China was één van de landen die op 22 maart tegen een resolutie stemde over Gaza van de VS in de VN-Veiligheidsraad en drie dagen later een Ja-stem uitbracht voor een andere resolutie over Gaza. Waarom?
(UPD) Op 25 maart heeft de Veiligheidsraad, met de steun van China, een andere resolutie aangenomen waarin wel een duidelijke eis voor staakt-het-vuren stond. Washington kon deze resolutie niet langer met een veto afschieten en ‘onthield zich slechts’ (waarvoor het van Israël zware verwijten kreeg). De standvastige houding van een aantal Veiligheidsraadsleden, waaronder China (permanent lid) en Algerije (tijdelijk lid), heeft de eis tot staakt-het-vuren in Gaza eindelijk tot stand gebracht.
Bindend!
Zhang Jun, de Permanente Ambassadeur van China bij de Verenigde Naties, zei over deze stemming: ‘Resoluties van de Veiligheidsraad zijn bindend. Wij roepen de betrokken partijen op om hun verplichtingen uit hoofde van het VN-Handvest na te komen en de nodige actie te ondernemen zoals vereist door de resolutie’ en ‘de Veiligheidsraad moet de situatie in Gaza nauwlettend blijven volgen en zich voorbereiden op verdere actie wanneer dat nodig is om de tijdige en volledige implementatie van de resolutie te garanderen’.
het veto van 22 maart
De redenen voor Beijing om op 22 maart tegen de resolutie van Washington zijn veto als permanent lid van de raad in te zetten staan te lezen in de verantwoording van Zhang Jun, de Permanente Ambassadeur van China bij de Verenigde Naties. Zhang Jun sprak deze tekst uit na de stemming. Ziehier de belangrijkste passages.
China vraagt al langer staakt-het-vuren
Eerst legt de Chinese vertegenwoordiger er duidelijk de nadruk op dat China wel degelijk blijft aandringen op een onmiddellijk, onvoorwaardelijk en duurzaam staakt-het-vuren.
‘Er zijn meer dan 160 dagen verstreken sinds het uitbreken van het conflict in Gaza. In het licht van een menselijke tragedie waarbij meer dan 32.000 onschuldige burgers het leven hebben gelaten en miljoenen lijden onder hongersnood, is de meest dringende actie die de Raad moet ondernemen het bevorderen van een onmiddellijk, onvoorwaardelijk en duurzaam staakt-het-vuren.’
Verwerping van de Amerikaanse voorwaarden
Vervolgens bekritiseert Zhang Jun de regering van de Verenigde Staten vanwege de dubbelzinnigheid van de formulering en het stellen van voorwaarden vooraf, iets wat eigenlijk van de Amerikaanse oproep tot staakt-het-vuren een lege doos maakte.
‘De definitieve tekst van deze resolutie blijft dubbelzinnig en roept niet op tot een onmiddellijk staakt-het-vuren. Deze legt zelfs niet uit hoe op korte termijn een staakt-het-vuren kan worden gerealiseerd.(…) Het ontwerp van de VS stelt voorwaarden aan een staakt-het-vuren, wat niets anders betekent dan groen licht geven voor het bestendigen van het moorden, wat dus onaanvaardbaar is.’
Sterker nog, vindt Zhang Jun, als wij deze specifieke tekst aannemen geven we Israël een vrijbrief om Rafah in het zuiden van Gaza aan te vallen. ‘De ontwerptekst is ook zeer onevenwichtig wat vele andere aspecten betreft, in het bijzonder met betrekking tot de recente en herhaalde verklaringen van Israël over plannen voor een militair offensief in Rafah. Het ontwerp verzet zich niet duidelijk en ondubbelzinnig hiertegen.’ Volgens de Chinese ambassadeur zou de goedkeuring van deze ontwerptekst daarom ‘een volkomen verkeerd signaal geven en tot ernstige gevolgen leiden’.
