BuZa minister Wang Yi heeft de opvatting van de Afghaanse buurlanden te Tunxi samen gevat in 8 punten. In de wandelgangen van de top heeft de minister ook een gesprek gevoerd met zijn Russische collega Lavrov. Westerse pogingen om een wig te drijven tussen de twee landen lijken niet te lukken want woordvoerders verklaarden dat de onderlinge steun niet gebaseerd is op een denken in blokken, maar wel wederzijds voordeel tot doel heeft. Ook het westers lobbyen in India heeft niet het gewenste effect.
De top tussen de buurlanden van Afghanistan werd gehouden in de stad Tunxi (Anhui). De BuZa ministers van Afganistzan zelf, Pakistan, Iran, Rusland, Tadjikistan, Turkmenistan en Oezbekistan waren aanwezig of vertegenwoordigd. Ook diplomaten uit Indonesië en Qatar namen deel. In zijn schriftelijke boodschap die op de top voorgelezen werd, beklemtoonde president Xi Jinping dat een vreedzaam, stabiel, zich ontwikkelend en welvarend Afghanistan het streven is van het hele Afghaanse volk en ook in het gemeenschappelijk belang van de regionale landen en de internationale gemeenschap.
8 punten
Minister Wang Yi die de conferentie voorzat, legde de consensus uit die de deelnemende partijen over Afghanistan bereikten in acht punten. Vooreerst respect voor de onafhankelijkheid, soevereiniteit en territoriale integriteit Tweedens erkenning van de inspanningen door het interim bestuur om nationale verzoening te bereiken Ten derde gemeenschappelijke bezorgdheid tegen terrorisme en meer bepaald de East Turkestan Islamic Movement. Ten vierde is iedereen bekommerd om de ernstige humanitaire moeilijkheden. Ten vijfde worden alle partijen opgeroepen tot een politieke dialoog. De westerse landen geleid door de VS worden gevraagd om hun primaire verantwoordelijkheid voor de heropbouw en de ontwikkeling op zich te nemen en de eigendom van het Afghaanse volk spoedig terug te bezorgen. De rol van de Verenigde Naties wordt verder beklemtoond. Tenslotte wordt gedacht aan meer regelmatige vergaderingen van de buurlanden met het oprichten van drie werkgroepen meer bepaald inzake politieke diplomatie, economie en menselijkheid, veiligheid en stabiliteit en de bevordering van de uitvoering van de resultaten van eerdere bijeenkomsten. Wang Yi had ook een apart gesprek met zijn collega’s uit Afghanistan en Pakistan en pleitte voor een revitalisatie van hun trilaterale. Ook met zijn Turkmeense collega Rashid Meredov, had Wang een afzonderlijk gesprek. Na afloop van de top zei Wang dat Afghanistan niet mag worden uitgesloten van de internationale gemeenschap en geen ‘mislukt land’ mag worden..
Gesprek met Lavrov
De Chinese minister voor Buitenlandse Zaken had in de zijlijn van de top een gesprek met zijn collega Lavrov, het eerste sinds de Russische inval in Oekraïne. Het komt op het ogenblik dat westerse media het dilemma hypen of China Rusland zou blijven steunen of integendeel daarvoor sancties zou ondergaan. Chinese experts verwerpen echter deze op blokken gestoelde benadering, maar onderlijnen dat hun betrekkingen wederzijds voordeel beogen. BuZa woordvoerder Wang Wenbin zei woensdag op een persconferentie dat China en Rusland zich altijd hebben ingezet voor het ontwikkelen van bilaterale betrekkingen op basis van de beginselen van geen-alliantie, geen-confrontatie en niet gericht tegen een derde land. De woordvoerder prees de intensivering van de betrekkingen als een van ‘geen grenzen aan de onderling samenwerking, geen limiet aan het streven naar vrede en het handhaven van de veiligheid, en geen grens aan het verzet tegen de hegemonie.’
Volgens TASS werd naast Afghanistan gesproken over het Iraanse nucleair programma en de toestand op het Koreaans schiereiland. Wang wees er op dat ‘de betrekkingen tussen China en Rusland nieuwe testen hebben doorstaan door veranderingen in de internationale situatie’, de juiste richting hebben aangehouden en een solide ontwikkelingstrend hebben laten zien. Het lijkt er dus op dat de solide band niet door gebeurtenissen in Oekraïne zou afgezwakt worden.
Lavrov heeft de Chinese zijde geïnformeerd over de voortgang van de vredesbesprekingen door te zeggen dat Rusland vastbesloten is de spanningen te verminderen, vredesbesprekingen met Oekraïne zal blijven voeren en de communicatie met de internationale gemeenschap onderhouden. Wang zei dat China de inspanningen van Rusland en Oekraïne steunt om moeilijkheden te overwinnen en vredesbesprekingen voort te zetten, de de-escalatie van de situatie zo snel mogelijk te bevorderen en de inspanningen van Rusland en andere partijen om een grootschalige humanitaire crisis te voorkomen, ook steunt.
India
In de zijlijn van de top is te Tunxi ook een vergadering gepland van de Troila Plus tussen China-Rusland Afghanistan en de VS. Voor de VS nam speciale gezant voor Afghanistan Tom West deel. De VS werd gevraagd de miljarden Afghaans geld te deblokkeren. Wie niet aanwezig was op de top is India dat in het middelpunt staat van getouwtrek tussen Oost en West om het land langs hun kant te krijgen. Minister Lavrov bezoekt overigens na de top gedurende twee dagen het land. Tot ontevredenheid van westerse landen nam ook India over het conflict in Oekraïne een neutrale houding aan tegenover Rusland .
Het was eerst de Japanse premier Kishida die op 21 en 20 maart tijdens een bezoek India probeerde het tot een ander standpunt te bewegen. Daags nadien faalde ook de Australische premier Morrison tijdens een virtuele vergadering met zijn collega Modi in hetzelfde opzet. Naast Lavrov kreeg India nog 3 topfiguren op bezoek met hetzelfde doel: woensdag en donderdag kwam de Indian-American onder National Security Adviser for International Economics Daleep Singh naar India; gevolgd door VK Buza minister Liz Truss en woensdag was ook de Duitse adviseur voor Foreign and Security Policy Jens Plotner op bezoek. Zelfs de Nederlandse veiligheidsadviseur Geoffrey van Leeuwen had een gesprek met zijn collega Doval.
Volgens Asia Times is er weinig kans dat het westers lobbyen van India er in slaagt de officieel niet-gebonden politiek te doen verlaten. Het land zit immers zowel qua energie als qua defensie te sterk ingebakken in Russische toelevering. Dezelfde publicatie meent te weten dat volgende week tussen India en Rusland een overeenkomst zou worden ondertekend waarbij India zijn Russische olie in roepies zou mogen betalen. Bij het komend bezoek van Xi Jinping aan Saoedi Arabië zou een analoog akkoord worden getekend. Kortom de almacht van de petrodollar is aan het afbrokkelen.
Global Times, Peoples Daily, Aljazeera, www.aninews.in
