De Verenigde Staten hebben klokkenluider Snowden van 3 misdrijven beschuldigd en hebben een uitleveringsverzoek overgemaakt aan Hongkong wegens verspreiden van vertrouwelijke gegevens. Het bestuur van Hongkong heeft de VS officieel laten weten dat hij het grondgebied verlaten heeft. Ondertussen doet hij in de SCMP nieuwe onthullingen over hoe de Amerikaanse spionage China hackt. Momenteel bevindt hij zich op het vliegveld van Moskou. Hij is op doorreis naar Ecuador waar hij politiek asiel wil aanvragen.
De Verenigde Staten hebben Edward Snowden beschuldigd van diefstal van VS-regeringseigendom, het doen van verboden mededelingen over activiteiten van defensie en het moedwillig communiceren van geheime informatie aan onbevoegden. Op de 3 overtredingen staat telkens een maximumstraf van 10 jaar. Hongkong heeft van de VS al een verzoek tot uitlevering ontvangen, maar dit voldeed niet aan alle wettelijke vereisten.
Daarna nam Snowden een commerciële vlucht richting Moscou. Dit wordt bevestigd door het bestuur van Hongkong dat de VS op de hoogte gebracht heeft dat alles wettelijk is verlopen. Reuters meldt dat het uitleveringsverzoek van de VS niet voldeed aan de wettelijke vereisten en dat de bijkomende informatie nog niet beschikbaar was op het ogenblik dat Snowden het vliegtuig nam. Dus was er geen basis om hem niet te laten gaan. In de notificatie aan de VS vraagt het bestuur van Hongkong verder meer uitleg over zijn onthullingen van spionage. Hij landde ondertussen al in Moscou waar hij naar verluidt werd weggebracht door een wagen van de ambassade van Ecuador. Hij zou in een hotel bij de luchthaven gesproken hebben met de ambassadeur, maar beschikt niet over een visum voor Rusland. Maandagmiddag zou hij het vliegtuig naar Cuba nemen. De Ecuadoraanse minister van Buitenlandse Zaken heeft via Twitter bevestigt dat hij er politiek asiel heeft aangevraagd. Naar verluidt wordt hij begeleid door een advocate van Wikileaks. De VS heeft Snowdens paspoort ongeldig verklaard, maar hij van Ecuador een voorlopig papier ontvangen dat hij er asiel heeft aangevraagd. Dat impliceert niet dat hij het zal krijgen. Volgens Assange van Wikileaks is Snowden gezond en wel.
Mogelijkheden
Zo lang justitie in Hongkong hem niet beschuldigde, kon hij vrij het territorium te verlaten wanneer hij wou. Snowden had te kennen gegeven een lange juridische strijd te willen voeren en heeft naar verluidt pleiters van mensenrechtenzaken benaderd. Hij had ook politiek asiel kunnen aanvragen want onder artikel 6 van het uitleveringsakkoord tussen Hongkong en de VS staat dat een uitlevering mag geweigerd worden als het gaat om een overtreding met een politiek karakter. Volgens Mark Sutherland, een advocaat in Hongkong werkt dit opschortend. Een juridische procedure over uitlevering zou in dat geval jaren lopen.
Veel politici uit Hongkong stellen zich ook vragen bij de rol van Beijing. Normaal komt Beijing niet tussen in interne gerechtelijke zaken van de speciale administratieve regio, maar wel als er een verband is met Defensie en Buitenlandse Zaken. Verwacht werd dat Beijing de gerechtelijke procedure tot op het einde had laten spelen. Een opiniepeiling in Hongkong wijst uit dat 60 % van de bevolking daar een uitlevering zou afwijzen. Een analoge peiling in de Volksrepubliek gaf als uitslag 55 % tegen uitlevering en 25% voor. De IJslandse premier Gunnlaugsson verklaarde dat Snowden zich eerst in het land moest bevinden vooraleer hij politiek asiel kan aanvragen.
CISCO
In China woedt ondertussen een interne controverse over de rol van CISCO, een bedrijf dat ook door 
Snowden wordt beschuldigd van dienstverlening aan de VS-spionage. Volgens het blad Securities Times heeft CISCO 70 % aangelegd van China’s voornaamste telecomnetwerken, onder andere voor de regering, het leger, de spoorwegen en financiën. Voor CISCO met zijn 3400 personeelsleden in China, is het land de derde grootste markt na de VS en India. Het bedrijf heeft ontkend gegevens naar de VS door te spelen. Sommigen vinden dat China wat CISCO betreft de VS een koekje van eigen deeg moet geven, m.a.w. de nationale operatoren afraden met de maatschappij te werken uit veiligheidsoverwegingen (zoals Washington de samenwerking met Huawei en ZTE sterk ontraadt).
