De Chinese regering heeft een Witboek van 98 pagina’s uitgebracht waarin het zich omstandig en gedetailleerd verweert tegen de presidentiële tweets die China onfaire handelspraktijken aanwrijven. China beschuldigt de VS op haar beurt van pesterijen en eenzijdige praktijken die geheel de wereldhandel en een beter economisch klimaat in gevaar brengen.
Maandag zijn Amerikaanse tariefheffingen van kracht geworden op voor 200 miljard dollar Chinese import. Dezelfde dag zijn van Chinese kant als tegenprestatie heffingen ingegaan op voor 60 miljard $ goederen die uit de VS ingevoerd worden. Ook is bevestigd dat er geen nieuwe delegatie naar de VS gaat onderhandelen zolang de VS China het mes op de keel houdt en verder gaat op de weg van pesterijen en ongegronde beschuldigingen.
De informatiedienst van de Chinese regering heeft een Witboek van 98 bladzijden gepubliceerd waarin het omstandig en gedetailleerd haar standpunt toelicht. Het werkstuk telt een zestal hoofdstukken: de win-win samenwerking van de wederzijdse handel, een verklaring van de achtergronden, de protectionistische VS praktijken, de handelspesterijen door de VS, de schade voor de wereldeconomie en het Chinese standpunt.
Sinds het aantreden van de nieuwe administratie in de VS heeft die regering onder het mom van ‘America eerst’ de fundamentele waarden van wederzijds respect en raadpleging op basis van gelijkwaardigheid overboord gegooid, aldus het Witboek. De VS predikte integendeel unilateralisme, protectionisme en economische hegemonie waarbij het valse beschuldigingen maakte aan het adres van andere landen en meer speciaal van China en voorts tot intimidatie overging door heffingen op te leggen.
Toestand
Het eerste hoofdstuk detailleert in vier secties de win-win samenwerking tussen de 
belde landen tot nu toe. De VS is de grootste Chinese uitvoermarkt en de zesde grootste bron van invoer. Vorig jaar ging 8% van de VS uitvoer naar China. Sinds 2001 groeide de Amerikaanse uitvoer naar China 5,7 maal. De bilaterale handel is ook sterk complementair. Ten tweede ontwikkelt de bilaterale handel in diensten zich vrij snel. China is voor de VS al de derde afzetmarkt qua diensten en de VS was China’s tweede handelspartner. De groei van die diensten naar China steeg van 2007 tot 2017 3,4 maal of het dubbele in vergelijking met andere landen. De VS neemt 20% in van het Chinese handelstekort qua diensten. Dit gaat vooral over reizen, transport en intellectuele eigendomsrechten. Tussen 2012 en 2016 voerde China 28.000 IPR-items in en verhoogden de betalingen daarvoor van 3,4 miljard $ tot 7,2 miljard $. Ten derde zijn er in China 68.000 ondernemingen met VS kapitaalinbreng en deze investeerden 83 miljard dollar tot nu toe. De Chinese investeringen in de VS stegen van 65 miljoen $ in 2003 tot bijna 17 miljard $ in 2016. Daarnaast bezit China voor 1180 miljard dollar Amerikaanse schatkistcertificaten.
Voordelen
Zowel China als de VS deden hun voordeel met de opbloei van de wederzijdse handel. Volgens een gemeenschappelijke raming van US-China Business Council en Oxford Economics deed de Chinese import in 2015 het VS-bnp stijgen met 0,8% en door de invoer er nog 1,2% boven op. Door de goedkope producten verminderde de prijsindex met 1 tot 1,5%, wat neerkomt op 850 dollar minder uitgaven per gezin jaarlijks.Bij de bilaterale handel gaat het om 2,6 miljoen banen. De Chinese investeringen in de VS zorgden voor 140.000 banen. Het Witboek detailleert zelfs het China-aandeel in de omzet van GM, Intel, Apple. Interessanter is de schatting van Goldman Sachs die berekende dat indien Apple zijn productie en assemblage volledig naar de VS zou terugbrengen, dit de kosten zou doen stijgen met 37% Kortom de samenwerking tussen de twee giganten is een win-win operatie en geen nulsomspel, zo besluit het eerste hoofdstuk
Achtergrond
Het tweede hoofdstuk dat dieper ingaat op de achtergronden start met de 
opmerking dat het handelstekort in goederen alleen geen goede indicator is om de wederzijdse handel te beoordelen. Een alomvattende studie moet ook de handel in diensten in ogenschouw nemen evenals de omzet van de lokale filialen in het gastland. Volgens cijfer van het Chinese ministerie van handel had de VS vorig jaar in de diensten een overschot van 54 miljard $ (waarover Trump niet tweet).