China & Co
De Chinese topdiplomaat legt dan uit dat de verwerping van de Amerikaanse tekst gebeurt in overeenstemming met het VN-Handvest en in overleg met de Arabische Staten. ‘Met het oog op het waarborgen van eerlijkheid en rechtvaardigheid, de doelstellingen en beginselen van het VN-Handvest en de waardigheid van de Raad, en ook op basis van de bezorgdheid en sterke oppositie van de Arabische staten met betrekking tot deze ontwerpresolutie, heeft China samen met Algerije en Rusland tegen de ontwerpresolutie gestemd.’
Onterecht (en onoprecht)
Hij verwerpt vervolgens de kritiek van de VS en het Verenigd Koninkrijk op het Chinese stemgedrag.
‘Als de Verenigde Staten het voorstel voor een staakt-het-vuren ernstig zouden menen, zouden ze niet keer op keer hun veto hebben uitgesproken over meerdere resoluties van de Veiligheidsraad, zouden ze niet rond de pot draaien en een spelletje met woorden spelen terwijl ze dubbelzinnig en ontwijkend zijn over belangrijke kwesties. Als de VS het serieus meent met een staakt-het-vuren, laten ze dan alstublieft ook voor de andere ontwerpresoluties stemmen die duidelijk oproepen tot een staakt-het-vuren, zodat dit eindelijk en onmiddellijk kan worden bereikt, zodat er een einde komt aan het lijden van de Palestijnen en teneide de gijzelaars op korte termijn kunnen worden vrijgelaten.’
Reacties van rechts en links
De vertegenwoordiger van de VS had een andere verklaring voor de afwijzende houding van China en de andere tegenstemmers: ‘ze kunnen zich er niet toe brengen Hamas te veroordelen en ze waren er gewoon tegen omdat de VS te tekst heeft opgesteld en ze ons willen laten mislukken.’ Israël bedankte de VS voor zijn resolutie, verweet de VN ook dat de organisatie Hamas weigert te veroordelen en noemt ‘de VN een werktuig van Hamas‘.
De Financial Times zag in het veto van Moskou en Beijing een teken dat de Verenigde Staten het ook in de VN moeilijk krijgen, onder andere omdat Washington zijn eigen veto blijft inzetten ter verdediging van Israël.
In Europa noteerden we naast hardnekkige en obligate anti-Chinese uitlatingen over deze kwestie in de gevestigde media ook enkele correcte inzichten in kringen van de vredesbeweging en linkse pers. In DeWereldMorgen lezen we: ‘Nog maar recent hebben alle westerse media, de Belgische incluis, een voorstel van VN-Resolutie door de VS voorgesteld als een pleidooi voor een onmiddellijk staakt-het-vuren. Ook nu weer verzwegen zij de essentiële context dat dit voorstel géén staakt-het-vuren op tafel legt.’
‘Stop the war’
De Britse Stop the War Coalition verklaart de resolutie die Washington indiende als ‘een duidelijk berekende politieke zet van Joe Biden met het oog op de presidentsverkiezingen in november. De levens van de Palestijnen betekenen niets voor hem of voor de leiders van de westerse regeringen.’ De Stop the War Coalition eist overigens, samen met vredesbewegingen in de hele wereld, ‘een alomvattend, onmiddellijk en permanent staakt-het-vuren en een einde aan alle wapenverkopen aan Israël.’ Ook het feit dat de VS wapens blijft leveren aan Israël en alles klaarmaakt voor de door Israël beoogde uitdrijving van de Palestijnen uit Gaza maakte zijn resolutie natuurlijk ongeloofwaardig.
Bronnen: press.un.org, un.china-mission.gov.cn, Xinhua, Financial Times, De Standaard, DeWereldMorgen, The Morning Star, Stop the War Coalition, Friends of Socialist China
De complete tekst van ambassadeur Zhang Jun kunt u hier lezen: Explanation of Vote by Ambassador Zhang Jun on the UN Security Council Draft Resolution on the Palestinian-Israeli Issue (china-mission.gov.cn)