Nadat minister van Buitenlandse Zaken Wang Yi in Turkije vooral het thema Oeigoeren aansneed, lag de hoofdklemtoon in Iran vrijdag op een bemiddelende rol tussen de VS en het land over het nucleaire probleem. Zaterdag werd een belangrijk strategisch samenwerkingsakkoord ondertekend dat 25 jaar geldig is.
Na zijn besprekingen in Alaska met de VS-collega’s en daarna met Russische minister van Buitenlandse Zaken Lavrov in Guilin, maakt Wang een reis door het Midden-Oosten. Tijdens zijn bezoek aan Saoedi Arabië pakte Wang uit met een vijf punten programma om vrede en stabiliteit te bereiken in het Midden Oosten. Hij vroeg de landen in de regio om elkaar te respecteren, gelijkheid en rechtvaardigheid te handhaven, nucleaire non-proliferatie te bewerkstelligen, gezamenlijk collectieve veiligheid te bevorderen en de ontwikkelingssamenwerking te versnellen. China wil zijn rol spelen om vrede en stabiliteit in het Midden Oosten in de hand te werken.
In zijn daarop volgend bezoek aan Turkije zocht Wang steun voor de Chinese politiek tegenover Xinjiang. Wang beloofde ook meer Turkse producten te kopen en was het eens met een deal over valutawissel om de economische problemen van het land te verminderen. Wang sprak zowel met president Erdogan als met minister van Buitenlandse Zaken Cavusoglu. Er leven 50.000 Oeigoeren in het land en het land is een doorgangshaven voor Oeigoeren die naar Syrië of Irak gaan vechten. (aan de kant van het fundamentalisme.) Op 9 april 2015 onthulde BGNNews dat in Istanbuls district Zeytinburnu er sinds 2011 een handel bestaat in nagemaakte paspoorten en dat van de 100.000 vervalste Turkse paspoorten de helft naar China gingen. Tot nu toe knepen de Turkse autoriteiten op de luchthaven echter een oogje toe voor de valse paspoorten, zo weet newsbred.com . Zij die vochten langs de kant van het islamitisch fundamentalisme, hopen nadien hun gevechtskunsten aan te wenden tegen China in hun streven naar de vestiging van een moslimstaat gebaseerd op de sharia.
De Oeigoeren die de groeiende invloed van China op Turkije vrezen, zijn bang dat dit oogluikend toestaan van valse paspoorten in de toekomst minder zal worden. Tussen beide landen werd overigens in 2017 een uitleveringsakkoord afgesloten dat echter nog door het parlement moet worden behandeld. Turkije heeft ondertussen 15 miljoen doses van het Chinees Sinovac vaccin ontvangen en bestelde er nog tientallen miljoenen bij. Deze week ontving het land pas 1,4 miljoen dosis van het Duitse BioNtech vaccin. President Erdogan verklaarde tegenover Wang tegen terrorisme en separatisme te zijn. Hij wenste nauwere betrekkingen met China ook qua vaccins en afstemming van de Chinese zijderoutes met het Turkse middencorridor-plan .
Iran
Vrijdag was minister Wang te gast in Iran waar hij zowel spreekt met president Rouhani als met minister van Buitenlandse Zaken Javad Zarif. Wang is de hoogste diplomaat die het land aandoet sinds het bezoek van Xi Jinping in 2016. Het land ligt centraal in het Belt &Road Initiative en is één van de grote olie-exporterende landen naar China. Iran is echter getroffen door Amerikaanse sancties wegens de kernwapen politiek. Minister Wang pleitte er voor dat de VS zich weer achter het Joint Comprehensive Plan of Action (JCPOA) schaart en dat Iran in ruil de kernwapen afspraken naleeft waardoor de sancties geen voorwerp meer zouden hebben. China wil bemiddelen tussen Iran en de VS die overigens de leger opperbevelhebber Qassem Suleimani hebben vermoord in 2020.
Ook in Alaska en tijdens de gesprekken met minister Lavrov werd Iran besproken. In een onderhoud met Al Arabiya verdedigde Wang zijn vijf punten programma voor het Midden Oosten. ‘De internationale gemeenschap zou de inspanningen van de landen in de regio moeten steunen om van het Midden Oosten een kernwapenvrije zone te maken zonder massavernietigingswapens’. Gehoopt wordt dat het bezoek van Wang stabiliteit in de regio brengt vooral na de gemeenschappelijke oefeningen van VS, Frankrijk en Belgische zeemacht met de Japanse Maritime Self-Defense Force in de Arabische zee en de Golf van Oman wat druk zette op Iran.
Ook in Alaska en tijdens de gesprekken met minister Lavrov werd Iran besproken. In een onderhoud met Al Arabiya verdedigde Wang zijn vijf punten programma voor het Midden Oosten. ‘De internationale gemeenschap zou de inspanningen van de landen in de regio moeten steunen om van het Midden Oosten een kernwapenvrije zone te maken zonder massavernietigingswapens’. Gehoopt wordt dat het bezoek van Wang stabiliteit in de regio brengt vooral na de gemeenschappelijke oefeningen van VS, Frankrijk en Belgische zeemacht met de Japanse Maritime Self-Defense Force in de Arabische zee en de Golf van Oman wat druk zette op Iran.
Strategisch akkoord
Zaterdag hebben de BuZa ministers van China en Iran een strategisch akkoord getekend dat over 25 jaar loopt. Het ontwerp van 18 bladzijden dat de FT kon inkijken behandelt samenwerking op gebieden als energie, petrochemie en kernenergie tot high-tech, defensie en de rol van Iran in de nieuwe zijderoutes. BuZa minister Zarif noemde China een vriend in moeilijke tijden. Gedurende het voorbije Iraanse jaar dat eindigt op 20 maart was China de top handelspartner. De nu gesloten overeenkomst voorziet dat China $ 400 miljard investeert in de Iraanse petroleumsector, gas en transport. In ruil krijgt China 32% korting op de Iraanse olieprijs. Na Iran bezoekt Wang nog de Verenigde Arabische Emiraten, Bahrein en Oman.
Global Times,.arabnews.com, SCMP, newsbred.com ,FT, .al-monitor.com/
