In China woedt al een tijdje een discussie over het afbouwen van subsidie voor nieuwe energie (NE) wagens. Toen begin dit jaar bepaalde subsidie minder werd, viel ook het aantal verkochte NE-wagens terug. Voor dit jaar wordt op een vooruitgang met 40% gerekend. Toch kent het jaareinde weer een verhoogde verkoop, niet in het minst uit vrees voor de verdere afbouw van de subsidie. Hoe ziet de toekomst er uit?
In mei 2014 verklaarde president Xi Jinping dat voertuigen op nieuwe energie de weg was voor China om een sterke autofabrikant te worden. Dit bleek meer dan een wensdroom. Van 2013 tot 2016 steeg het aantal verkochte groene wagens van 20.000 per jaar tot 350.000 elektrische wagens en 115.000 elektrische bussen. Dit komt neer op respectievelijk 46% en 95% van de totaliteit wereldwijd. De groei werd onder meer in de hand gewerkt door overheidssubsidie. Volgens Yale Zhang van consultancy Auto Foresight kwam de subsidie van het lokale bestuur en die van de nationale regering samen neer op 100.000 yuan per voertuig. Fitch bestempelt de Chinese subsidie dan ook als ’s werelds tweede meest vrijgevige na Noorwegen.
Maatregelen
Elektrische voertuigen maken eveneens deel uit van de nieuwe industriële politiek onder de 
naam Made in China 2025. Weinig landen doen zo veel om qua auto’s naar een elektrische toekomst te gaan. De redenen zijn evident. Naast de industriële strategie wil China minder afhankelijk worden van petroleum waarvan het nog de grootste importeur is. Het autovervoer is voorts ook een belangrijk luchtvervuiler. Omdat China al ’s werelds grootste automarkt is, kan het land dit als hefboom gebruiken om producenten te dwingen groen te gaan. De overheid heeft de producenten verplicht om vanaf volgend jaar een percentage groene wagens op de markt te brengen.
In minstens zes Chinese steden loopt ook een preferentieel systeem voor nummerplaten. De kopers van groene auto’s krijgen de nummerplaat gratis en hoeven niet lang te wachten. Volgens Fitch vertegenwoordigen die steden 70 % van de verkoop van wagens op nieuwe energie.
De nationale verdeelmaatschappijen van elektriciteit investeren zwaar in oplaadstations. Hoewel er nu in China volgens Xinhua al 171.000 oplaadstations zijn, plannen de verdelers tegen 2020 er nog eens 25 miljard in te zullen investeren. De VS telt ter vergelijking 45.000 oplaadpalen en 16.000 elektrische stations. Resultaat was dat in 2016 507.000 elektrische- en hybride auto’s verkocht werden of 53% meer dan het jaar voordien.
Producenten
China telt al meer dan 200 producenten van groene auto’s. Chinese producenten als Nio, WM Motors en Future Mobility hebben plannen om in het buitenland groene auto’s te verkopen. Omgekeerd hebben buitenlandse groten als Volkswagen en Ford plannen aangekondigd om via hun joint ventures in China elektrische auto’s te vervaardigen. In augustus was Renault–Nissan de laatste autogroep om met hun partner Dongfeng Motor een joint venture te tekenen voor de productie van elektrische auto’s. Dit kwam kort nadat Ford had bekend gemaakt in het minder bekende Anhui Zotye Auto zijn partner gevonden te hebben om EVs te maken. Volkswagen verkreeg al in mei de goedkeuring om met zijn Chinese partner JAC daartoe een derde joint venture op te richten. GM zei nog in augustus het EV Baojun E100 te zullen produceren met partner SAIC.
Kredieten
Toen in januari 2017 voor de eerste maal de subsidie verminderde, zag BYD zijn verkoop met één vijfde dalen na een prijsstijging ter compensatie. Vraag is wat volgend jaar te doen om niet te veel subsidie te betalen zonder af te wijken van het oorspronkelijk doel tot groene stimulans. Volgens Reuters zou met een doortrekken van de huidige politiek tot 2020 200 miljard yuan te kort in kas zijn en citeert daarbij directeur Dongming Ren van het Energy Research Institute bij de Nationale Ontwikkelings- en Hervormingscommissie. De regering wil de vrijstelling van de belasting op de koop van nieuwe groene auto’s wel behouden. Plan is om het uitfaseren van subsieide te verzachten doordat EV-producenten groene koolstofkredieten kunnen verkopen. Producenten van traditionele aoto’s kunnen zo kredieten afkopen van EV-producenten. China verwijst voor haar systeem naar dat van sommige staten in de VS zoals Californië waar dit al werkt. Toch doen sommigen dit in de States af als een ‘Tesla-subsidiesysteem’. Voor dit jaar wordt gehoopt dat het aantal verkochte NE-voertuigen in China 40% hoger zal liggen i.v.m. vorig jaar.
Volgens afstand
Feit is dat de verkoop van NE-wagens met kortere afstand records halen. In november werden 
81.000 elektrische- en hybride wagens verkocht in China, een vooruitgang met 81% vergeleken met november 2016. Verwacht wordt dat de stijging deze maand nog aanhoudt. De Economic Observer heeft bekend gemaakt dat passagierswagens met een bereik van 100 tot 150 km die nu een 20.000 yuan subsidie krijgen, volgend jaar niet langer worden gesubsidieerd. Die met een bereik van 150 km tot 250 km zouden hun subsidie zien inkrimpen van 36.000 tot 20.000 yuan terwijl de subsidie voor auto’s met een bereik boven 350 km zouden verhogen van 44.000 tot 50.000 yuan. Volgens Bloomberg zou de regering tevens aan de lokale besturen vragen om geen EV-subsidies meer te verschaffen. Momenteel rijden volgens de China Association of Automobile Manufacturers 1,5 miljoen groene auto’s op de Chinese wegen. Sommigen pleiten voor een vermindering van de subsidie nadat bepaalde verkoopvolumes zijn bereikt, eerder dan die te laten afhangen van een datum.
Batterij
Het bereik van de batterijen is een technologisch probleem. De meeste batterijen op de markt kunnen 200 km ver rijden, maar dat is enkel de helft van wat de gebruikers – Chinese of andere – wensen. Voor langere mogelijkheden moet de batterijtechnologie overschakelen van lithium-iron-zwavel batterijen naar lithium-ion batterijen gebaseerd op nikkel-mangaan-kobalt. Voor deze upgrade zijn ook subsidies beschikbaar.
In het buitenland bestaat bezorgdheid onder andere bij kanselier Merkel over het Chinees voornemen om de autoproducenten te verplichten tot de productie van jaarlijkse quota groene voertuigen. Dit schema zou naar verluidt herzien worden. Kortom de discussie tussen zij die in het kader van marktconformiteit de afbouw van de subsidies bepleiten en zij die pleiten voor stimulering van de groene auto’s zou binnenkort beslecht moeten zijn.
Bronnen: FT, SCMP, Reuters, China Daily, Chinadialogue
