De Wereldgezondheidsorganisatie en de Wereldbank hebben samen een 200 pagina’s tellend werkstuk gepubliceerd over de hervorming van de Chinese gezondheidszorg. Het wijst vooral op de behoefte aan een herwaardering van competente gezondheidswerkers op de eerste lijn. Ook is er nood aan een betere integratie en coördinatie van preventie, de eerste lijnsgezondheidszorg en de meer gespecialiseerde zorg in ziekenhuizen.
Een kind dat nu in China geboren wordt, kan verwachten 30 jaar langer te leven vergeleken met 50 jaar geleden. Tussen 2010 en 2015 kwam er nog anderhalf jaar levensverwachting bij. Het niveau van Chinese gezondheidszorg heeft het gemiddelde bereikt van de landen met gemiddeld en hoog inkomen geeft de WHO (World Health Organisation) toe. Helaas zijn daarmee ook de niet- overdraagbare aandoeningen met 80 % van de 10 miljoen sterfgevallen het voornaamste gevaar geworden. Enkel al hart- en vaatziekten en kankers staan in voor twee derden van de sterfgevallen. Ook diabetes komt sterk opzetten. De te verwachten veroudering van de bevolking zal dit fenomeen nog in de hand werken. Volgens een recente OESO studie zouden de Chinese overheidsuitgaven voor gezondheidszorg in percentage van het bnp uitgedrukt, de komende 4 decennia kunnen verdrievoudigen. De Wereldbank schat dat indien de zaken op hun beloop worden gelaten deze kosten jaarlijks met 8 % zouden stijgen. Terwijl nu 5,6% van het bnp naar gezondheid gaat, zou dit in het scenario ‘business as usual’ tot 9,1 % toenemen in 2035.
De studie geeft wel toe dat de hervormingen van 2009 duidelijk positieve resultaten bereikt hebben. Het percentage dat uit eigen zak moet betaald worden, is sindsdien duidelijk gedaald en de gemiddelde Chinees doet meer een beroep op de medische diensten. Er worden inspanningen geleverd om de geneesmiddelen meer rationeel aan te wenden, er kwamen innovatieve, lokale pilotprojecten en ook de privésector wordt aangemoedigd een deel van de overbevolking in de openbare ziekenhuizen op te vangen.
Kritiek
Apotheek van de kliniek
Volgens de WHO ligt de nadruk van het Chinese systeem echter te veel op de ziekenhuizen, het is te gefragmenteerd en het drijft vooral op kwantiteit en volumes. Er is vooral gekwalificeerd personeel te kort op de eerste lijn wat de kernfunctie van preventie, snelle detectie en behandeling in het gedrang brengt. De kwaliteit van de zorg is beter op de tweede- en derde lijn, dus in gespecialiseerde ziekenhuizen. Daar worden dan weer te veel geneesmiddelen voorgeschreven en worden de patiënten door de lange wachtrijen te snel afgehandeld wat al tot agressie tegenover het medisch personeel heeft geleid. Van 2003 tot 2013 steeg het aantal bedden op de derdelijns en tweedelijns ziekenhuizen met 82% en met 29% terwijl het aantal bedden op de eerste lijn nauwelijks met 6 % toenam. Township ziekenhuizen worden gemarginaliseerd door de kantonhospitalen. Om uit de kosten te komen, schrijven de ziekenhuizen te veel geneesmiddelen voor.
De helft van de poliklinische recepten schrijven antibiotica voor en een kwart zelfs meerdere. Uitgaven voor geneesmiddelen maken nog altijd 40 % uit van de totale gezondheidsfactuur. Ook de gemiddelde verblijfsduur in het ziekenhuis ligt met 9,8 dagen in China ruim boven het OESO-gemiddelde van 7,3 dagen. Bovendien zijn er geen verbindingen tussen de voorzieningen in de wijken en de meer gespecialiseerde instellingen, laat staan structurele samenwerking of transfer van patiënten. Uit een studie van 2,5 miljoen opnames bleek dat 10 % van hen te vermijden waren geweest en dit komt neer op 2,7 % tot 4,4% meer en vermijdbare kosten. Hoewel het uit eigen zak betalen het afgelopen decennium sterk daalde van 60% tot 32%, toch betaalt de landelijke zieke alsnog de helft van zijn ziektekosten.
Remedies.
Patient in ziekenhuis
De WHO stelt 8 onderling met elkaar verbonden hefbomen voor om de scheefgetrokken toestand te herstellen. Het eerste en fundamenteel punt in de zorg is de patiënt centraal te stellen. In een goed presterend dergelijk systeem is er een sterk uitgebouwde eerste lijn met integratie tussen de aspecten voorkomen en genezen. De diverse instellingen wisselen gegevens uit zowel tussen de providers onderling, maar ook met de patiënt. De multidisciplinaire teams gebruiken eHealth middelen in hun poging de kwaliteit voortdurend te verbeteren. Ten tweede moet de hervorming de patiënten vertrouwen schenken in het systeem. De overheid moet er op waken dat de diverse betrokken partijen en instellingen op elkaar inspelen en samenwerken. De oprichting van State Council Health Reform Leading Group kan hier toe bijdragen. Deze raad zou de architectuur van de organismen moeten uittekenen die de samenwerking in de praktijk waar maken. Er moet in ieder geval een dialoogmechanisme ingesteld worden tussen patiënten in instellingen, bijvoorbeeld over de te verrichten investeringen.
De rol van ziekenhuizen moet worden herdacht waarbij taken die minder complex zijn, worden
eigen opname
overgeheveld naar een lager niveau. Het hospitaalmanagement moet professioneler. De hervorming zal ook de organisatie moeten uittekenen van de ziekenhuisraden die verantwoordelijk zijn zowel voor het bestuur van de instelling als naar de doelstellingen van de overheid toe. Ten vijfde doet de studie een drietal voorstellen van financiële stimulansen voor de providers die ingaan op de voorgestelde de nadruk op kwaliteit van de dienstverlening. Wat de kwaliteit van het personeel betreft, moet deze, als zesde in de rij, vooral op het basisniveau worden verbeterd. Ten zevende beveelt de Wereldgezondheidsorganisatie een grotere deelname aan van de privésector. Tenslotte vindt de WHO dat er per regio epidemiologische en demografische profielen zouden moeten opgesteld worden waaraan de te verrichten investeringen op aansluiten. De 200 bladzijden tellende studie calculeert in dat de volledige uitvoering van de gedane voorstellen wel 10 jaar in beslag zou kunnen nemen.
