De tragikomische affaire van de Chinese ballon, door de VS bestempeld als een spionageballon, wat zit erachter?
Vorige week hebben de Amerikaanse autoriteiten en media dagenlang beschuldigingen geuit over een Chinese ballon die boven het grondgebied van de VS dreef.
‘Blowing in the wind’
De ballon zou volgens de Amerikanen voor spionageactiviteiten zijn gebruikt. De Chinese autoriteiten onderzochten de zaak en lieten aan hun Amerikaanse collega’s weten dat een moeilijk te manoeuvreren weerballon op grote hoogte door de wind over Noord-Amerika was geblazen. Het ministerie van Buitenlandse Zaken verklaarde te ‘betreuren dat het luchtschip het Amerikaanse luchtruim was binnengekomen als gevolg van overmacht’. China stelde voor om’ te blijven communiceren met de Amerikaanse tegenpartij om deze onverwachte situatie veroorzaakt door overmacht op de juiste manier af te handelen’. Washington nam hier echter geen genoegen mee. Perschef Patrick Ryder van het Pentagon bleef volhouden ‘dat het om een bewakingsballon ging’. Ryder voegde eraan toe ‘dat hij niet specifieker kon zijn en dat de ballon het Amerikaanse luchtruim en het internationale recht had geschonden, wat onaanvaardbaar was’. Wel voegde Ryder eraan toe dat ‘ de ballon geen militaire of fysieke bedreiging vormt voor mensen op de grond’. (upd) Een soortgelijke ballon, die blijkbaar ook afweek van de beoogde koers, passeerde zonder incidenten Latijns-Amerika en het Caribisch gebied. De Colombiaanse regering zei dat hij zonder risico’s door hun luchtruim ging en geen bedreiging vormde voor de nationale veiligheid.
Blinken komt…niet
Washington gebruikte het incident als voorwendsel om een tweedaags bezoek van minister van Buitenlandse Zaken Anthony Blinken aan Beijing voor onbepaalde tijd uit te stellen. Blinken zou Xi ontmoeten om de verslechterende betrekkingen tussen de VS en China te bespreken. China reageerde hierop als volgt: ‘het onderhouden van contact en communicatie op alle niveaus is een belangrijke gemeenschappelijke afspraak tussen de Chinese en Amerikaanse presidenten tijdens hun bijeenkomst op Bali. Een van de taken van de diplomatieke teams aan beide zijden is het goed beheren van de bilaterale betrekkingen, met name het beheersen van onverwachte situaties op een nuchtere en voorzichtige manier. In feite heeft geen van beide partijen ooit aangekondigd dat er een bezoek zou komen. De recente aankondiging van de VS is hun zaak, en dat respecteren we’.
Altijd weer revolverhelden
Het Witte Huis dreigde er mee het luchtschip te laten neerschieten. Perschef Ryder zei dat ‘het North American Aerospace Defense Command (NORAD) de ballon, die zich op ongeveer 60.000 voet boven de grond bevond, nauwlettend in de gaten hield, terwijl de regering Biden haar opties afwoog’. Dat wachten zou ingegeven geweest zijn door de zorg om neervallend puin dat de bevolking of gebouwen zou kunnen treffen. Intussen eisten verschillende politici van de beide grote politieke partijen in de VS een meer kordate actie van Biden. Enige tijd later konden zij tevreden zijn: het Amerikaanse leger schoot zaterdag lokale tijd dat wat de autoriteiten en de media een ‘vermoedelijke Chinese spionageballon’ bleven noemen neer voor de kust van Carolina na toestemming van de regering-Biden. De actie werd door de Amerikaanse president Joe Biden geprezen als ‘een succes’, aldus de Amerikaanse media.
