De veiligheidswet is er nog niet, maar hij zit er natuurlijk wel aan te komen. Dat merk je aan de voorbereidselen van verschillende kanten, in Hongkong en daarbuiten.
Na het besluit over de Nationale Veiligheidswet voor Hongkong zijn de bevoegde instanties in China begonnen met de opstelling van de wettekst.
Proces
Na dat redactiewerk moet het ontwerp voorgelegd worden aan de wetgevers van Hongkong. Het wordt interessant om te zien of er over het wetsvoorstel een internetraadpleging van de bevolking komt, zoals zo vaak op het vasteland van China. De vraag is dan verder hoe ruim die consultatie zal zijn.
(UPD) De regering kondigde aan dat Lam op woensdag 3 juni naar Beijing zal reizen, samen met minister van Justitie Teresa Cheng Yeuk-wah, minister van Veiligheid John Lee Ka-chiu en politiechef Chris Tang Ping-keung. Ze zullen overleg plegen met de opstellers van het wetsontwerp. Een lid van het parlement in Hongkong kreeg geen toestemming om in de vergadering vragen testellen over de rechten van de bevolking in de op stapel staande wet. Hiervoor werden twee redenen gegeven. Ten eerste is de wet nog niet klaar. Verder gaat volgens topambtenaar Matthew Cheung Kin-chung deze wet vooral over landsverdediging en buitenlandse zaken. Het parlement van Hongkong is daar nooit voor bevoegd geweest. Sommigen voorspellen op basis hiervan dat de regering en de bevolking weinig inspraak zullen hebben bij de uiteindelijke redactie van de wet. Voorstanders van de wet hebben er alle vertrouwen in dat Carrie Lam en haar ploeg de bekommernissen zullen uitleggen en de specifieke belangen van de bevolking van Hongkong met de centrale regering zullen delen. Dat is o.a. gebaseerd op hun visie dat de wet de ondergang van Hongkong in rellen, onderling geweld en chaos moet stoppen, wat dus op zich, volgens hen, het eerste belang is van de bevolking.
De handhavers
De minister voor veiligheid van de regio Hongkong, John Lee Ka-chiu, heeft in een interview met de Hongkongse krant Wen Wei Po gezegd dat zijn regeringsdepartement wel voorbereidingen treft voor de uitvoering en handhaving. Dat wil zeggen: er moet capabel personeel bijkomen, de opleiding van agenten heeft aanpassingen nodig. Het is ook de bedoeling dat verschillende regeringsdepartementen leren samen te werken. De politie heeft nog maar weinig ervaring met het vervolgen van het soort overtredingen en misdaden waartegen de wet wil optreden. Lee noemt als enig voorbeeld de handhaving van het verbod op de Hong Kong National Party in 2018, omdat die groep zich de onafhankelijkheid van Hongkong tot doel stelde. De regering zal volgens Lee ook de praktijk in andere rechtsgebieden (in het buitenland) bestuderen. John Lee is opgeklommen in de hiërarchie van de politie en heeft een veelzijdige ervaring met allerlei vormen van politiewerk in Hongkong.
Steunbetuigingen
Van 24 tot 31 mei heeft een organisatie met de naam United Front Supporting National Security Legislation een petitieactie gehouden voor steun aan de veiligheidswetgeving. Dat front zegt Hongkongers van verschillende bevolkingsgroepen en leeftijden te verenigen. Hun activisten hebben aan kraampjes op straat en online in totaal 2,93 miljoen handtekeningen verzameld, die ze maandag aan de vertegenwoordiging van de nationale regering hebben overhandigd. Verschillende regeringsleden, onder andere Chief Executive Carrie Lam, ondertekenden de petitie en steunden de actie.
(UPD) Ook de rectoren van acht universiteiten in Hongkong hebben hun steun uitgesproken voor het opstellen van de Nationale Veiligheidswet voor Hongkong.
Verder zijn ook meer dan 2000 sterren uit de filmwereld en andere culturele sectoren in Hongkong, o.a. Kung fu-ster Jacky Chan ervoor dat de nationale veiligheidswet er komt.
