De minister van Buitenlandse Zaken van China, bezoekt deze week vijf landen in Afrika. Zijn rondreis begon op 4 januari en duurt vijf dagen.
Wang zal collega’s en andere politici ontmoeten van Nigeria, de Democratische Republiek Congo, Botswana, Tanzania en de Seychellen.
31-jarige traditie
Het is de 31e keer zonder onderbreking dat een Chinees minister van BuZa voor zijn eerste buitenlandse reis van het jaar Afrikaanse bestemmingen kiest. Beijing noemt het een ‘unieke traditie, een teken van langdurige vriendschap tussen China en Afrika en van de duurzame strategische keuze voor een vriendschappelijke samenwerking tussen beide partners’. Een artikel in de Global Times geeft een beeld van welke ministers tussen 1991 en 2021 welke landen hebben aangedaan.
Actueel
In 2020 was het 20 jaar geleden dat het Forum on China-Africa Cooperation (FOCAC) werd opgericht. In 2018 werd de recentste topconferentie van FOCAC in Beijing gehouden en een jaar later kwam er een follow-up om de vooruitgang bij de genomen besluiten te evalueren, waar 53 landen en de Commissie van de Afrikaanse Unie aan deelnamen. In juni jl. heeft Xi Jinping met 12 Afrikaanse staatshoofden een Buitengewone China-Afrika Top voor Solidariteit tegen COVID-19 gehouden. Voor 2021 is de volgende FOCAC-top in Dakar, Senegal gepland. Het ministerie van BuZa van China heeft erop gezinspeeld dat dit hoog op de agenda staat van Wang Yi’s bezoeken deze week.
Feiten
De partners hebben intussen tientallen plannen voor samenwerking en immense projecten opgesteld en uitgevoerd. Hun volume van hun handel is 20 keer groter geworden. De directe investeringen van China in Afrika zijn verhonderdvoudigd. Het Aziatische land heeft de Afrikaanse partners bijgestaan bij de aanleg van 6000 km spoorwegen en evenveel km wegen voor auto-en vrachtwagenverkeer. Er staan inmiddels 80 grote energiecentrales in Afrika waaraan China een bijdrage heeft geleverd. De partners zoeken tegenwoordig naar manieren om Afrika te laten deelnemen aan het Belt & Road Initiative (de Nieuwe Zijderoutes) en zaken te doen op actuele terreinen zoals de digitale economie, smart cities, groene energie en 5G.
Harde taal in Nigeria?
Waarnemers zijn benieuwd naar de onderwerpen die tijdens het bezoek van de Chinese minister ter tafel zullen komen. Daarover is vrij weinig informatie vooraf gegeven. In Nigeria zouden kritieken op het Chinese beleid en op het gedrag van bepaalde Chinezen die daar en in andere landen leven op de agenda kunnen staan. Nigeria is een belangrijk lid van de Afrikaanse Unie en vertegenwoordiger van het continent in de Verenigde Naties. Wantrouwen tegen de bedoelingen van China in Afrika wordt vermengd met sensationele beschuldigingen tegen Chinese ondernemers en functionarissen. De suggestie is dat die individuen een soort van vertegenwoordigers zijn van het hele Chinese beleid. Het is vooral Washington dat sinds de regering Obama allerlei negatieve beweringen over China in Afrika met succes de wereld in stuurt. De VS/het Westen in het algemeen heeft veel invloed in Nigeria door een lange culturele interactie, opleidingen en media. Het beleid van China in Afrika wordt een mogelijk onderwerp van discussie tussen Nigeriaanse en Chinese diplomaten.
Giswerk en 1 zekerheid
In Congo zullen de experts vooral gespitst zijn op vooruitzichten voor de relaties tussen Beijing en de nieuwe regering Tshisekedi en op de kansen voor China om in de vroeger Centraal-Afrikaanse kolonie van België verder en meer kobalt te kunnen kopen voor zijn batterijen (o.a. voor elektrische voertuigen). De reden waarom Tanzania op de route ligt is waarschijnlijk het groeiende belang van het land als regionaal centrum van logistiek en transport, dus een puzzelstuk van het BRI. President John Magufuli zal wellicht willen nagaan of er een Chinese lening mogelijk is voor een nieuwe 1.457 km lange spoorweg die de Tanzaniaanse havensteden Dar es Salaam en Bagamoyo met de buurlanden en de rest van Afrika moet verbinden. Het blijft gissen naar de precieze redenen waarom Wang Yi Botswana en de Seychellen aandoet, maar ook dat zal misschien tegen het einde van de week of wat later duidelijk worden. Eén ding is zeker de voortzetting van de samenwerking tegen COVID-19 zal in elk land een essentieel gespreksonderwerp zijn.
The Diplomat.com, mo.be, chinaafricarealstory.com, chinaafricaproject.com, Xinhua, Global Times, mprc.gov.cn/mfa_eng/ (Engelstalige website min. BuZa China), Wikipedia
