De regeringsinformatiedienst heeft naar aanleiding van de bevrijding van het lijfeigenschap 65 jaar geleden een Witboek uitgegeven over de mensenrechten in Tibet alias Xizang. In een achttal secties worden uitgebreide cijfers verstrekt over diverse domeinen gaande van sociale zekerheid, huisvesting, onderwijs tot cultuur en godsdienst. Daarbij wordt vaak de toestand rond 2012 vergeleken met de situatie nu.
Wettelijk moet de voorzitter van het regionaal Volkscongres en de gouverneur tot de minderheidsgroep behoren en daarnaast zijn 26 ministers Tibetanen en 512 personen op op prefectureel/directeur-generaal niveau. Alle burgers ouder dan 18 jaar hebben actief en passief kiesrecht en zij kiezen de afgevaardigden voor de volkscongressen van de bestuurlijke eenheden op districts- en gemeentelijk niveau.
Momenteel zijn er in totaal 42.153 afgevaardigden voor volkscongressen van wie 89,2 % afkomstig is uit de Tibetaanse of andere etnische minderheidsgroepen. Van de 428 afgevaardigden in het 12e Regionaal Volkscongres zijn 280 van Tibetaanse of andere etnische minderheden goed voor 65,42 % van het totaal. Van de 25 afgevaardigden van de Xizang-delegatie in het 14e Nationale Volkscongres zijn er 17 of 68 % afkomstig uit Tibet of van andere etnische minderheidsgroepen, zoals het Monba-volk en het Lhoba volk. In 2021 werden in 5 535 dorpen en gemeenschappen verkiezingen gehouden voor dorps- of buurtcomités en CPC-dorpstakverkiezingen. Dorpscomités zijn verplicht dorpsinformatie volledig openbaar te maken via borden en op bijeenkomsten van dorpsvertegenwoordigers, maar ook via online platformen, omroepdiensten, sms-berichten, WeChat, transparantiekaarten en andere kanalen. Het Permanent Comité van het Regionaal Volkscongres heeft 10 lokale outreach centra opgericht voor wetgevende zaken die dienen als communicatie middel om te met het grote publiek en om democratie in het hele proces te beoefenen.
Er zijn voorts 29 leden van het Nationaal Comité van de CPPCC (parlementaire advieskamer) die in Xizang wonen waarvan 93,1 % tot een etnische minderheid behoort. Er zitten 429 leden in het 12e CPPCC-comité van de autonome regio Xizang, van wie 59,91 % geen lid is van de CPC. Om tijdig te reageren op zorgen van het publiek is de hotline 12345 voor overheidsdiensten gelanceerd.. De online kanalen voor klachten zijn uitgebreid met de vorming van nieuwe mechanismen voor het online behandelen en verwerken van klachten. In maart 2022 lanceerde de autonome regio mobiele app’s en officiële WeChat-accounts om het indienen van klachten voor mobiele gebruikers te vereenvoudigen.
Levensstandaard
Disclaimer
Tegen het eind 2019 waren alle 628.000 geregistreerde verarmde personen in de regio uit de armoede getild. In 2024 is het netto-inkomen per hoofd van de bevolking dat uit de armoede is gehaald met meer dan 12,5 % gestegen. Het recht op adequate huisvesting is ook gewaarborgd. Van 2006 tot 2024 hebben de centrale en lokale overheden meer dan 37,26 miljard yuan aan subsidies verstrekt om de beschikbaarheid van betaalbare huisvesting te vergroten. In stedelijke gebieden werden 161.900 openbare en goedkope huuraccommodaties, 95.800 overgangswoningen voor verhuisde bewoners en 1.400 gesubsidieerde huurwoningen gebouwd en werden 242.600 woningen in vervallen stedelijke gebieden herbouwd of gerenoveerd. Vóór 2016 was al een project voor de verbetering van de huisvestingsomstandigheden voor meer dan 460 000 landbouw- en herdershoudens voltooid. Om boeren en herders veilige huisvesting te garanderen, zijn sindsdien 110.800 vervallen huizen in plattelandsgebieden gerenoveerd om ze beter bestand te maken tegen aardbevingen en zijn controles en correcties tegen verborgen gevaren uitgevoerd bij 486.600 huishoudens. In 2024 bedroeg de vloeroppervlakte per persoon van de plattelandsbewoners 41,32 m² of 11,74 m² meer dan in 2012.
