de chauffeurs van deelauto’s gaat het vooral om vrachtwagenbestuurders. De meerderheid zijn mannen van jonge tot middelbare leeftijd.
De bedoeling is dat de afgevaardigden van deze groepen de betere bescherming van deze werknemers in precaire statuten prominent op de agenda plaatsen.
Afgevaardigde Zhu Jingtao is koerier in de autonome Hui (moslim) regio Ningxia. Tijdens het herfstverlof ging hij in twintig pakjesbedrijven praten met het personeel en de directie. Hij is van plan voorstellen te doen voor het opzetten van onbemande continu beschikbare dienstenstations voor koeriers, voor een medische keuring van de koeriers, en voor het opstarten van een hulpplatform voor werknemers in nieuwe vormen van tewerkstelling.
Fang Ou is een afgevaardigde uit de provincie Guangdong. Hij is oprichter en voorzitter van de vakbondsfederatie van chauffeurs van deelauto’s in Guangzhou (Kanton). Zijn vakbond heeft 20.000 leden.
De grote groep afgevaardigden uit sectoren met nieuwe vormen van tewerkstelling getuigt van het belang dat de Chinese vakbond hecht aan het beter waarborgen van hun rechten. Een sterkere vakbond in deze sectoren moet ook de bedrijven aansporen om correct te werken.
Bronnen: China Daily, People’s Daily