VS-president Biden heeft 90 minuten met Xi Jinping gebeld. Biden sprak de wens uit dat de rivaliteit tussen beide niet ontspoort. De Chinese pers meent dat de ‘angstige VS’ China nodig heeft voor wereldwijde kwesties zoals de klimaatwissel, COVID-19 en de Afghaanse kwestie. De indruk bestaat ook dat Biden zijn bondgenoten wil kalmeren in het licht van de komende Quad-top.
Het was op Amerikaans verzoek dat het tweede telefoongesprek tussen de twee presidenten plaats vond en het eerste sinds 7 maanden met het Chinese nieuwjaar. Xi merkte op dat de betrekkingen moeilijk verlopen door de VS-politiek tegenover China. ‘De relatie recht zetten is geen optie’ aldus Xi ‘maar een plicht die goed moet uitgevoerd worden’. ‘Wanneer de twee samenwerken, zullen beide landen en de wereld er van profiteren; wanneer ze confronteren, zullen de twee landen en de wereld er onder lijden’, aldus Xi.
Biden benadrukte dat hij opbouwende discussies wil op prioritaire gebieden waar samenwerking mogelijk is zodat een ongewild conflict wordt voorkomen. Het gesprek was niet het eerste waar de VS op aandrong. BuZa minister Blinken telefoneerde op 29 augustus met zijn collega Wang Yi over Afghanistan terwijl de VS-Klimaatgelastigde John Kerry vorige week via video nog met hem confereerde.
Reacties
Volgens prof Li Haidong bij het Institute of International Relations of the China Foreign Affairs University toont de VS discussie-bereidheid over dat de administratie Biden onder grote binnenlandse druk staat met crises op verschillende fronten. ‘Van de ene kant wil de VS echter met China wedijveren zonder dat dit tot conflicten leidt, maar anderzijds wil het land de hulp van China dat ze willen verzwakken als strategisch rivaal.’
Het blad Global Times vindt dat de discussie positieve signalen uitstuurt waaruit blijkt dat beide zijden de communicatie willen behouden. Anderzijds vindt het blad dat de VS eerdere verkeerde zaken te recht dient te zetten, de basisinteresses van China te respecteren en niet te verwachten dat China samenwerkt met een land dat het als een tegenstander bejegent. Viceminister Xie Feng presenteerde tijdens zijn vergadering met BuZa topvrouw Sherman een lijst van ‘Amerikaanse wandaden die moeten stoppen’ en een lijst van belangrijke individuele gevallen waar China zich zorgen over maakt. Ook Wang Yi trok tijdens zijn onderhoud met Sherman drie basisregels over de VS-Chinese betrekkingen. Waarbij het niet uitdagen, belasteren of zelfs proberen het pad en het systeem van het socialisme met Chinese kenmerken te ondermijnen, niet proberen het ontwikkelingsproces van China te belemmeren of te onderbreken en geen inbreuk maken op de staatssoevereiniteit van China of de territoriale integriteit van China schaden.
Voor Quad?
Volgens een mededeling uit China waren beide leiders het eens om door verschillende middelen in contact te blijven en hun ambtenaren op te dragen het werk te intensifiëren, de dialoog breder te maken en de voorwaarden te scheppen voor de verdere ontwikkeling van de relaties. Gehoopt wordt dat de komende kwartalen de discussies over handel van de grond komen en de militairen van beide zijden in dialoog treden over wat China ‘provocatieve daden’ noemt. Toch wordt niet gedacht dat één telefoontje de problemen kan oplossen. China heeft overigens de indruk dat Biden na de vernederende aftocht uit Afghanistan zijn bondgenoten wil kalmeren om de komende Quad-top op 24/09 beter tevoorschijn te komen. Zoals bekend viseert de Quad hoofdzakelijk China. Het VS House Armed Services Committee wil overigens de 5 landen uitbreiden met Zuid-Korea, Japan, India en Duitsland om de invloed van China en Rusland tegen te gaan.
Na het gesprek met president Biden telefoneerde Xi ook met kanselier Merkel die eind deze maand opstapt. Xi hoopte op verdere goede betrekkingen onder haar opvolg(st)er.
Global Times, SCMP
