Het Nationaal Volkscongres heeft tijdens zijn pas beëindigde zitting een amendement op de Wetgevende Wet goedgekeurd. Bedoeling is het maken van nieuwe wetten meer efficiënt te laten verlopen en de uitvoering van de wetten te versterken.
Het amendement schrapt en verduidelijkt onduidelijke definities en clausules. Het werd door meer dan 95% van de afgevaardigden goedgekeurd. Alleen de belangrijkste amendementen worden door de voltallige zitting besproken en gestemd. De anderen passeren alleen via het Vast Comité van het Nationaal Volkscongres.
De Wetgevende Wet werd van kracht in 2000. Ze bepaalt hoe nationale en lokale wetgeving tot stand komt en wie verantwoordelijk is voor de uitvoering ervan. Aan het amendement werd gesleuteld sinds begin 2014.
Minder macht voor regering, meer voor parlement
Ma Huaide, vicepresident van de Chinese Universiteit voor Politieke Wetenschappen en Recht stelt dat het amendement de te grote invloed van ministeriële departementen moet terugdringen. Regeringsbesluiten zijn immers geen wetten, hoewel daar verwarring over bestaat. 75% van de wetsvoorstellen die de voorbije 10 jaar door het parlement besproken werden kwamen uit ministeriële departementen. Dat is niet goed want op dat vlak spelen soms particuliere belangen. Het amendement stelt nu expliciet dat wetten maken de uitsluitende bevoegdheid van het parlement is. En het bepaalt duidelijk het statuut van regerings- en ministeriële besluiten.
Gecontroleerde decentralisatie
Het versterkt ook de decentralisatie naar de steden. Zo verhoogt het aantal steden dat lokale wetten mag uitvaardigen van 49 naar 282; die lokale wetten mogen alleen gaan over landelijke en stedelijke ontwikkeling en bestuur, milieubescherming en het behoud van historisch erfgoed en culturele waarden. Regelgeving rond regionale economische en politieke ontwikkeling valt niet onder de stedelijke bevoegdheid. Vele steden vroegen om meer lokale bevoegdheden.
Elke nieuwe belasting moet via een wet opgelegd worden, om misbruik van administratieve macht te voorkomen. De lokale regels voor belastingen of belastingsvrijstelling moeten overeen stemmen met de centrale regels. Een voorbeeld van de huidige chaos op belastingsvlak: van de 18 nationale belastingen zijn er maar drie (inkomensbelasting, voertuigen- en botentaks) die bij wet vastliggen; de anderen zijn strikt genomen onwettelijk.
Plaatselijke beperkingen op de aankoop van vastgoed en het beperken van het gebruik van wegen voor sommige voertuigen zijn vaak in tegenspraak met de nationale wetgeving ter zake en plaatselijke overheden vaardigen dikwijls regels uit zonder die door het lokale parlement te laten goedkeuren. Verschillende experts stellen instemmend vast dat het amendement de administratieve bevoegdheid van lokale overheden om de wetten uit te voeren bevestigt, terwijl hun wetgevende bevoegdheid beknot wordt om machtsmisbruik te voorkomen.
Bron: Xinhua, China Daily