Transport
Verbeterde transportinfrastructuur en -diensten vergemakkelijken het reizen door de regio. Tussen 2012 en 2024 investeerde Xizang voor 401 miljard yuan in grote snelwegtransportprojecten. Tegen 2024 had de regio 1.359 km aan spoorwegen in gebruik, bijna het dubbele van de lengte in 2012 en had het 183 vliegroutes die het verbonden met 78 binnenlandse en internationale steden. De totale wegenlengte groeide van 65.200 km in 2012 tot 124.900 km tegen eind 2024. Dan hadden alle steden en gemeenten toegang tot wegen, met 97,99 % verbonden door verharde wegen; alle dorpen hadden toegang tot wegen met 86,05 % verbonden door verharde wegen. De lengte van de plattelandswegen nam toe van 53.200 km in 2012 tot 94.800 km in 2024 en de lengte van hoogwaardige snelwegen in dezelfde periode van 38 km tot 1.196 km. Alle kantons zijn aangesloten op het busnetwerk, net als 623 steden en gemeenten en 3.869 dorpen.
Elektriciteit en telecom
Bij de aanleg van energie-infrastructuur in gebieden zonder toegang tot elektriciteit werd sinds 2011 prioriteit verleend aan waterkracht, zonne-energie, windenergie en andere schone energie die meer dan 95 % van alle nieuwe energie-installaties uitmaken. In 2012 hadden 1,75 miljoen personen toegang tot elektriciteit en in 2024 zullen dit er ongeveer 3,5 miljoen zijn. Het elektriciteitsverbruik per hoofd van de bevolking in de regio bedroeg in 2024 4.404,8 kWh, een stijging van 162,89 % ten opzichte van 2012.
Het telecommunicatienetwerk wordt steeds beter. Er zijn meer dan 3,31 miljoen mobiele internetgebruikers bediend door 17.881 5G-basisstations die 5G-toegang bieden tot elke stad en gemeente en 70 % van de dorpen. In totaal 60,5 % van de mobiele telefoongebruikers of 2,14 miljoen waren 5G-gebruikers. De prijs van mobiele data is met 98,6 % gedaald van 128,1 RMB per GB eind 2015 naar 1,8 RMB per GB eind 2024.
Onderwijs
Sinds 2012 zijn de onderwijssubsidies 11 keer verhoogd. Momenteel bedraagt het bedrag 5.620 yuan per leerling per jaar, inclusief 1.000 yuan van het voedingsverbeteringsprogramma. Tussen 2014 en 2024 heeft de regio ongeveer 302 miljard yuan geïnvesteerd in onderwijs. In 2024 waren er 3.618 scholen op verschillende niveaus en van verschillende types, 96.600 docenten en personeelsleden en 970.000 leerlingen goed voor meer dan 25 % van de totale bevolking. Er werden stappen gezet om universele toegang tot onderwijs te garanderen. In 2012 leidde Xizang het hele land met 15 jaar door de overheid gefinancierd onderwijs van kleuterschool tot middelbare school. Volgens de zevende nationale volkstelling in 2020 is het aantal afgestudeerden hoger onderwijs per 100.000 inwoners in Xizang gestegen van 5.507 in 2010 tot 11.019 in 2020.
Werk
In 2024 werden in stedelijke gebieden 51.000 nieuwe banen gecreëerd. Boeren en herders krijgen steun om ander werk te vinden en bedrijven worden er toe aangemoedigd. In 2024 bedroeg het aantal boeren en herders met een baan buiten de landbouw 648.000 tegenover 450.000 in 2012 en hun totale inkomen uit een baan buiten de landbouw bedroeg 7,16 miljard yuan..
Xizang ondersteunt hogescholen en ondernemingen bij het opzetten van platformen voor arbeidsbemiddeling zoals starterscentra en subsidieert afgestudeerden die een nieuw bedrijf starten met een startkapitaal door 60.000 yuan toelage per persoon en een jaarlijkse subsidie van maximaal 24.000 yuan voor onkosten..
Gezondheid
De subsidie voor openbare basisgezondheidszorg per hoofd is verhoogd van 25 yuan in 2012 naar 115 yuan in 2024, waarbij 80 % wordt gefinancierd uit de centrale begroting. Volgens de nationale volkstelling in 2020 steeg de gemiddelde levensverwachting in de regio van 68,17 jaar in 2010 naar 72,19 jaar tien jaar later.
