Op de APEC-top te Beijing staan vrijhandel en betere verbindingen op het programma. Hoewel China graag wil streven naar een APEC-vrijhandelszone, gaat de VS op de rem staan omdat zij hun TPP-vrijhandelszone verkiezen. President Xi heeft op de top zijn voorstel over een Zijderoutefonds toegelicht. In de zijlijn werden deals gesloten zowel met premier Sharif van Pakistan als met de Canadese premier Harper.
Het thema van de APEC-bijeenkomsten in Beijing is de bouw van een toekomst door een partnerschap in Azië en de Stille Oceaan. China wou vooral een vrijhandelszone in het gebied met zijn 21 staten doordrukken als een soort compromis tussen het door de VS voorgestelde Trans Pacific Partnerschip (TPP) dat China uitsluit en de Regional Comprehensive Economic Partnership (RCEP) vrijhandelszone tussen China, de ASEAN-landen en nog 5 andere staten (Australia, China, India, Japan, Korea en New Zeeland) waaraan de VS niet meedoen. Hoewel de APEC-ministers beslisten “resoluut het proces vooruit te stuwen” naar de FTAAP is dit minder dan de verwachte haalbaarheidsstudie waar China op had aangedrongen. Voorafgaand aan de ministeriële vergadering had VS minister van Buitenlandse Zaken John Kerry met zijn Chinese ambtsgenoot Wang Yi een gesprek waarin Kerry duidelijk maakte voorrang te willen verlenen aan de TPP die maar 12 landen omvat, maar de lat hoog legt. Naar verluidt is de TPP een van de weinige punten waarover republikeinen en democraten het onderling eens zijn. Voor China is de APEC zeker belangrijk want 60% van de buitenlandse handel, 70 % van de Chinese investeringen in het buitenland en 83% van de buitenlandse investeringen in China betreffen APEC-landen.
Economische cijferaars berekenden dat de totstandkoming van de 
TPP tegen 2025 de globale economie $ 223 miljard zou opleveren; bij de RCEP ligt het cijfer op $ 644 miljard en de FTA in Azië-Pacific zou echter $ 2400 miljard opleveren. Gezien de VS nu weliswaar niet openlijk op de rem gaat staan bij de FTAAP is het logisch dat premier Li Keqiang die van 12 tot 14 november deelneemt aan de ASEAN-top in Myanmar er zijn gewicht in de weegschaal gaat werpen om de RCEP te promoten. De ontmoeting tussen Xi Jinping en de Japanse premier Abe is een gebeurtenis die het Chinese succes bij dat promoten kan begunstigen.
Zijderoutefonds
De APEC-ministers werden het wel eens om een globaal anti-corruptienetwerk uit te bouwen dat gaat samenwerken om naar het buitenland gevluchte criminelen gemeenschappelijk op te sporen. 
President Xi Jinping zei op een vergadering met leiders uit Bangladesh, Cambodja, Laos, Mongolië, Myanmar, Pakistan en Tadzjikistan dat China $ 40 miljard ter beschikking wil stellen van een Silk Road Fund, een fonds dat betere verbindingen met de omliggende landen financiert. Terzake legde hij zijn concept uit van de Economische gordel langs de Zijderoute en de Maritieme zeeroute van de 21ste eeuw. Hij benadrukte wel dat het Fonds zal open staan voor investeerders van binnen en buiten China. Hij beloofde ook dat naast hulp bij de aanleg van de infrastructuur China de komende 5 jaar ook 20.000 professionelen wil opleiden om de betere verbindingen te verwezenlijken.
In een aparte vergadering met de CEO’s bepleitte Xi naar analogie met zijn Chinese droom, de verwezenlijking van de Aziatische droom van een welvarend continent. Xi voorzag $ 1150 miljard Chinese investeringen in het buitenland gedurende de komende 10 jaar. Zondag zei Xi dat China de komende 5 jaar voor $ 10.000 miljard goederen zou invoeren en 500 miljoen toeristen uitsturen naar het buitenland. Xi zei de CEO’s nog niet afgeschrikt te zijn door iets lagere groeivoeten, maar dat die normaal worden in een economie die meer kwaliteit benadrukt.
In de marge
In de marge van de APEC-top had premier Sharif van Pakistan een onderhoud, zowel met president Xi als met premier Li. Pakistan is het eens om ETIM-terroristen uit Xinjiang op zijn grondgebied te vervolgen. Sharif tekende voor $ 46 miljard deals waarvan 35 miljard om de elektriciteit te verbeteren en de rest voor infrastructuur. De Canadese premier Harper tekende 20 handelsovereenkomsten voor $ 2 miljard die 2000 banen zouden opleveren.
Premier Li had ook een onderhoud met de Tadzjiekse president Emomali Rakhmon die hem alle medewerking toezegde bij de uitbouw van de economische gordel langs de zijderoute. President Xi had nog een gesprek met de Mongoolse president Tsakhiagiin Elbegdorj wie hij zijn steun toezegde om lid te worden van APEC, ook het land verwelkomde bij de Asian Infrastructure Investment Bank en hoopt een corridor via het land naar Rusland te maken. De Russische president Putin heeft samen met Xi weer een giga-gascontract getekend: het gaat om een nieuwe pijplijn, de ‘Altay-route’, die jaarlijks 30 miljard kubieke meter aanlevert. President Xi had ook met de Taiwanese gezant en voormalig vice-president Vincent een gesprek. Meer dan 4000 journalisten volgen de top, waarvan de helft buitenlanders.
Ieder zijn vrijhandel
President Obama deed een oproep naar zijn 11 TPP-partners om de laatste hindernissen uit de weg te ruimen. Vooral met Japan bestaan nog meningsverschillen over rijst en auto-onderdelen. De handelsministers van de 12 verklaarden echter dat ze recentelijk ernstige vooruitgang hadden gemaakt. Voor China had Obama een verlenging van de visa in petto: studenten kunnen er 5 jaar studeren, zakenlui kunnen tot 10 jaar in de VS verblijven. Ook raakten China en de VS het na 18 maanden van blokkering eens om de invoerrechten op een brede waaier van elektronische producten te schrappen.
Tussen Zuid-Korea en China werd maandag een vrijhandelsakkoord gesloten op 17 domeinen waarbij voor het eerst financien, telecom en e-commerce. Auto’s en rijst vallen buiten het akkoord. Net zoals president Obama trekt de Zuid-Koreaanse president Park na de APEC-top naar de ASEAN-top in Myanmar en daarna naar de G20-top in Brisbane.
De Australische minister van Handel Andrew Robb beweert dat hij in Beijing de laatste hand legt aan een vrijhandelsakkoord met China. Als dat rond is, kan het door Xi ondertekend worden wanneer hij binnen de week in Canberra is na de Brisbane-top. Xi zal daar overigens het parlement toespreken. Zo halen de VS net zoals China zoveel mogelijk partners zo snel mogelijk over tot hun concept.
Bronnen: China Daily, SCMP, People’s Daily, FT
