VS drijft spanning over Taiwan op

Het Amerikaanse Ministerie van Buitenlandse Zaken heeft recent in zijn informatiefiche over Taiwan de zin ‘De VS ondersteunen de onafhankelijkheid van Taiwan niet’ geschrapt. China reageert negatief maar beheerst.

illustratie Liu Rui/Global Times Disclaimer

Het Amerikaanse Ministerie van Buitenlandse Zaken heeft recent zijn informatiefiche over Taiwan herzien en de zin ‘De VS ondersteunen de onafhankelijkheid van Taiwan niet’ geschrapt. Zhu Fenglian, een woordvoerster van het Taiwan Affairs Office van de Chinese regering reageerde dat dit een grote stap achteruit is aangaande het standpunt van de VS betreffende Taiwan. Het vormt immers een ernstige schending van het één-Chinaprincipe en de drie gezamenlijke communiqués tussen de VS en China. In die drie communiqués werden destijds de basisprincipes inzake de diplomatieke relaties tussen beide landen vastgelegd. Verder betekent de schrapping een brutale tussenkomst in de binnenlandse aangelegenheden van China. Ze zendt verkeerde signalen aan de separatisten die ijveren voor onafhankelijkheid van Taiwan en bedreigt zo de vrede en stabiliteit in de straat van Taiwan.

De kwestie Taiwan uitbuiten om China af te remmen

De Chinese regering vraagt met aandrang dat de VS onmiddellijk hun fout rechtzetten en de Taiwanese kwestie met omzichtigheid benaderen. Zhu waarschuwde nog dat elke poging van het DP-bewind om met de hulp van de VS onafhankelijkheid na te streven gedoemd is om te mislukken. De DPP is de separatistische partij van de huidige Taiwanese ‘president’.

De woordvoerder van buitenlandse zaken Guo Jiakun reageerde gelijkaardig. Want volgens hem is wat nu gebeurt een nieuw voorbeeld van hoe de VS koppig vasthouden aan een politiek van ‘de kwestie Taiwan uitbuiten om China af te remmen’.

Guo benadrukte dat er in de internationale gemeenschap een brede consensus bestaat dat er slechts één China is, waar Taiwan een deel van vormt. De regering van de Volksrepubliek China is de enige erkende regering van heel China.

Meer concreet moet volgens Guo de VS stoppen met het upgraden van de relaties tussen de VS en Taiwan. Taiwan mag niet meer gesteund worden in zijn pogingen tot meer internationale aanwezigheid. ‘Taiwenese onafhankelijkheid’ mag niet langer aangemoedigd of ondersteund worden.

Taiwan als drukkingsmiddel op China

De overheidskrant Global Times wijdt een editoriaal aan de zaak.

Die krant heeft vernomen dat er onderhandelingen gaande zijn over nieuwe Amerikaanse wapenleveringen aan Taiwan ter waarde van 7 tot 10 miljard dollar. Het zou onder meer gaan om kruisraketten voor de kustverdediging en HIMARS-raketten.

Ook op die manier knabbelen de VS volgens Global Times beetje bij beetje aan China’s ‘rode lijn’ en spelen ze met vuur. Alhoewel ze officieel sinds lange tijd stellen dat ‘ze tegen elke eenzijdige wijziging van het statu quo door één van de partijen zijn’ ondermijnen ze zelf de stabiliteit in de straat van Taiwan door allerlei op zichzelf staande kleine acties. Maar China zal niet toelaten dat Taiwanese separatisten of andere landen Taiwan van China scheiden.

In een commentaar bij de wijziging van de informatiefiche verklaarde een Amerikaanse woordvoerder dat de VS blijven vasthouden aan de één-China politiek. Maar door hun acties hollen ze dat begrip systematisch uit. Volgens Global Times wijst dit erop dat de VS met Taiwan een spelletje willen spelen: Taiwan gebruiken als drukkingsmiddel om China af te remmen, doch vermijden dat ze de rode lijn flagrant overschrijden en frontaal botsen. Biden speelde dit spel al in 2022. Ook hij liet de informatiefiche veranderen, maar krabbelde al na een maand terug.

Zijn VS echt bereid voor Taiwan te vechten?

Global Times ziet ook bepaalde Amerikaanse politici die Taiwan niet simpelweg als een op te offeren pion zien, maar eerder als een schaakstuk in de strategische rivaliteit met China. Daarbij speelt de strategische ligging van Taiwan, centraal in de eerste eilandengordel die China virtueel afsluit van de open oceaan. Verder is er het quasi-monopolie van de Taiwanese fabrikant TSMC voor de meest geavanceerde chips. Via de controle van Taiwan kan de VS de toegang tot deze meest gesofisticeerde chips voor China beletten.

Niettegenstaande dat alles betwijfelt Global Times of de VS voldoende gemotiveerd zouden zijn om, als het tot een open conflict zou komen, te vechten voor Taiwanese onafhankelijkheid.

De krant herhaalt voor de zekerheid nog eens het Chinese standpunt: China stelt een vreedzame hereniging voor, volgens het principe ‘één land, twee systemen’ (waarbij Taiwan een hoge mate van zelfbestuur behoudt). De concrete details van die oplossing zijn onderhandelbaar.

Bronnen: People’s Daily, Global Times