Sinds 2012 hebben de centrale en lokale overheden bijna 7,6 miljard yuan geïnvesteerd in het opzetten van een gezondheidszorgnetwerk met vijf niveaus op het niveau van de regio, de prefectuur, de provincie, de gemeenten (townships) en de dorpen. In 2024 telde Xizang 7.231 medische en gezondheidsinstellingen (waaronder 5.222 dorpsklinieken) met 21.551 ziekenhuisbedden en 29.379 gezondheidswerkers, een toename van respectievelijk 29,79 %, 112,66 % en 159,42 % ten opzichte van 2012. En in 2023 waren er 5,9 ziekenhuisbedden per 1.000 mensen, tegenover 3,29 in 2012; 8,05 gezondheidswerkers per 1.000 mensen, tegenover 3,67 in 2012; en 3,34 praktiserende artsen of arts-assistenten per 1.000 mensen, tegenover 1,53 in 2012. Teams van medische deskundigen uit andere delen van het land hebben geholpen om de capaciteit van de medische diensten in Xizang aanzienlijk te vergroten en het Witboek verstrekt hier cijfers over.
In 2024 waren er 51 openbare instellingen voor Tibetaanse geneeskunde, tegenover 28 in 2012. Deze instellingen hadden 5.287 beroepskrachten in dienst, een stijging ten opzichte van 2.232 en huisvestten 3.260 ziekenhuisbedden, een stijging ten opzichte van 1.364. Alle gezondheidscentra in de buurten, 94,4 % van de gezondheidscentra in de gemeenten en 50,04 % van de dorpsklinieken konden diensten aanbieden op het gebied van Tibetaanse geneeskunde, tegenover respectievelijk 50 %, 71 % en 15 % in 2012. Er worden ook inspanningen geleverd om Tibetaanse medicijnen op te nemen in de nationale lijst van essentiële medicijnen
Sociale zekerheid
Eind 2024 waren er in totaal ongeveer 7,63 miljoen polissen uitgegeven in het kader van verschillende sociale verzekeringsprogramma’s. Dit aantal omvatte 415.000 verzekerd door het ouderdomspensioen voor werknemers van bedrijven, 299.800 verzekerd door het ouderdomspensioen voor personeel van partij- en regeringskantoren en openbare instellingen, 1.755.300 door het basisouderdomspensioen voor plattelands- en niet-werkende stadsbewoners, 779.200 door de arbeidsongevallenverzekering, 426.100 door de werkloosheidsverzekering, 3.464.500 door de basisverzekering voor ziektekosten en 492.300 door de moederschapsverzekering. Het maximale terugbetalingspercentage voor ambulante kosten en kosten voor bijzondere ziekten is 90 %. 60 % van de algemene poliklinische kosten boven het jaarlijkse eigen risico dat is verlaagd naar 50 yuan, worden vergoed. Eind 2024 ontvingen in totaal 22.203 stadsbewoners een maandelijkse leefloon van 947 yuan en 148.435 plattelandsbewoners een jaarlijkse leefloon van 5.340 yuan
Cultuur
Op het vlak van de bescherming van immaterieel cultureel erfgoed (ICH) verbeterde de toestand gestaag. Tussen 2012 en 2024 werd 473 miljoen yuan van de centrale- en de regionale regering toegewezen aan de beschermde ICH items op de nationale lijst in de regio, het documenteren en vastleggen van de kennis en vaardigheden van de dragers van ICH items op de nationale lijst, de opleiding van nieuwe ICH beoefenaars en de bouw van nieuwe ICH beschermings- en gebruiksfaciliteiten. Xizang heeft nu 2760 items op de representatieve lijsten van alle typen en niveaus.
Culturele relicten en historische locaties zijn beschermd. In december 2024 waren in totaal 4.468 culturele relicten van alle typen onderzocht en geregistreerd. Er staan 2.373 culturele relicten onder bescherming van regeringen op verschillende niveaus. Tussen 2016 en 2024 werd meer dan 2,84 miljard yuan uitgetrokken voor 377 projecten ter bescherming en het onderhoud van culturele relicten.
In Xizang is de gelijke toegang tot openbare culturele diensten verbeterd. Sinds 2012 heeft de centrale overheid in totaal 4,89 miljard yuan geïnvesteerd in de ontwikkeling van openbare culturele diensten. Tegen eind 2024 waren in Xizang 43 musea, tentoonstellingszalen en herdenkingszalen, 82 bibliotheken, 82 volkskunstzalen en culturele centra, 697 multifunctionele culturele stations in steden en gemeenten en meer dan 1.600 culturele pleinen. Mobiele podiumwagens en mobiele bibliotheken worden gebruikt in 74 kantons en gelijkwaardige administratieve eenheden.
