Terwijl de Amerikaanse handelsoorlog tegen China blijft escaleren heeft de Chinese regering een witboek gepubliceerd met haar standpunten. We bekijken de voornaamste elementen .

In een eerder artikel gingen we in op Chinese commentaar in de partijkrant. Terwijl die meer op een binnenlands publiek gericht is, zijn de standpunten in het witboek meer bestemd voor een internationaal publiek.
Het is het derde Chinese witboek over de handel met de VS sinds 2018 toen president Trump tijdens zijn eerste ambtstermijn de handelsoorlog startte.
Deur blijft open voor “‘gelijkwaardige dialoog
Beijing bevestigt dat het de deur open houdt voor onderhandelingen, maar die dialoog moet ‘gelijkwaardig’ zijn. Het aanvaardt geen eenzijdige Amerikaanse dictaten.
Het blijft aandringen op dialoog om geschillen op te lossen.
China wijst erop dat invoerrechten uiteindelijk hun doel zullen missen en averechts zullen werken. Het benadrukt het ‘wederzijds voordelige karakter’ van de handel tussen China en de VS. Het blijft vrijhandel steunen en waarschuwen voor protectionisme en unilaterale actie.
Het witboek benadrukt dat China niet opzettelijk een handelsoverschot nastreeft – een reden die Trump vaak aanhaalt voor de verhoging van de tarieven. ‘Het onevenwicht in de handel van goederen is een onvermijdelijk gevolg van structurele problemen in de Amerikaanse economie’.
Het gebrek aan evenwicht in de handelsbalans is minder groot dan de VS beweren. Een deel van het Chinees overschot op goederen wordt immers gecompenseerd door het Amerikaans overschot op diensten. En globaal komt de handelsbalans al verschillende jaren meer in evenwicht.
Het witboek vermeldt ook dat China zijn verplichtingen om meer in te voeren onder het in 2018 met president Trump afgesloten fase-1 handelsakkoord nagekomen is, maar de VS niet (onder meer door een verbod op de uitvoer van gesofistikeerd materiaal naar China).
In een commentaar bij het witboek zei het ministerie van Handel dat ‘De geschiedenis en de realiteit hebben aangetoond dat de verhoging van tarieven de problemen van de VS zelf niet zal oplossen’ . ‘In plaats daarvan veroorzaakt ze volatiliteit, voedt ze de inflatie in de VS, holt ze de industriële basis uit en vergroot ze het risico op een economische recessie – uiteindelijk zullen de VS er zelf de gevolgen van ondervinden.’
Een boodschap naar alle landen
Commentatoren zien het witboek niet als een boodschap die bestemd is voor de VS alleen, maar een die zich richt tot alle landen in de wereld. Het legt immers ook de nadruk op de inspanningen van China om de internationale handelsregels te respecteren, om intellectuele eigendom te beschermen en het klimaat voor buitenlandse ondernemers te verbeteren. China presenteert zich als een stabiele en betrouwbare economische partner in tegenstelling tot de VS.
Zowel het witboek als de opmerkingen van het ministerie van Handel laten de deur open voor overleg met Washington.
Na opeenvolgende tariefverhogingen door de VS bedragen die nu in totaal 125% op alle Chinese goederen. Op pakjes van minder dan 800 dollar zijn de invoerrechten verhoogd tot 90%. ln antwoord op de Amerikaanse tarieven heeft China in twee stappen 84% invoerrechten op alle Amerikaanse producten en specifieke sancties tegen Amerikaanse bedrijven ingevoerd . Het heeft ook een antwoord aangekondigd op de meest recente verhoging door Trump van 84 naar 125%
China is tot nu toe het enige land dat frontaal ingaat tegen de eenzijdige handelsbeperkingen van de VS. De EU, Canada en Mexico hebben beperkte tegenmaatregelen ondernomen. Tijdens het telefoongesprek met premier Li tastte commissievoorzitter von der Leyen deze week ook af of coördinatie met China mogelijk is om het bestaande handelssysteem recht te houden en aan te passen.
De Chinese reactie is duidelijk geen improvisatie maar een voorbereide politiek. Westerse waarnemers verklaren de harde Chinese reactie doordat de VS proberen specifiek China te treffen. Er zijn hogere invoerrechten dan op andere landen, sommige Chinese producten mogen ‘om veiligheidsredenen’ of omwille van ‘de rechten van de minderheden in Xinjiang’ de VS niet binnen, de VS proberen China de toegang tot hoogwaardige technologie zoals geavanceerde computerchips te ontzeggen, ook via druk op derde landen, Amerikaanse investeringen in China en Chinese investeringen in de VS worden beperkt, de VS hebben onlangs een vijftigtal internationale havens overgenomen die door een Hongkongs bedrijf werden uitgebaat, waaronder twee strategisch gelegen havens in Panama. Tiktok loopt gevaar de toegang tot de VS te verliezen of in Amerikaanse handen te komen, er dreigen hoge taksen op in China gebouwde schepen in Amerikaanse havens enz. Men is op het punt gekomen dat China verdere aanvallen niet meer met een symbolische reactie kan laten passeren.
Bronnen: Witboek Chinese regering, South China Morning Post, Financial Times