Het Chinese Hooggerechtshof eist vanaf 1 oktober strenge straffen voor wie de wetten op de voedselveiligheid overtreedt. Het Openbaar Ministerie verzekert het publiek dat er beter toezicht komt en een ernstige vervolging van criminelen en nu ook ambtenaren die in gebreke blijven.
Op woensdag heeft het Opperste Volksgerechtshof (Supreme People’s Court, SPC) een rondschrijven uitgebracht met een reeks dringende aanbevelingen betreffende de handhaving van de wet op de voedselveiligheid.
Strengere wet voedselveiligheid
Veel mensen in China zijn ongerust over de zuiverheid, gezondheid en kwaliteit van het voedsel. Het land is de afgelopen jaren immers geplaagd door voedselschandalen. Blijkbaar is het moeilijk die te voorkomen en de schuldigen te straffen. In een circulaire stelt het Hooggerechtshof (SPC) dat al wie online voedsel verkoopt via een eigen website de volle verantwoordelijkheid draagt voor de overtredingen van de wet. De organisatoren van markten, kramen en handelsbeurzen worden samen met de verkopers en huurders verantwoordelijk gesteld als de rechten van de consumenten zijn geschonden of hun belangen zijn geschaad. De slachtoffers moeten tijdig schadeloosstelling krijgen. Het hooggerechtshof steunt zich op een amendement dat de leiding van het Nationaal Volkscongres in april van dit jaar aan de Voedingswet van 2009 heeft aangebracht. De gereviseerde wet voorziet in burgerlijke, administratieve en strafrechtelijke sancties voor overtreders en voor controleambtenaren van de voedselveiligheid die in hun plicht zijn tekortgeschoten. Boetes kunnen tot 30 maal de waarde van de producten bedragen, een drievoudige verstrenging. Verhuurders van panden waar de voedselproductie gebeurt, moeten de activiteiten in hun eigendom in de gaten houden en overtredingen melden. Leveranciers zijn ook strafbaar als ze stoffen waarvan de toevoeging aan voedsel verboden is, hebben verkocht aan producenten, wetende dat die laatsten de stoffen toch in hun producten zouden verwerken. Hun inkomsten kunnen in beslag genomen worden en ze kunnen een boete krijgen.
Schandalen
De bevolking in China is verontwaardigd over de vele voedselschandalen van de voorbije jaren. Clenbuterol is in varkensvlees aangetroffen, afgewerkte bak- en braadolie en frituurvet werden hergebruikt, vlees van zieke varkens, ratten of vossen is te koop aangeboden, medicijnen bevatten soms giftige gelatine. In 2008 werd China geschokt door het melamineschandaal van poedermelk voor baby’s waarin een soort plastic was gedaan. Sinds begin 2014 heeft het Openbaar Ministerie naar eigen zeggen een vervolging ingesteld tegen 652 ambtenaren, beschuldigd van zware fouten in hun werk bij de controle op de voedselveiligheid. Zij hadden zich bijvoorbeeld laten omkopen om schuldigen in bescherming te nemen of hadden bij hun werk geld verduisterd. Ook ketens van buitenlandse multinationals zoals McDonald’s, KFC, Wal-Mart en Carrefour zijn onder vuur gekomen omdat ze onzorgvuldig hadden gehandeld bij hun inkopen bij lokale leveranciers. De misdaden gebeuren vaak in georganiseerd verband, meestal met gebruikmaking van een zwarte markt. Bendes hebben de verschillende functies verdeeld en zo ontstaat een complete keten voor de aankoop van ingrediënten, productie, verpakking, transport en verkoop, waarbij in elke schakel overtredingen worden begaan. De voedingssector is verder erg gefragmenteerd. Dat is een van de zaken die het toezicht het meest bemoeilijken. Alle betrokkenen, ook die bij de overheid zelf erkennen dat er een tekort is aan middelen en personeel bij de controlediensten. Volgens de Bond van Advocaten van Beijing is de aanpak van de corruptie in die diensten nochtans de meest doeltreffende oplossing.
Vervolging, ook van ambtenaren
“De verkoop van besmet en slecht voedsel is erg schadelijk voor de volksgezondheid. Hij ondermijnt de economische orde door kunstmatig lage prijzen en brengt de maatschappelijke stabiliteit in gevaar. Daarom zullen we daadkrachtiger optreden,” aldus mevrouw Xiao Wei, de woordvoerder van het Openbaar Ministerie (Supreme People’s Procuratorate, SPP), tijdens een persconferentie die ook gisteren werd georganiseerd. Xiao Wei gaf aan dat het Openbaar Ministerie (SPP) sinds mei 2014 een vervolging heeft ingesteld in 654 zaken tegen 825 ambtenaren, beschuldigd van zware fouten in hun werk bij de controle op de voedselveiligheid (dat zou in een jaar tijd een vermeerdering van 415 % zijn). Zij hadden zich bijvoorbeeld laten omkopen om schuldigen in bescherming te nemen of hadden bij hun werk geld verduisterd. Er zijn in dezelfde periode 3.726 burgers gearresteerd, verdacht van het produceren en verkopen van slecht of giftig voedsel (en dat zou in een jaar tijd een vermeerdering van 136 % zijn).
Xinhua, SCMP, news.asiaone.com, www.foodsafetynews.com