VS president Biden heeft de Oeigoerenwet getekend waarbij geen invoer uit Xinjiang toegelaten is tenzij aangetoond wordt dat er geen dwangarbeid bij was betrokken. De wet zorgt niet enkel voor protest van Buitenlandse Zaken maar vooral van de verbruikers die Intel al dwongen zich te excuseren. De wet dreigt de toeleveringsketens van de multinationals uit Xinjiang aardig te ontwrichten.
Op 23 december heeft de VS president Biden de zogeheten ‘Uygur forced labor prevention act’ getekend. De wet veronderstelt dat goederen in Xinjiang met dwangarbeid gemaakt worden. Deze wet draait de bewijslast echter om: het is aan de invoerder om te bewijzen dat de goederen uit Xinjiang niet met dwangarbeid geproduceerd worden. Buitenlandse Zaken in Beijing heeft prompt scherp gereageerd. ‘Deze wet denigreert kwaadwillig de mensenrechtensituatie in feiten en de waarheid; hij verkracht de internationale wet en basisnormen in internationale relaties en bemoeit zich op grove wijze met de binnenlandse aangelegenheden van China’. De woordvoerder van het ministerie vond het lachwekkend dat de VS dat zelf ernstige problemen heeft van mensenhandel en dwangarbeid China belastert en beschuldigt. De afgelopen vijf jaar werden jaarlijks tot 100.000 mensen naar de VS gesmokkeld voor dwangarbeid. Misdrijven tegen de menselijkheid tegen indianen in het verleden vormen de facto genocide’.
De woordvoerder van het regionaal Xinjiang bestuur detailleerde verder nog ‘dat zuidelijke VS plantages vanaf de eerste partij slaven in 1619 tot 1865 de belangrijkste plaats werden waar zwarten en andere minderheden dwangarbeid ondergingen. Om voor voldoende arbeidskrachten te zorgen, gebruikten Amerikaanse handelaren zelfs tijdens het verbod op de internationale slavenhandel van 1783 tot 1808 nog verschillende middelen om zo’n 170.000 slaven naar de VS te vervoeren. Dit cijfer was een derde van het totale aantal slaven dat sinds 1619 naar Noord-Amerika werd geïmporteerd. ” Hij besloot dus: ‘Je kan zeggen dat dwangarbeid een smet is die nooit uit de Amerikaanse geschiedenis zal worden gewist’.
Nog vrijdag heeft het Comité Buitenlandse Zaken van het Nationaal Volkscongres verklaard dat China sterke tegenmaatregelen zal uitvaardigen als de VS willekeurig blijft handelen. Volgens prof mensenrechten Zhu Ying bij de Southwest University of Political Science and Law probeert de VS Xinjiang te verwijderen uit de bevoorradingsketens. Hij voorspelt dat de wet de belangen van VS bedrijven zal schaden: China vervaardigt bijvoorbeeld 22% van ’s werelds katoen waarvan 84% uit Xinjiang komt.
Intel en Walmart
Het eerste VS-bedrijf dat reageerde was Intel. Het vroeg aan zijn leveranciers om geen producten of goederen meer uit Xinjiang te betrekken. Dit ontketende bij het publiek een storm van protest. Popzanger Wang Junkai zegde zijn contract met Intel op omdat na herhaalde pogingen tot communicatie Intel geen zelfkritiek wilde. Volgens Wang is de verontschuldiging die Intel uiteindelijk publiceerde zwak en zijn de Weibo lezers weinig geneigd die te aanvaarden. Ondertussen heeft Intel de commentaar functie op zijn Weibo account gedeactiveerd.
Walmart heeft twee dagen geleden producten uit Xinjiang-vooral fruit- uit zijn ‘Sams Club’ gehaald. De producten zijn officieel uit voorraad. Deze winkel met lidmaatschap groeide dit jaar sterk en Walmart verwacht er 40 tot 50 in China dit jaar. Chinese klanten hebben gedreigd met het opschorten van hun lidmaatschap nadat Walmart Xinjiang producten uit de rekken had gehaald. Vrijdag was #Sam’s Club, Xinjiang met 1,7 miljoen hits een van de meest gezochte onderwerpen. Een gelijkaardig fenomeen deed zich voor in de onlinewinkel van Walmart. Global Times vond voorts geen druiven noch dadels uit Xinjiang in de Walmart van Beijings district Haidian.
Het Franse Carrefour heeft een bevoorradingscentrum in Xinjang zelf zodat het maar 3 tot 4 dagen duurt vooraleer de producten uit de regio in Beijing of Xinjiang zijn. Bij Carrefour komt 52% van de walnoten uit Xinjiang, 93 % van de dadels en alle druiven. Deze verhoudingen zouden algemeen gangbaar zijn in de kleinhandel.
Toeleveringsketens
Waarnemers verwachten dat de wet grote schade zal aanrichten aan de duizenden toeleveringsketens van de multinationals. Die zullen een hoge prijs betalen om te bewijzen dat ze de wet toepassen vermits de bewijslast niet meer bij de douane ligt maar bij de invoerders en verbruikers. Katoen, tomaten en polysilicium werden al geviseerd door de US Customs and Border Protection’s detaining lijst maar nu zijn virtueel alle producten in het geding.
Dat het naleven van de wet geen eenvoudige zaak is, vertelt advocaat Li Ye die gespecialiseerd is in internationale handel. De American Photovoltaic Association heeft een gids gepubliceerd die de bedrijven uitlegt hoe kan bewezen worden dat de zonnepanelen die naar de VS verstuurd worden geen polysilicium bevat uit Xinjiang. Deze gids heeft de gehele industriële standaard veranderd, aldus Li. De keten is zeer lang en bestaat uit minstens 4 tot 5 procedures waarbij verschillende fabrieken betrokken zijn. Elk zonnepaneel heeft al een bar code en deze code verwijst uiteindelijk naar welke oven het silicium heeft vervaardigd. Het traceringsproces is zeer omslachtig.
Reacties
Volgens een manager van een leidende PV-firma is het onrealistisch voor VS invoerders om Xinjiang PV-materiaal te verwijderen vermits zowat elk zonnepaneel grondstoffen bevat uit Xinjiang. Insiders bestempelen het willen verwijderen van Xinjiang uit de keten van zonnepanelen als ‘mission impossible’. Een weinig comfortabele situatie voor de nieuwe VS ambassadeur Burns. Xinhua meldt overigens dat Xinjiang gouverneur Chen Quanguo gepromoveerd wordt en vervangen zal worden door de gouverneur van Guangdong Ma Xingrui die in 2013 directeur was van het ruimtevaart agentschap. Toen Chen Quanguo en 5 andere Xinjiang topverantwoordelijken door de VS gesanctioneerd werden wegens hun rol in de regio was China er snel bij om eveneens vier personen te sanctioneren namelijk uit de VS-commissie over International Religious Freedom. Het is dus uitkijken welke tegenmaatregelen China nu zal treffen.
Drie dagen na het onderteken van de Uygur forced labor prevention act hebben een aantal wetenschappers na een onderzoek van 3 maanden en na gesproken te hebben met meer dan 70 betrokkenen een rapport gepubliceerd dat de premissen weerlegt van de VS anti-Xinjiang wet. De katoenpluk is bijvoorbeeld praktisch volledig gemechaniseerd. zodat geen sprake meer is van manuele arbeid laat staan dwangarbeid.
Global Times, SCMP