Al in oktober waarschuwde voorzitter Fang Binxing van de Beijing University of Posts and Telecommunications dat de buitenlandse uitrusting van de infrastructuur in China een probleem vormt voor de nationale veiligheid en hij vroeg snel een veiligheidscommissie te installeren. Ondertussen heeft Buitenlandse Zaken recentelijk al een cel voor cyberveiligheid opgezet. Volgens de SCMP zijn de telecomoperatoren in China begonnen met het vervangen van buitenlandse uitrusting. Zo heeft China Unicom volgens National Business Daily in alle stilte de CISCO-routers vervangen in Wuxi (Jiangsu)
Tijdens het achttiende congres van de CPC waren de politieke verantwoordelijken zich al bewust van het gevaar dat ze afgeluisterd konden worden. Voor het congres opteerden ze dan ook voor een nieuw veiligheidssysteem van de volgende generatie op basis van de kwantummechanica. Als een onbevoegde of een buitenstaander de communicatie dan poogt te onderscheppen, valt het signaal uit. Wetenschappers geloven nu dat het geval Snowden de uitbreiding van dit systeem in de hand zal werken. Een probleem met dit kwantumsysteem is dat het (nog) niet werkt over een netwerk groter dan 50 km.
Onthullingen
De South China Morning Post brengt voorts nieuwe onthullingen van Snowden. Volgens hem werd China’s topuniversiteit Tsinghua herhaaldelijk het doelwit van hacken door Amerikaanse spionnen. Recentelijk gebeurde dit nog in januari wanneer op 1 dag 63 computers en servers van de universiteit werden gehackt door de NSA. Om de IP-adressen van de betrokken computers te kennen, kan dit enkel door hacken of fysieke toegang tot de computers. Het universitaire netwerk is een van de zes basisnetwerken van waaruit internetdata van miljoenen kan worden bloot gelegd. Onderdirecteur Professor Xu Ke van het Institute of Computer Networks bij de Tsinghua Universiteit zei recentelijk dat het meeste verkeer doorheen het netwerk niet versleuteld is. Snowden onthult voorts aan het blad uit Hongkong dat de VS-regering de Chinese telefoonoperatoren hackt en miljoenen Sms’jes steelt. Sms’jes zijn nog altijd het communicatiemiddel bij uitstek in China.
Volgens de voormalige inlichtingenagent werden voorheen in Hongkong computers van de hoofdzetel van Pacnet gehackt, maar dit werd ondertussen stopgezet. Pacnet is een Azië-Pacific regionaal netwerk met 46.000 km optische kabels en 16 datacentra waarvan 5 in de Volksrepubliek. Pacnet tekende recentelijk deals met de 3 voornaamste Chinese telecomoperatoren in verband met “border gateway protocol” een soort van adressencontrole op internet. Voorheen had Snowden al onthuld dat ook het netwerk van de Chinese University of Hong Kong, dat onder meer de beurs van Hong Kong bedient, een spionagedoelwit bij uitstek is van de Amerikanen. Overigens leidt het merendeel van de optische vezelverbindingen in Hongkong naar de Verenigde Staten voor zowel DNS, cloud computing als de populaire zoekmachines Google en Yahoo, aldus onderdirecteur Prof Chow Kam-pui van het Computer Forensics Research Group bij de University of Hong Kong.
Het Chinese persbureau Xinhua heeft al gereageerd op de nieuwe onthullingen. Deze tonen volgens Xinhua aan dat de VS die zich voordoen als onschuldig slachtoffer van cyberaanvallen in feite op dit gebied de grootste boef blijkt te zijn van deze tijd. Washington moet echter eerst en vooral tekst en uitleg geven, aldus nog Xinhua. Het moet met de wereld het doel, de omvang en de draagwijdte van deze clandestiene programma’s delen en het is in het bijzonder China een verklaring schuldig.
Bron: SCMP, Global Times-special, Guardian, Xinhua
Zie ook CNTV Dialogue over laatste ontwikkeling