Waarschuwing
Het ministerie van Buitenlandse Zaken van China reageerde verontwaardigd: ‘China spreekt een sterke afkeuring uit voor en protesteert tegen de gewelddadige aanval van de VS op een civiel onbemand luchtschip’. Beijing licht zijn reactie toe: ‘De Chinese zijde heeft, na verificatie, de Amerikaanse zijde herhaaldelijk geïnformeerd over het civiele karakter van het luchtschip en meegedeeld dat het als gevolg van overmacht en totaal onverwacht de VS is binnengekomen. De Chinese zijde heeft aan de VS duidelijk gevraagd om de zaak op een kalme, professionele en beheerste manier af te handelen. De woordvoerder van het Amerikaanse ministerie van Defensie merkte ook op dat de ballon geen militaire of fysieke bedreiging vormde voor mensen op de grond. Onder dergelijke omstandigheden is het gebruik van geweld door de VS een duidelijke overdreven reactie en een ernstige schending van de internationale praktijk’. Beijing suggereert ook dat er consequenties kunnen volgen. ‘China zal resoluut de legitieme rechten en belangen van het betrokken bedrijf beschermen en behoudt zich het recht voor om indien nodig verder te reageren’.
Ballons vs raketten
In een Facebook-post maakt Ng Sauw Tjhoi, de hoofdredacteur van China Vandaag, de volgende bedenkingen: ‘Waarom zou China een enorme ballon gebruiken om Amerika te bespioneren? Er zijn duidelijk veel betere manieren om te spioneren en laten we niet vergeten dat niet alleen de VS en China elkaar bespioneren, iedereen ‘loert’ naar iedereen. Zelfs Israël heeft in het recente verleden de VS bespioneerd’. Er zijn inderdaad experts genoeg die er direct op wijzen dat de technologie van spionage met luchtballonnen al lang is achterhaald door satellieten. Die kunnen nauwkeurig worden bestuurd en zijn uitgerust met geavanceerde foto- en telecommunicatie-technologie. Alexander Neill, een veiligheidsanalist uit Singapore en adjunct-fellow bij de Pacific Forum denktank in Hawaï, vertelde aan Reuters: ‘China heeft zijn eigen constellatie van spionage- en militaire satellieten die veel belangrijker en effectiever zijn om de VS in de gaten te houden’. Er was zelfs een functionaris van het Pentagon die bevestigde dat de VS hadden geoordeeld dat ‘de ballon slechts “beperkte” waarde had voor het vergaren van informatie die China niet met andere technologieën, zoals spionagesatellieten, zou kunnen verkrijgen’.
‘What the world needs now..’
De volgende vragen die hier logisch uit voortkomen zijn dan: waarom houdt Washington het absurde spionageballon-verhaal vol en vooral, waarom reageert de VS zo overtrokken op het incident? Ten eerste is die reactie ‘nogal hypocriet’, zo merkt Mike Head van de World Socialist Web Site op: ‘het Amerikaanse leger gebruikt ongetwijfeld zijn netwerk van satellieten om Chinese militaire bases en activiteiten te bespioneren. Deze worden aangevuld met voortdurende inlichtingenvergaring door Amerikaanse vliegtuigen en spionageschepen die dicht bij het Chinese vasteland opereren’. En verder is het duidelijk dat de hele opgeklopte affaire, het afzeggen van het bezoek van Blinken en het neerschieten van een burgerlijk luchtschip naadloos passen in een recente anti-Chinese campagne van Amerikaanse politici, commentatoren en hoge militairen. Met plannen voor nog meer provocerende demonstratieve bezoeken aan Taiwan en voorspellingen over een onafwendbare oorlog met China lijken zij erop uit te zijn alle pogingen te saboteren van de VS en China om weer nader tot elkaar te komen en samen grote wereldproblemen aan te pakken. Wij citeren NgSauw Tjhoi nogmaals: ‘De VS en China hebben net nu veel meer diplomatiek directe communicatie en dialoog nodig. .. Velen hopen dat Blinken zijn reis zal herplannen nadat het media-stof is gaan liggen. Want heldere diplomatie, koelere hoofden en rationeel denken zijn absoluut nodig.. China wil geen oorlog, dat heeft het al verschillende keren verklaard. Als de VS zich nog agressiever en nog meer oorlogsbereid opstellen tegenover China kunnen de gevolgen dramatisch worden voor de hele wereld’.
Bronnen: Xinhua, fmprc.gov.cn/mfa, BBC, defense.gov, Global Times, DeWereldMorgen, wsws.org, Facebook, Friends of Socialist China, Morning Star,