Volgens VS cijfers realiseerden de VS-bedrijven in China een omzet van 481 miljard dollar, flink hoger dan de 25 miljard van de Chinese bedrijven in de VS. Het Witboek haalt douanecijfers aan om aan te tonen dat 59% van het Chinese handelsoverschot met de VS toe te schrijven was aan buitenlandse firma’s in China. Dit deficit zou eveneens met een kwart tot een derde verminderd kunnen worden indien de VS niet zou verhinderen dat hoog technologische goederen naar China worden uitgevoerd en daarbij de normen voor Brazilië hanteren, zo redeneert het Witboek verder. Overigens vinden de Chinese statistici dat hun Amerikaanse collega’s elk jaar het Chinees overschot met één vijfde overdrijven. Tenslotte komt 61% van het onevenwicht uit verwerkende sectoren waarin het Chinees aandeel soms miniem uitvalt. Indien de methode van de toegevoegde waarde zou gebruikt worden, zou het Chinese overschot met 44% verminderen.
Weerlegging
Ten aanzien van Trump die de Chinese methodes als ‘onfair’ bestempelt, argumenteert het Witboek dat de Chinese praktijken volledig in overeenstemming zijn met de regels van de Wereldhandelsorganisatie. Dat China behandeld wordt als een ontwikkelingsland vindt het Witboek gerechtvaardigd omdat een Chinees maar 14,5 % BNP/persoon voortbrengt in vergelijking met de VS. De algemene douaneheffingen die China in 2015 hanteerde, waren teruggevallen tot 4,4%: beduidend lager dan deze in opkomende landen zoals Zuid-Korea, India en Indonesië.
Voorts ontkent China ten stelligste dat het buitenlandse bedrijven zou verplichten tot technologische overdracht. Er volgen een reeks cijfers die moeten bewijzen dat China al maar meer besteedt aan onderzoek en ontwikkeling, qua patenten er jaar na jaar het meest op vooruit gaat, kortom zelf de technologische ladder opklimt zonder anderen te bestelen. Ook de inspanningen qua naleving van IPR worden uitvoerig gedetailleerd. Het Witboek argumenteert verder dat de Chinese subsidiepolitiek volledig compatibel is met de WTO-regels.
Tegenaanval
I
In het vierde hoofdstuk wordt regelrecht in de tegenaanval gegaan door de politiek van de Amerikaanse regering als protectionistisch te bestempelen. Zo wordt de ‘Buy American Act’ aangehaald die stelt dat federale agentschappen enkel maakwerk producten mogen kopen die in de VS zijn vervaardigd. De striktere werking van het CFIUS wordt eveneens gehekeld. Pittig is ongetwijfeld het gedeelte waarin de marktverstorende subsidies in de VS worden geanalyseerd. Boeing kreeg bijvoorbeeld sinds 2000 14 miljard dollar aan subsidies en voor 73 miljard aan overheidsleningen en durfkapitaal. Ook het onderdeel over de pesterijpraktijken door de VS administratie is rijkelijk gestoffeerd en heeft niet enkel betrekking op China. Erger is de weerslag van de heffingen op de wereldgroei die door verschillende instellingen op een afname met tussen 0,5 % en 1%wordt geraamd. Dat Trump zijn eigen industrie in de voeten schiet, wordt geïllustreerd met de bewering van General Electric dat de heffingen de totale kosten zullen doen stijgen met tussen 300 en 400 miljoen dollar. Een rapport van Peterson Institute for International Economics raamt dat de heffingen op ingevoerde voertuigen zouden meebrengen dat 195.000 VS-arbeiders hun baan zouden verliezen.
Het laatste hoofdstuk detailleert de Chinese positie die blijft pleiten voor een win-win methode op basis van wederzijdse samenwerking. Ondertussen zal China wel zijn waardigheid en kernbelangen verdedigen. China is voorstander van een hervorming van het Wereldhandelssysteem, houdt sterk vast aan de naleving van de IPR, is van plan de rechten van buitenlandse entiteiten te respecteren en te garanderen, zal de hervormingen en open deur politiek voortzetten en zowel samenwerken met ontwikkelde- als ontwikkelingslanden en het streeft daarbij naar de vorming van meer vrijhandelszones.
Volledige tekst Witboek
Dezelfde dag waarop bekend werd dat de economische dialoog niet voortgezet werd, trok China zich ook terug uit een dialoog met VS-militairen. Dit gebeurde nadat de VS sancties uitvaardigde tegen het Equipment Development Department van het Chinees leger omdat die aankopen verrichten bij het Russisch leger. Als klap op de vuurpijl heeft de VS aangekondigd wel zelf Taiwan nieuwe wapens te gaan verkopen. Resultaat van dit verhaal: minister van Buitenlandse Zaken Wang Yi heeft Henry Kissinger in de zijlijn van de UN-vergadering gewaarschuwd voor een nieuwe koude oorlog die de resultaten van 40 jaar diplomatie volledig zouden te niet doen.
