Hoe pakt China terrorismebestrijding aan en hoe gaat de regering met terrorismedreiging om? In een witboek geeft de regering tekst en uitleg over principes en praktijken en de wetgeving waarop ze zijn gebaseerd.
Het Informatiebureau van de Staatsraad van China heeft op 23 januari 2024 een witboek uitgebracht met als titel ‘Het juridische kader en de maatregelen voor terrorismebestrijding in China’.
Inhoudstafel
Naast het voorwoord en de conclusie bestaat het witboek uit vijf delen met veelzeggende titels: ‘Een juridisch raamwerk voor terrorismebestrijding dat steeds beter wordt’, ‘Duidelijke bepalingen voor de definiëring en bestraffing van terroristische activiteiten’, ‘Gestandaardiseerde machtsuitoefening bij de bestrijding van terrorisme’, ‘Bescherming van de mensenrechten in de praktijk van de terrorismebestrijding’ en ‘Effectieve bescherming van de veiligheid van mensen en de nationale veiligheid.’
Mondiale achtergrond
De Chinese regering stelt dat het terrorisme een vijand is voor de hele mensheid, en dat het een ernstige bedreiging voor de internationale vrede en veiligheid vormt. In het rapport staat dan ook dat ‘Alle leden van de internationale gemeenschap samen de verantwoordelijkheid hebben om het terrorisme te bestrijden’.
Regionale aanpassing terrorismebestrijding
Verder wordt beschreven hoe China het slachtoffer van terrorisme is geweest en al langer met deze reële bedreiging wordt geconfronteerd. Verschillende regio’s in China hebben in de loop der tijd hun eigen regels en procedures van terrorismebestrijding uitgewerkt: bijvoorbeeld Beijing, Shanghai, Hongkong en Xinjiang. De National Security Law (nationale veiligheidswet) in de Speciale Administratieve Regio Hongkong ‘bevat maatregelen om de herhaling van terroristische activiteiten te voorkomen en beschrijft de bijbehorende straffen’. In de Autonome Oeigoerenregio Xinjiang is het in 2017 en 2018 nodig gebleken met speciale regelgeving het extremisme tegen te gaan. Daarnaast benadrukt de Chinese overheid dat ze sinds ze olie heeft gegoten op de golven van aanslagen die Xinjiang hebben geteisterd ‘meer belang is gaan hechten aan de opvoeding en rehabilitatie van diegenen die als mensen die het slachtoffer waren van indoctrinatie van een extremistische ideologie die minder zware misdaden hebben gepleegd’.
Leerproces
China heeft er altijd groot belang aan gehecht om de strijd tegen het terrorisme via wetgeving te voeren. Bij de handhaving van internationale verdragen (onder andere van de Verenigde Naties) die China heeft gesloten of waarbij het zich heeft aangesloten heeft het land nuttige ervaringen opgebouwd. Door het strafrecht te wijzigen en te verbeteren hebben de Chinese wetgevers waardevolle kennis opgedaan.
Rechtvaardig en ‘met Chinese kenmerken’
Door de jaren heen heeft China zijn eigen vormen van terrorismebestrijding uitgewerkt die aansluiten bij de realiteit van het land. Het heeft nu een solide juridisch raamwerk, er bestaan strikte en rechtvaardige procedures voor wetshandhaving die voortdurend beter worden. China maakt zich sterk dat het een onpartijdige rechtsgang en een effectieve bescherming van de mensenrechten kan garanderen. Het witboek verheelt niet dat de overheid de ontwikkeling van technologieën voor terrorismebestrijding toejuicht om ‘de uitdagingen die uitgaan van kunstmatige intelligentie, gecodeerde communicatie en virtuele valuta het hoofd te bieden’. Het rapport gaat er prat op dat op die wijze ‘China de nationale en openbare veiligheid kan waarborgen en de levens en eigendommen van mensen beschermen. Het kan bijdragen aan de mondiale en regionale veiligheid en stabiliteit’.
Terrorismebestrijding in China en in de wereld
Het witboek brengt ook stellingen naar voor over de mondiale implicaties. ‘De Chinese aanpak voor terrorismebestrijding verdedigt de waarden die alle mensen in de wereld gemeen hebben’. Deze voldoet aan de normen en beginselen van de Verenigde Naties en past bij de eigen nationale omstandigheden en juridische instellingen. Daarnaast sluit China zich aan bij de mondiale inspanningen om het terrorisme te bestrijden binnen een rechtsstaat. Dit alles past bij het concept van ‘een mondiale gemeenschap met een gedeelde toekomst’ dat China onder impuls van Xi Jinping sinds enige jaren uitdraagt. Uiteraard herhaalt de Chinese regering dat ze bereid is nauw samen te werken met andere landen om de strijd tegen het terrorisme vooruit te helpen als onderdeel van een goed mondiaal bestuur.
Document ter inzage
Wie wil nagaan of China in staat is zijn stellingen hard te maken kan nu hiervoor (onder andere) de tekst van dit witboek raadplegen om een eigen oordeel te vormen. Het complete document ‘Het juridische kader en de maatregelen voor terrorismebestrijding in China’ (Full text: China’s Legal Framework and Measures for Counterterrorism) is in het Engels beschikbaar via deze link
Bronnen: Xinhua, english.scio.gov.cn/ (website Chinese overheid), South China Morning Post
