Hoewel de officiële opening pas op 27 september volgt, wordt vandaag de eengemaakte Vrijhandelszone te Shanghai opgestart. Ze voegt de bestaande 4 vrijhandelszones samen tot 28 km2. Goederen mogen er ingevoerd, verwerkt en terug uitgevoerd zonder douaneformaliteiten. Vooral op financieel vlak kunnen hervormingen verwacht worden die moeten leiden tot het omvormen van Shanghai tot een leidend financieel, handels- en logistiek centrum.
Waigaoqiaozone
Nadat Li Keqiang in maart premier werd, was zijn eerste trip naar Shanghai waar hij de bestaande Waigaoqiao vrijhandelszone bezocht. Hij stelde het stadsbestuur voor deze zone samen te voegen met de vrijhandelszone aan de Yangshan-diepzeehaven en aan deze bij de Pudong-luchthaven. Aan het stadsbestuur dat zich gevleid voelde, vroeg hij een lijst van politieke veranderingen op te maken die nodig waren om dit te verwezenlijken. Binnen de 2 maanden waren 21 voorstellen binnen. Li kreeg echter tegenwind van de 2 regelgevende kommissies zowel van de the China Banking Regulatory Commission (CBRC) als van de China Securities Regulatory Commission (CSRC). Deze laatste was niet akkoord met Lis voorstel om buitenlandse goederenbeurzen toe te laten hun eigen futures leveringsmagazijnen op te zetten in de zone. Li echter gelooft dat de zone te Shanghai de rol van Zuid Koreas Busan en van Singapore kan overnemen. De regulerende bankcommissie zag dan weer niet zitten dat binnenlandse banken onder bepaalde voorwaarden offshore bankdiensten konden verlenen vanuit de zone. Li vocht terug. Aan hen repliceerde hij dat de vrijhandelszone een proefterrein is voor de commerciële banken om te verkennen hoe ze de risico’s van het offshore bankieren beheren en zo het systeem opbouwen. Offshore banking zal maar een kleine impact hebben op de on-shore financiële markten en de risico’s kunnen onder controle worden gehouden, zo argumenteerde hij. In mei keurde de regering het voorstel van Li goed en het ontwerp van werking begin juli. Het ministerie van Handel maakte het fiat bekend op 22 augustus.
Financieel
De financiële hervormingen zijn voor hem essentieel zoals hij nog deze week in Davos bevestigde. Shanghai groeit al enkele jaren minder dan de andere gebieden, zij het dat de diensten dan weer beter presteren. Deze zijn al goed voor 61,7% van het brp en het is de bedoeling dat hierop wordt doorgegaan. De zone zou een grotere uitwisseling van de yuan mogelijk moeten maken, de intrestvoeten vrijer maken en de beperkingen op buitenlandse investeringen verminderen. Dit bevordert het voornemen om tegen 2020 van Shanghai een financieel centrum te maken, iets waar Hongkong met lede ogen tegenaan kijkt. De zone begint vandaag proef te draaien en de officiële opening wordt op 29 september verwacht. Dan zullen aan bepaalde financiële producten toegelaten worden de yuan vrij te wisselen op de kapitaalrekening en zullen de intrestvoeten en de buitenlandse deviezenhandel geliberaliseerd worden.
Wang Xinkui die mede de regelgeving heeft ontworpen, waarschuwt echter dat de hervormingen op een voorzichtige wijze zullen worden uitgerold. Het zal niet om een volledig open en vrij systeem gaan want de proef tot hervormingen omvat bepaalde producten m.b.t. de kapitaalrekening evenals het lichten van beperkingen qua intrestvoeten en wisselquota. De proef moet vooral buitenlandse banken ten goede komen die ervaring hebben met deze producten in een marktomgeving. Volgens leider Pan Yingli van Finance Department of Economics bij de Shanghai Jiao Tong University wordt de functie van de autoriteiten veranderd van het goedkeuren van alle details tot de functie van supervisie. Op de openingsceremonie zullen 10 van de 30 wedijverende projecten worden bekend gemaakt. Ook komt vandaag een lijst van de verboden buitenlandse investeringen in de zone. Ontkend wordt dat de bedrijven uit de zone een lagere inkomensbelasting zouden mogen betalen. Vorige week keurde ook het 25 koppige Politiek Bureau van de CKP de vrijhandelszone goed.
Interesse
De westerse Citibank en HSBC hebben al hun interesse laten blijken gevolgd door de in Singapore OCBC Bank en de
Hongkong Bank of East Asia. Ook van Standard Chartered wordt dit verwacht, hoewel nog niets officieel is. Gedacht wordt dat bedrijven die hoofdzakelijk in Hongkong zaken doen, kunnen verhuizen naar de zone. .Buitenlandse Banken zullen volledig eigen filialen mogen opzetten in de vrijhandelszone en dit bespaart jaren formaliteiten. De banken zullen er ongehinderd de yuan offshore kunnen verhandelen en net als in Hongkong “dim sum”-obligaties aanbieden.Sinds 22 augustus toen het Ministerie van Handel bekend maakte dat de vrijhandelszone was goedgekeurd steeg de waarde van Shanghai International Port Group het meest, namelijk met 170%. Volgens de US investeringsbank Goldman Sachs zullen de aandelen van de Chinese luchtvaartmaatschappijen de hoogte ingaan. Feit is dat “China Eastern” in de zone een B2C e-commerce afdeling wil openen die handelt in luxegoederen. Volgens een studie van Bain & Company besteden de Chinezen globaal het meest aan luxegoederen en de helft van hun aankopen gebeurt in het buitenland. Volgens McKinsey zal China in 2015 goed zijn voor een derde van de luxe verkoop. Gehoopt wordt dus dat China Eastern de goederen zonder de 40% taks die China normaal heft, zal mogen verdelen. Dan hoeven de Chinese toeristen die uit Parijs komen hun koffers niet meer vol te stouwen. Een concurrent voor Alibaba dus. Overigens stelt de hernieuwde vrijhandelszone te Shanghai de Qianhai zone te Shenzhen en de Hengqinzone te Zhuhai naast Macao in de schaduw.
Als de proef een succes blijkt, is zeker dat andere steden of zelfs de gehele provincie Guangdong eveneens zullen vragen verder te mogen gaan in die richting. Shanghai zelf hoopt in het geval van succes op uitbreiding tot geheel Pudong. Zover is het zeker nog niet. Voormalig vicegoeverneur Wu Xiaoling van de Nationale Volksbank die nu vicevoorzitter is van de financiële commissie van het Volkscongres heeft haar reserve geuit over de liberalisering van de intrestvoeten in de zone omdat speculanten het verschil met de intresten van buiten de zone zouden kunnen uitbuiten. Dit zou volgens haar ten vroegste kunnen binnen een jaar nadat eerst andere voorbereidende maatregelen worden getroffen.
‘Bronnen: ce.cn, SCMP, Bloomberg, Reuters