De mogelijkheden om deel te nemen aan culturele diensten aan de basis zijn toegenomen: Xizang heeft nu 76 kunstgroepen op districtsniveau, 153 parttime Tibetaanse operagroepen, 395 podiumteams op gemeentelijk niveau en 5.492 op het niveau van administratieve dorpen en stedelijke gemeenschappen, wat neerkomt op meer dan 100.000 professionele en amateur-artiesten die live optredens verzorgen voor boeren en herders in hun buurt. Gedigitaliseerde filmprojectie is nu op grote schaal beschikbaar in landelijke gebieden met 478 digitale filmprojectiefaciliteiten waar elk jaar meer dan 63.000 films worden vertoond. De openbare culturele instellingen van alle niveaus in de regio hebben jaarlijks meer dan 100.000 culturele activiteiten uitgevoerd, waarvan bijna 15 miljoen deelnemers hebben geprofiteerd..
De Tibetaanse taal wordt op grote schaal gebruikt in publicaties, de media en het dagelijks leven. Aan het eind van 2024 had Xizang 17 tijdschriften en 11 kranten in de Tibetaanse taal en 46,85 miljoen exemplaren van 8.794 Tibetaans-talige boeken gepubliceerd.. Elk jaar wordt meer dan 15.000 uur aan radioprogramma’s, meer dan 80 films en 7.300 uur aan tv-programma’s vertaald of nagesynchroniseerd vanuit en naar minderheidstalen. Zowel standaard Chinees als Tibetaans is te vinden in openbare voorzieningen, bewegwijzering en advertenties. Op basisscholen en middelbare scholen in Xizang wordt zowel standaard Chinees als Tibetaans onderwezen.
Geloof
De regio telt meer dan 1.700 plaatsen voor de beoefening van het Tibetaans boeddhisme en ongeveer 46.000 boeddhistische monniken en nonnen. Er zijn vier moskeeën en ongeveer 12.000 moslims en één katholieke kerk met meer dan 700 gelovigen. In 2024 waren 93 pas gereïncarneerde levende boeddha’s goedgekeurd en erkend. Sinds 2011 zijn de slaapzalen voor monniken en nonnen in kloosters en tempels onderhouden en gerenoveerd en zijn verpleeghuizen gebouwd om medische diensten te verlenen. Meer dan 98 % van de kloosters en tempels heeft nu toegang tot wegen, telecommunicatie, elektriciteit, water, radio en televisie. De studie- en leefomstandigheden voor monniken en nonnen worden steeds beter dankzij de betere infrastructuur.
Alle monniken en nonnen in de autonome regio Xizang zijn opgenomen in het sociale zekerheidsstelsel. De overheid trekt meer dan 26 miljoen yuan per jaar uit voor medische verzekeringen, pensioenregelingen, verblijfsvergoedingen, ongevallenverzekeringen en gezondheidscontroles voor alle geregistreerde monniken en nonnen. Negen Tibetaanse boeddhistische scholen, waaronder het Tibetaans boeddhistisch college op hoog niveau in China en het Tibetaans boeddhistisch instituut Xizang zijn gebouwd met een investering van 920 miljoen RMB.
Milieu
Op 26 april 2023 heeft de wetgever de wet inzake Ecologisch Behoud op het Qinghai-Tibet Plateau aangenomen. Xizang heeft 47 natuurreservaten van alle soorten ingesteld met een oppervlakte van 412.200 km². Volgens het tweede onderzoek naar wilde landdieren zijn er in Xizang 1.072 gewervelde landdieren en 246 wilde diersoorten onder speciale staatsbescherming. Er werden in totaal 7.504 soorten vasculaire planten geregistreerd waarvan er 1.075 endemisch zijn voor de regio en 169 soorten wilde planten vallen onder speciale staatsbescherming. Om het waterbehoud te verbeteren zijn rivierbronnen met name die van 33 belangrijke rivieren beschermd, zijn er milieu beschermingsprojecten gestart voor de Lhasa-rivier, de Nyangchu-rivier en het Drigu Tso-meer en is de reikwijdte van het beheer en de bescherming van rivieren en meren afgebakend. Het Sanjiangyuan National Park ten noorden van het Tanggula-gebergte werd opgericht. De waterkwaliteit van grote rivieren en meren in Xizang voldoet aan de nationale milieukwaliteitsnormen voor overeenkomstige watergebieden. Volgens het derde nationale territoriale landonderzoek beslaan de bossen, graslanden, wetlands, watermassa’s en andere gebieden met een sterke eco-milieufunctie 1,08 miljoen km² in Xizang.
