Gao Fu, de directeur van het Chinese Center of Disease Control (China CDC) had gezegd dat wetenschappers en overheden moesten nadenken over manieren om vaccins werkzamer te maken. Sommigen hebben die woorden verdraaid.
Westerse media grepen Gao Fu’s woorden van zaterdag, op een forum voor virologen in Chengdu aan, om te insinueren dat een Chinese functionaris ‘eindelijk toegaf’ dat ‘de eigen’ Chinese vaccins niet effectief waren.
Rechtzetting
Enkelen noemden daarbij 1 cijfer van een effectiviteitsstudie naar 1 Chinees vaccin die een effectiviteit van 50% vaststelde. Ook suggereerden ze dat vele landen die intussen Chinese vaccins gebruiken en China zelf, in de problemen zouden komen. Gao Fu vond het nodig een en ander recht te zetten in een bericht aan Associated Press en een interview in Global Times.
Wetenschappelijk onderzoeksproces
De directeur van de Chinese CDC, een viroloog en immunoloog met een sterke reputatie, ook buiten China, zei dat onderzoekers over de hele wereld de werkzaamheid van vaccins bespreken. Hij wil een bijdrage leveren aan dat wetenschappelijke debat. De werkzaamheid van de vaccins is, afhankelijk van een aantal factoren, nogal wisselend. Om de effectiviteit op duurzame wijze zo hoog mogelijk te maken zag hij een aantal mogelijkheden. Hij benadrukte dat hij het hierbij over vaccins in het algemeen had, niet over de Chinese vaccins. Mogelijke oplossingen waar Gao Fu aan denkt: ‘we kunnen overwegen om het vaccinatieproces aan te passen, zoals het aantal dosissen en de lengte van de tijd tussen twee dosissen. We kunnen ook in opeenvolgende vaccinaties twee soorten vaccins inzetten’.
Het nieuwe virus
Volgens Gao Fu zijn de verschillende graden van effectiviteit en de schommelingen die zelfs binnen landen kunnen optreden heel goed verklaarbaar. Het is immers de eerste keer dat mensen met COVID-19 in aanraking komen, er zijn veel wetenschappelijke problemen die moeten worden onderzocht…het is ook de eerste keer dat mensen worden gevaccineerd met een nieuw coronavirusvaccin. ‘Alle vaccinatieprocedures die we tot nu toe hebben toegepast, zijn gebaseerd op onze ervaring met andere virusvaccins, en dat heeft redelijk goede resultaten, maar de verbeteringen die nodig zijn moeten rekening houden met de kenmerken van dit nieuwe coronavirus en de huidige vaccinatiesituatie.’
mRNA, een mogelijkheid
Veel heeft volgens hem ook te maken met de ongewoon korte tijd waarop de vaccins tot stand zijn gekomen. Daarbij zijn ook niet-traditionele methodes gebruikt, zoals die bij het creëren van mRNA vaccins. Dit type vaccin geeft instructies aan menselijke cellen om eiwitten te produceren die een deel van het coronavirus nabootsen en zo een immuunrespons opwekken. Deze technologie ligt aan de basis van twee zeer werkzame vaccins: Pfizer-BioNTech en Moderna. Een tijdlang heeft Gao Fu, en met hem sommige collega’s, twijfels gehad bij de werkzaamheid en de veiligheid hiervan. Voor 2020 was er overigens nergens ter wereld een goedgekeurd mRNA vaccin. Chinese wetenschappers zijn nu tot de conclusie gekomen dat de voordelen van de mRNA vaccins opwegen tegen de mogelijke nadelen. ARCoV, een door China ontwikkelde mRNA-vaccinkandidaat die ook ver in het klinische proefproces zit, zou eind deze maand willen trachten de goedkeuring te krijgen voor een klinische proef van fase 3.
Redelijke cijfers
In het interview met de Global Times wees Dr. Gao Fu er ten slotte op dat de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) een Covid-19 vaccin goedkeurt vanaf een werkzaamheid van 50 procent of meer, en dat de meeste vaccins die op de markt worden gebracht, ongeveer 70 procent of meer werkzaamheid hebben. Het onafhankelijke Chinese zakenblad Caixin meldde eerder op basis van gegevens van de WHO, The Lancet en eigen onderzoek de volgende gemiddelde effectiviteitspercentages voor Chinese vaccins: Sinopharm 79,34 % – Sinopharm Wuhan 72,51% – CanSino 65,7% en Sinovac 50,38%. Wat dat laatste cijfer betreft, waar sommige journalisten exclusief op focussen, moet worden vermeld dat onderzoeken in verschillende landen hier een hogere werkzaamheid hebben aangetoond, als het vaccin niet wordt gegeven aan zorgverleners die veel in contact komen met besmette patiënten, maar aan gewone burgers. Het onderzoek van Caixin laat ook zien dat de meeste Chinese vaccins de vergelijking met westerse vaccins zoals Johnson&Johnson en Astra Zeneca kunnen doorstaan.
Een mix?
Gao Fu waarschuwt: we moeten zeker niet op onze lauweren rusten omdat er nu al zoveel door verschillende landen goedgekeurde vaccins zijn. We moeten blijven streven naar optimalisering. Vandaar dat hij en andere wetenschappers mogelijke alternatieve procedures van vaccinatie bestuderen. Gao Fu zelf denkt aan sequentiële (achtereenvolgende) vaccinatie met twee verschillende vaccins. Hij staat daarin niet alleen: in Hongkong voeren immunologen een proef uit van inentingen met achtereenvolgens BioNTech en Sinovac. In Groot-Brittannië overwegen onderzoekers een combinatie van BioNTech en AstraZeneca.
De doorslag
Gao maakt duidelijk dat de mensen in China of elk ander land ook niet moeten wachten om zich te laten vaccineren tot er een perfect vaccin is. Een collega van hem, Zhuang Shilihe, wijst er in een ander artikel van de Global Times op dat ook griepvaccins in veel landen officieel voor gebruik worden goedgekeurd als de feitelijke effectiviteitspercentages liggen tussen de 40 en 50 procent. Volgens de directeur van het Chinese CDC zijn de voordelen van vaccinatie altijd veel groter dan de risico’s. Hoe groter het aantal gevaccineerden, hoe hoger de kans dat we als wereldbevolking COVID-19 op een of andere manier onder controle krijgen.
1 op de 4, tegen 1 op de 500
Gao riep ook op tot een eerlijke verdeling van de vaccins in de wereld, omdat ‘als de wereld geen vaccins deelt, het virus de wereld zal delen’. Dat is eigenlijk op dit moment het hoofdprobleem. Tedros Adhanom Ghebreysus, de directeur-generaal van de WHO zei vrijdag dat ‘terwijl een op de vier mensen in rijke landen een vaccin heeft gekregen, slechts een op de 500 mensen in armere landen een dosis heeft gekregen’. Het is op dit vlak dat China, samen met enkele andere landen, zijn verantwoordelijkheid neemt door vaccinatie-nationalisme te verwerpen en vaccinatie-internationalisme in praktijk te brengen.
Bronnen: Global Times, AP, ABC-News, Caixin, Financial Times, Fortune, Qiao Collective, DeWereldMorgen, Wikipedia,