Op 7 november meldde het Chinese persbureau Xinhua dat de Chinese President Xi Jinping een bericht had gestuurd naar Donald Trump om hem te feliciteren met zijn verkiezing tot president van de Verenigde Staten.
Op dezelfde dag feliciteerde Han Zheng, de vicepresident van China, J.D. Vance met zijn verkiezing tot vicepresident van de Verenigde Staten.
Xi Jinping drong eropaan ‘dat de twee landen in het nieuwe tijdperk de juiste manier zouden vinden om met elkaar om te gaan, zodat zij en de rest van de wereld hiervan kunnen profiteren’. Xi zei: ‘De geschiedenis leert dat China en de Verenigde Staten winnen bij samenwerking en verliezen bij confrontatie en een stabiele, gezonde en duurzame relatie tussen China en de VS dient de gedeelde belangen van beide landen. Zoiets komt ook tegemoet aan de wens van de internationale gemeenschap.’
De president van China sprak de hoop uit ‘dat beide partijen de beginselen van wederzijds respect, vreedzame co-existentie en win-win samenwerking zullen handhaven, de dialoog en communicatie zullen versterken, hun meningsverschillen correct zullen regelen en meer gaan samenwerken tot wederzijds voordeel’.
De officiële reactie van China staat dus in het teken van samenwerking. Zo stond er op de homepage van de partijkrant Renmin Ribao (People’s Daily) een artikel over een evenement voor de ‘Flying Tigers’ – Amerikaans legerpersoneel dat tijdens de Tweede Wereldoorlog in China diende. De politieke boodschap was overduidelijk: ‘De Verenigde Staten en China konden in het verleden samenwerken en dat kunnen ze vandaag de dag nog steeds’.
Laten de leiders van de Verenigde Staten zich echter niet vergissen, en president Trump kan dat maar beter beseffen: als het nodig is kan en zal China zijn territoriale integriteit en soevereiniteit verdedigen. De woordvoerder van het ministerie van Buitenlandse Zaken, mevrouw Mao Ning maakte dat tijdens haar persconferentie op 7 november nog eens ondubbelzinnig duidelijk. Op een vraag over Taiwan antwoordde ze: ‘de kwestie-Taiwan is de belangrijkste en gevoeligste kwestie in de betrekkingen tussen China en de VS. China is fel gekant tegen elke vorm van officiële interactie tussen de VS en Taiwan. Dit standpunt is consequent en duidelijk. De regering van de VS moet zich serieus houden aan het één-China-beginsel en de drie gezamenlijke communiqués van China en de VS, en Taiwan-gerelateerde kwesties voorzichtig aanpakken om ernstige schade aan de betrekkingen tussen China en de VS en aan de vrede en stabiliteit tussen China en de Verenigde Staten te voorkomen’.
Het oprechte en gefundeerde voorstel tot vreedzame co-existentie gaat dus logisch samen met de nodige waakzaamheid. Sinds de lancering van de Pivot to Asia in 2011 hebben de opeenvolgende regeringen van de VS (Obama, Trump, Biden) een beleid gevoerd van een escalerende confrontatie met China, met als doel de opkomst van China tegen te houden, de alleenheerschappij van de VS over de wereld te redden en te voorkomen dat er een multipolaire wereld ontstaat met landen in het Mondiale Zuiden die hun eigen ontwikkelingspad volgen.
AUKUS, de Quad, steun voor separatisme in Taiwan, Hong Kong, Tibet en Xinjiang, de handelsoorlog, de chips war en een niet aflatende propagandacampagne hebben de relatie tussen de VS en China vergiftigd en de bevolking van de twee landen grote economische nadelen berokkend. Dat alles hindert ook de urgente samenwerking bij het oplossen van de bekende wereldproblemen zoals de klimaatcrisis.
Xi Jinping is er echter van overtuigd dat de wereld groot genoeg is voor beide landen om naast elkaar te bestaan en welvarend te zijn en dat de mensen in de VS en China een gezamenlijk belang hebben bij vrede en stabiliteit. Vandaar zijn realistische boodschap aan het adres van Donald Trump. De Chinese leiders kennen de achtergronden en de betekenis van zijn verkiezing tot president (door in werkelijkheid slechts 28% van de kiesgerechtigden in de VS). Zij beschouwen die als een interne zaak van de Verenigde Staten waarin ze zich dus, ‘consequent’ als ze zijn, niet zullen mengen. Maar even consequent en in de mate van het mogelijke houdt Beijing vast aan zijn vredespolitiek, een beleid dat overigens meer belangstelling en steun vanwege de Europeanen verdient.
Bronnen: Xinhua, en.people.cn (website ministerie van BuZa China), Sinification, trackingpeoplesdaily.substack.com, Friends of Socialist China, Morning Star, thenextrecession.wordpress.com, stopwar.uk.org