Sinds vorige vrijdag is het gmail verkeer in China sterk gedaald. Gmail bleek voor de meeste gebruikers ontoegankelijk. Pas dinsdag begon de situatie weer te verbeteren, hoewel ze nog onstabiel blijft.
De westerse media schreven de gebeurtenissen onmiddellijk toe aan een nieuwe verstrakking van de Chinese internetcensuur. De Chinese overheid – bij monde van het ministerie van Buitenlandse zaken- kon of wilde maandag geen uitleg geven. De Chinese Cyberspace Administration, die het internet beheert, wou dinsdag nog geen antwoord geven op vragen van de Chinese pers. De China Daily wijdde woensdag een artikel aan de zaak, waaruit blijkt dat vooral Chinezen met veel buitenlandse contacten gmail gebruiken en van de onderbreking last hebben. Opmerkelijk is dat ook Google zelf, een firma die toch bekend staat voor zijn scherpe aanvallen op China, zich kalm hield; Google verklaarde alleen dat het gedaalde verkeer op gmail niet te wijten is aan technische problemen op de eigen servers. Het was trouwens niet Google dat bekend maakte dat gmail in China quasi ontoegankelijk was, maar een buitenlandse organisatie die het Chinese internet volgt.
Interessant is daarom een hoofdartikel dat in de Engelse versie van Global Times verscheen. Dit is een staatskrant waarin allerlei niet-officiële opinies gepubliceerd worden. We publiceren hier de volledige vertaling. De tekst is cryptisch, maar wijst er toch op dat er meer dan simpele censuur in het spel is. Wat? Gmail als pion in de grote cybercompetitie tussen de VS en China? Een pokerspel rond markttoegang? Of een stilgehouden technisch incident? Dat komen we (nog) niet te weten. Enkele buitenlandse media hebben het editoriaal opgepikt en citeren eruit. Zo titelt The Guardian: ‘Google to blame for Gmail shutdown, say Chinese state media’. Onze lezers kunnen hieronder zelf oordelen of de krant de waarheid schrijft.
De plotse onderbreking van gmail voedt nodeloze speculatie
(vertaling van editoriaal van Global Times 30/12/2014)
Nadat gmail accounts gedurende verschillende dagen niet toegankelijk waren op het Chinese vasteland, is de speculatie over de reden daarvan toegenomen. Woordvoerster Hua Chunying van het Chinese ministerie van Buitenlandse zaken zei maandag dat ze niet op de hoogte was van de situatie en Google Inc. gaf zelf ook geen verklaring.
Sommigen vinden gmail het sterkste email system. Het heeft veel gebruikers in China, voornamelijk mensen die veel buitenlandse contacten hebben. Velen gebruiken gmail ook tegelijk met andere email diensten.
Google heeft altijd een delicate verhouding met China gehad sinds het zich van het vasteland terugtrok in 2010. Deze maand bezocht Lu Wei, hoofd van de internetbeheerder het hoofdkwartier van Google in de VS en verklaarde dat Google en andere internetgiganten welkom zijn op de Chinese markt.
Op wereldvlak ligt Google voortdurend in conflict met overheden rond gelijkaardige discussiepunten als met China. China verwelkomt de firma om zaken te doen op voorwaarde dat ze de Chinese wet respecteert; maar Google benadrukt zijn afkeer voor beperkingen onder de Chinese wet, wat leidt tot een conflict.
De Chinese internetmarkt kende de voorbije jaren een boom. Amerikaanse internetgiganten zoals Facebook hebben al sterke interesse getoond om op de Chinese markt te geraken, en de relaties tussen Google en de Chinese overheid zijn regelmatig voorwerp van speculatie.
De huidige problemen met de toegang tot gmail zijn misschien veroorzaakt door de Chinese kant, of door Google zelf of door allebei. Maar westerse media hebben onmiddellijk met een beschuldigende vinger naar de Chinese autoriteiten gewezen, en beschuldigen hen ervan de internetcensuur op te drijven. Deze veronderstelling is veel te simpel. Vergeten we niet dat Google in 2010 vrijwillig is weggegaan uit de markt van het vasteland. De kernvraag is in hoeverre Google bereid is de Chinese wet te respecteren, want dat is een punt waarop China niet wijkt.
Het is algemeen bekend dat China terwijl het zich meer openstelt voor het Westen, ook meer zijn nationale veiligheid moet versterken. Wanneer we handelen met grote westerse IT-firma’s kunnen we onderwerpen zoals internet en ideologische veiligheid niet uit de weg gaan. Maar China heeft zich nooit vastgebeten in die waakzaamheid. De wens om zich verder te openen staat voorop en het hoopt oprecht dat een evenwicht gevonden kan worden tussen ontwikkeling en veiligheid.
In deze zin is het twijfelachtig dat China gmail ‘geblokkeerd’ zou hebben omwille van veiligheidsredenen. Vermits noch Google noch China een uitleg gegeven hebben en Gmail toch een complex technisch systeem is, zouden er wel eens raadselachtige redenen achter het incident kunnen zitten.
Indien gmail inderdaad door de Chinese overheid geblokkeerd is, dan moet de beslissing genomen zijn naar aanleiding van een nieuw opgedoken veiligheidsrisico. Indien dat het geval is, dan moeten gebruikers van gmail maar de realiteit dat gmail in China opgeschort is aanvaarden. Maar wij hopen dat het niet zo is.
We kunnen alleen maar vertrouwen hebben dat China zijn eigen logica heeft in verband met internetstrategie en dat die opgesteld is en toegepast wordt in het fundamenteel belang van het land. Bovendien zijn er betrekkingen tussen China en de VS en tussen Google en China. Wij willen niet afgesloten worden en het is overduidelijk ook niet in ons belang.
Bronnen: Global Times, China Daily, BBC, Guardian.
http://www.theguardian.com/world/2014/dec/30/google-gmail-shutdown-china
http://www.globaltimes.cn/content/899197.shtml