Vive Labeur, Chinese Labour Corps in de Eerste Wereldoorlog (upd)

Het Chinese Labour Corps heeft van 1917 tot 1920 de soldaten en de bevolking in België en Frankrijk bijgestaan bij de Eerste Wereldoorlog en de naweeën ervan.

Over dit lang genegeerde aspect van de Eerste Wereldoorlog bestaan intussen twee boeken met getuigenissen. UPD Er is een tentoonstelling over sinds 1 juli. Die is verlengd tot 15 november. ChinaSquare haalt dit artikel van juli 2017 naar voren, ter gelegenheid van Wapenstilstandsdag.

Chinese Labour Corps

In 1917 komen Chinese arbeiders aan in het Belgische Poperinge. Ze werken als Chinese Labour Corps in dienst van het Britse leger en zullen blijven tot 1920. Dit Chinese Labour Corps (CLC) bestaat uit meer dan negentigduizend arbeiders. De geallieerden zetten hen in voor logistieke taken in en achter de linies van de Eerste Wereldoorlog. Ze wonen met zijn allen in aparte kampen. Een van hen is Sun Gan, een Chinese onderwijzer die landen aan de andere kant van de wereld wil leren kennen.

Het boek Vive Labeur

Sun houdt aantekeningen bij van zijn belevenissen en waarnemingen. Dat manuscript is een eeuw lang bewaard in China. Het is nu in het Nederlands vertaald door Philip Vanhaelemeersch. Die studeerde sinologie (KULeuven) en behaalde een doctoraat in de moderne geschiedenis (Oxford University). Hij is sinds 2011 professor bij Howest, de Hogeschool West-Vlaanderen en het Confucius-instituut van die instelling. Eerder vertaalde Vanhaelemeersch de memoires van Gu Xingqing, tolk bij de Chinese arbeiders in de Westhoek. Dit jaar zorgt hij ervoor dat het Nederlandstalige publiek kan kennismaken met de geschriften van Sun Gan. De titel van het boek: Vive Labeur. Het is uitgegeven bij Uitg. Hannibal.

China – Poperinge

Het radioprogramma Espresso schonk er aandacht aan. Philip Vanhaelemeersch, de vertaler en redacteur van het boek, werd geïnterviewd. Een citaat: ‘met een opmerkelijk observatievermogen vergelijkt Sun Gan de toestand en de gebruiken in Europa met die in zijn thuisland en beschrijft hij zijn wedervaren in de oorlogsjaren. Suns handgeschreven notities geven een unieke inkijk in de Chinese ervaring van de Groote Oorlog in Europa’. UPD Via deze link kan je het beluisteren https://klara.be/aantekeningen-van-een-chinese-arbeider-wo-i

Tentoonstelling Vive Labeur

Rond het boek ‘Vive Labeur’ is een dubbeltentoonstelling opgezet. Een selectie van historische foto’s laat het verhaal zien van het Chinese Labour Corps. Ze gaan over de manier waarop de Chinezen samen leefden en over hun contact met de Belgen. Het tweede luik van de tentoonstelling is hedendaags: foto’s van Stephan Vanfleteren en Sanne De Wilde. Zij gingen in het China van vandaag op zoek naar de achtergrond van de Chinese arbeiders die in de Eerste Wereldoorlog gewerkt hebben voor het Britse, Franse en Belgische leger. De tentoonstelling, met randactiviteiten (o.a. een fietsroute) loopt van 1 juli 2017 tot 15 november 2017. De locatie: Gasthuiskapel Poperinge (Gasthuisstraat 1A, nabij de Grote Markt)

Niet vergeten …

De Britse organisatie Ensuring We Remember voert al jaren lang een nationale campagne voor een permanente herdenking van het Chinese Labour Corps in de Eerste Wereldoorlog. Leden van de Chinese gemeenschap in Groot-Brittannië willen dat de Chinese bijdrage aan de geallieerde oorlogsvoering meer bekendheid en waardering krijgt. Uiteraard besteedt Ensuring We Remember aandacht aan het boek Vive Labeur en de tentoonstelling.
Bronnen: ensuringweremember.org.uk, uitgeverijkannibaal.be, Klara.be, poperinge14-18.be,
Over het eerste boek verzorgd door Philip Vanhaelemeersch en over het CLC maakte de auteur een dossier voor ChinaSquare: Chinezen in Poperinge en omstreken …in 1917