De regio heeft gestage vooruitgang geboekt met de ontwikkeling van het netwerk voor milieumonitoring met de nadruk op oppervlaktewater, drinkwaterbronnen en luchtkwaliteit. De luchtkwaliteit in de belangrijkste steden is over het algemeen uitstekend of goed gebleven en de luchtkwaliteit in zeven administratieve eenheden op prefectuurniveau heeft de graad-II-normen van de staat of hoger bereikt. In 2024 stond Lhasa op de eerste plaats van de 168 belangrijkste steden in China wat betreft luchtkwaliteit en de luchtkwaliteit in het Qomolangma (Everest)-berggebied wordt nog steeds beoordeeld als uitstekend of goed en voldoet aan de normen van graad I van de staat. Tegen eind 2024 waren in totaal 430.000 sanitaire toiletten voor huishoudens in landbouw- en herdersgebieden verbeterd, waardoor het toegankelijkheidspercentage op 80,3 % kwam en meer boeren en herders toegang hadden tot schone en sanitaire toiletten. In het kader van een actie voor vergroening van het platteland werden 10,31 miljoen bomen geplant in 2.261 dorpen, terwijl een bebossingsproject in de bergen ten noorden en zuiden van Lhasa heeft geleid tot de aanplanting van 705.333 ha bos en het onderhoud van bijna 255.333 ha.
Tussen 2018 en 2024 werd in totaal 95 miljard yuan toegekend aan subsidies en beloningen voor ecologische bescherming. Sinds 2021 heeft Xizang 6,93 miljard yuan uit de centrale begroting geïnvesteerd in ecologische compensatiefondsen voor bossen en heeft het 11,87 miljoen ha staatsbossen en bossen die geen staatseigendom zijn effectief beheerd en beschermd, waardoor de bosbestanden aanzienlijk zijn gegroeid en meer dan 2,1 miljoen boeren en herders direct of indirect voordeel hebben gehad. Van 2016 tot 2024 werden jaarlijks gemiddeld 516.000 banen in de milieusector gecreëerd, wat een jaarlijks inkomen per hoofd van de bevolking van 3.500 yuan opleverde.
Het zevende hoofdstuk behandelt de bescherming van specifieke groepen als vrouwen, kinderen, senioren en gehandicapten. Het laatste hoofdstuk heeft het verbeteren van de rechtsstaat als onderwerp. Het besluit geeft de anti-China krachten in het westen met de dalai lama een flinke veeg uit de pan: ‘Door de jaren heen hebben anti-Chinese krachten in de VS en andere Westerse landen samengespannen met de dalai groep om leugens te verspreiden over de ‘verslechterende mensenrechtensituatie’ in Xizang. Terwijl ze beweren dat ze zich zorgen maken over de mensenrechten, is hun echte doel om Xizang te destabiliseren en af te scheiden van China. Een leugen die duizend keer wordt herhaald, blijft echter een leugen. De vooruitgang op het gebied van mensenrechten in Xizang zal niet worden ondermijnd of teniet worden gedaan door leugens, noch zal de vooruitgang bij de mensen van alle etnische groepen in de regio worden tegengehouden door bedrog.’
We sluiten af met een paar persoonlijke bedenkingen. Het Witboek vermeldt niet dat Tibet in 2024 van alle regio’s en provincies met 6,3 % het meest groeide. Tibet is niet enkel het sterkst groeiende, maar ook het ecologisch meest ongerepte gebied van China. Dat boeren en herders er vaak een bijbaan bijkregen als natuurwachter levert hen bovendien een aardige bijkomende stuiver op. Voor 2010 was de Chinese politiek tegenover Tibet er op gericht dat het gat qua ontwikkeling tegenover de rest van China tegen 2020 moest dichtgereden. Uit het witboek blijkt impliciet dat dit ondertussen gebeurd is.
De volledige tekst: http://english.scio.gov.cn/whitepapers/2025-03/28/content_117793209_3.html
Zie ook Dialogue discussie (30 min) vanaf 7-de minuut na Myanmar aardbevingsnieuws