Dubbele maatstaven
Carrie Lam heeft in een toespraak de houding van de VS scherp gehekeld. Zij vergeleek de manier waarop de VS zelf omgaat met de huidige zware rellen in eigen land met de reactie van Washington op de ontwrichtende rellen in Hongkong, die de Nationale Veiligheidswet nodig hebben gemaakt. Ze zei onder andere: ‘ze hechten groot belang aan hun eigen nationale veiligheid, maar zijn vol vooroordeel over de onze’, en sprak over ‘twee maten, twee gewichten’. (Die dubbele maatstaven meent de Global Times ook te zien bij bondgenoten van de VS in Hongkong: de separatist Joshua Wong en de oprichter van Apple Daily Jimmy Lai. De krant noemt ze de ‘leiders van de rellen’ en merkt op dat ze hun mond al dicht hielden over de acties tegen het racistische geweld in de VS, en helemaal verstomd zijn, nu de Amerikaanse president met militair ingrijpen dreigt om de rellen in zijn eigen land te onderdrukken). De Chief Executive van Hongkong verzekerde verder haar toehoorders dat de grotere vrijheden in Hongkong onaangetast zullen blijven, maar ze wees er ook op dat hierover pas zekerheid zal zijn als de definitieve tekst van het wetsontwerp bekendgemaakt wordt.
Wat doet de VS?
Nog onzekere factoren zijn hoever de regering Trump zal willen gaan in het gebruiken van de Nationale Veiligheidswet voor haar economische en politieke offensief tegen China, en of ze Europese bondgenoten meekrijgt. Sommige waarnemers denken dat de VS enkel zichzelf en zijn bondgenoten in Hongkong economische en financiële schade zal berokkenen, als Washington Hongkong zijn speciale status ontneemt. Volgens Chris Devonshire-Ellis zal het intrekken van steun voor Amerikaanse zakelijke belangen in Hong Kong in de eerste plaatsde invloed van de VS op de Chinese handel verminderen. Het is goed mogelijk dat Amerikaanse bedrijven verkassen naar Shanghai, waar ze rechtstreeks onder de Chinese wetgeving zouden vallen in plaats van de Hongkongse wet. De consultant van Dezan Shira meent zelfs dat de Shanghai Free Trade Zone (FTZ) en zijn nieuwe onderdeel de Lingang New Area er helemaal klaar voor zijn en aantrekkelijke financiële voordelen te bieden hebben.
En Europa?
In het Verenigd Koninkrijk hebben 7 voormalige ministers van Buitenlandse Zaken (zowel van Labour als van de Tories) opgeroepen, om Trumps aanvallen tegen China vanwege Hongkong te steunen, om humanitaire redenen. De Britse vredesbeweging klaagt dit interventionisme uiteraard aan. In Europa hebben de minister van Buitenlandse Zaken tijdens een vergadering verklaard dat ze ongerust zijn over de zelfstandigheid en de vrijheden van Hongkong. Ze willen nadenken of de verhouding tussen de EU en China niet moet herzien worden. Hun voorzitter Josep Borrell heeft daar echter aan toegevoegd dat de EU wil ‘blijven praten met China en het land de hand reiken’. Jörg Wuttke, de voorzitter van de Europese Kamer van Koophandel in China zegt dat de Europese bedrijven in elk geval in China zullen blijven, vanwege het massieve martktpotentieel. Wüttke denkt dat China vooral schade aan zijn mogelijkheden voor technologische ontwikkeling moet vrezen. In de VS gaan inderdaad stemmen op om China te treffen door het technologische kennis en hulpmiddelen te ontzeggen. De voormalige minister van Financiën Paulson zinspeelt daarop in een rede waarmee hij waarschuwt voor een ‘economisch ijzeren gordijn’. Het is mogelijk dat sommigen onder het mom van de ‘mensenrechten in Hongkong’ de rechten op ontwikkeling aan China willen ontnemen.
Bronnen: China Daily, SCMP, Global Times, China-Briefing. Morning Star, Bloomberg
