Het Nationaal Volkscongres dat momenteel bijeen is, zal op 15 maart stemmen over de derde versie van het wetsontwerp over de buitenlandse investeringen. Deze versie bundelt 3 verschillende wetten tot één. Sommigen vinden dat de wet er op een drafje is doorgejaagd in functie van de besprekingen VS-China.
Vrijdag werd het wetsontwerp al besproken op het Volkscongres, dat er over zal stemmen op 15 maart. Het is de derde lezing van het ontwerp, maar deze werd binnen drie maanden afgehaspeld. De nieuwe wet vervangt 3 bestaande wetten: op Chinees buitenlandse joint ventures met aandelen; zonder aandelen en ook die op volledig buitenlandse ondernemingen.
Bedoeling is dat buitenlandse ondernemingen op gelijke voet behandeld worden als de Chinese. Sectoren die niet toegankelijk zijn voor buitenlands kapitaal staan op een “negatieve” lijst. Voortaan zal de ‘geval per geval’-goedkeuring worden afgeschaft. Het wetsontwerp verduidelijkt ook onderwerpen als de bescherming van de intellectuele rechten, de technologieoverdracht en nog andere onderwerpen waarover buitenlandse investeerders bezorgd zijn. Het wordt ambtenaren verboden om bestuurlijk maatregelen te treffen tot gedwongen technologieoverdracht. Ook een mechanisme om klachten van buitenlandse bedrijven op te lossen, wordt ingesteld. Er mag enkel tot onteigening van de bedrijven worden overgegaan in speciale omstandigheden.
Vergeleken met vorige versies legt het nieuwe ontwerp meer nadruk op het vergemakkelijken en de bescherming van de buitenlandse investeringen evenals op de gelijke behandeling van ondernemingen thuis en in het buitenland. Investeringen uit Hongkong, Macao en Taiwan vallen niet onder de wet, maar zijn toch verschillend van de binnenlandse ondernemingen. De facto zal er voor hen niets veranderen aan de manier waarop hun investeringen zullen worden behandeld.
In cijfers
De voorbije decennia heeft China almaar meer buitenlands kapitaal 
aangetrokken. Eind 2018 waren 960.000 ondernemingen opgericht met buitenlandse kapitaalinbreng en dit met een cumulatieve investering van 2,1 biljoen $. Volgens de WTO trekt China van de ontwikkelingslanden voor het 27-ste jaar op rij het meest buitenlands kapitaal aan. Vorig jaar ontving China 135 miljard $, waardoor het wereldwijd tweede staat. Dit betrof een lichte vooruitgang terwijl wereldwijd er een achteruitgang was met 19% en de ontwikkelde landen zelfs hun buitenlandse investeringen met 40% zagen dalen.
China huist momenteel 2000 regionale hoofdkwartieren en O&O- centra van multinationals. In de Wereldbank rangschikkingen voor zaken doen bekleedt het land de 46-ste plaats terwijl het in 2017 nog op 78 stond. China vindt dat de nieuwe wet aantoont dat China almaar meer open wordt.
Reacties
Voorzitter Dewit van de Belgian-Chinese Chamber of Commerce is verheugd 
dat de nieuwe wet buitenlandse ondernemingen gelijke toegang geeft tot overheidsopdrachten.
Voorzitter Mats Harborn European Union Chamber of Commerce in China is not amused met de blitse behandeling van de wet die moet dienen tot het bereiken van een bestand in het conflict tussen de VS en China. Het komt immers een met aantal verzuchtingen tegemoet van president Trumps lijstje. Het wetsontwerp is een uitgedunde versie van zijn voorgangers, zo merkt voorzitter Timothy Stratford op van American Chamber of Commerce (AmCham) die vindt dat veel uitvoeringsdetails geschrapt werden. Een eerste ontwerp dateert uit 2015 maar het werd uitgesteld tot eind 2018 en de draad weer werd opgenomen in het licht van de handelsoorlog.
Ook vanuit de Chinese academische wereld bestaat de indruk dat de wet een snelle oplossing is om de VS-onderhandelaars tevreden te stellen. Zo blijft wat ‘geforceerd’ heet te zijn bij technologie transfer niet helder gedefinieerd. Sommigen vinden voorts dat de buitenlandse ondernemingen onder dezelfde wet zouden moeten vallen als de binnenlandse. De wet naleven is overigens één zaak, maar de onafhankelijke toepassing door het gerecht een andere. Enkel zo kan het vertrouwen van buitenlandse investeerders echt verbeteren.
UPD In het People’s Daily-artikel China’s new investment law to uplift its opening up: official wordt uitgelegd dat de nieuwe wet zal zorgen voor een verdere opening van China.
Bronnen: People’s Daily, China Daily, SCMP
Alleen mogelijk vanwege Trumps handelsoorlog waardoor vele VS bedrijven hun fabriek in China gaat sluiten. Een angst die nergens voor nodig is want Trump gaat ook een importtarieven invoeren op India en andere fabriekslanden.
Buitenlanders investeerder nu dezelfde rechten als Chinese investeerder? Laat me niet lachen: inspeciale administratieve zones zijn er belasting kortingen voor buitenlandse bedrijven en investeerders. Daarom het hele Panama rapport over vele Chinese bedrijven die in postbusbedrijven zitten. Chinezen krijgen de doodstraf en veroordeelde buitenlanders mogen met het vliegtuig het land uit. Als de oude methode werkt waarom nu veranderen dan?