In scherp contrast tot het geaborteerde Midden-Oosten initiatief van VS president Biden was de opkomst van buitenlandse leiders op de BRI-top een groot succes. Xi Jinping sprak met talloze staatshoofden en regeringsleiders en ook met UN secretaris-generaal Guterres.
Het contrast kan nauwelijks groter zijn. VS-president Biden dacht in het Midden-Oosten een shuttle diplomatie te voeren tussen Jordanië met de Arabische leiders en Israël. De Jordaanse koning Abdullah annuleerde echter de bijeenkomst omdat zowel De Egyptische president al-Sisi als de Palestijnse president Abbas afzegden. Biden sprak dan enkel maar met de Israëlische premier Netanyahu waarvan hij een humanitaire corridor naar Gaza verkreeg. Dit resultaat kan echter een dode mus blijken indien de grensovergang te Rafah niet open gaat. Het geklungel deed topambtenaar Josh Paul die 11 jaar werkte bij het VS Bureau Political-Military Affairs ontslag nemen omdat hij vreest dat de VS dezelfde fouten herhaalt die de afgelopen dertig jaar werden gemaakt en hij weigert er nog langer deel van uit te maken.
Een totaal succesverhaal daarentegen in Beijing. Staatshoofden, regeringsleiders en hoge functionarissen uit meer dan 140 landen en meer dan 30 internationale organisaties namen deel aan de derde BRI-top. In totaal werden 458 resultaten bereikt met een waarde van $ 97.2 miljard. BuZa minister Wang Yi merkte na afloop op dat het BRI het populairste internationale publieke goed en het grootste internationale samenwerkingsplatform ter wereld is geworden. We beperken ons hier tot de gesprekken die president Xi Jinping had met de wereldleiders.
Gesprekken
UNO secretaris-generaal Guterres zei aan Xi dat het BRI een cruciale en effectieve weg heeft geboden om de ontwikkelingslanden te helpen een duurzame ontwikkeling te bereiken en een goed voorbeeld heeft geboden voor de Zuid-Zuid samenwerking. Xi antwoordde dat het Belt and Road Initiative (BRI) en het Global Development Initiative werden voorgesteld om de gemeenschappelijke ontwikkeling van alle landen te bevorderen, de VN-Agenda 2030 voor Duurzame Ontwikkeling voort te stuwen en ervoor te zorgen dat geen enkel land achterblijft.
In zijn ontmoeting met de Kazakhse president Tokzayev benadrukte de Chinese president de verdere ontwikkeling van het alomvattend strategisch partnerschap. Daarbij is China bereid om de handel en investeringen gemakkelijker te maken, de import van hoogwaardige en groene landbouwproducten uit te breiden en de samenwerking op het gebied van groene energie met het land te verbreden. Tevens is China bereid is de connectiviteit met Kazachstan te verbeteren en het transport van goederentreinen tussen China en Europa te vergroten.
In zijn gesprek met de Chileense president Boric merkte Xi op dat Chili een pionier was in de BRI samenwerking tussen China en Latijns Amerika. De twee landen zouden hun strategie beter op elkaar moeten afstemmen. Aan de Ethiopische premier Abiy Ahmed beloofde Xi dat China bereid is de naoorlogse wederopbouw en economische revitalisering van Ethiopië te ondersteunen en eraan deel te nemen.
Ook in de ontmoeting met de Hongaarse premier Orban beloofde Xi te streven naar synergie tussen het BRI en de Hongaarse strategie van ‘Opening naar het Oosten’ Xi prees de eerste minister van Papua New Guinea James Marape het land omdat het een voorbeeld rol speelde voor de eilanden uit de Stille Oceaan. Xi merkte op dat de Chinese hulp aan de eilandstaten in de Stille Oceaan ‘openhartig, oprecht en onbaatzuchtig is. China verbindt er geen politieke voorwaarden aan en streeft geen exclusieve rechten na bij het verlenen van dergelijke hulp’ aldus nog Xi. Tijdens de gesprekken met de Indonesische president Joko Widodo stelde Xi de Chinese aanleg van de Jakarta-Bandung High-speed Railway voor als een vlaggenschip van samenwerking tussen de twee landen.
In zijn ontmoeting met de Servische president Vucic noemde hij Servië ‘een ijzersterke vriend’ waarmee China de strategische synergie wil versterken. Tijdens de gesprekken met de Oezbeekse president Shavkat Mirziyoyev vond Xi dat de twee partijen moeten het middellange- en lange termijn plan voor economische en handelssamenwerking effectief moeten uitvoeren, de samenwerking op sleutelgebieden bevorderen en de omstandigheden scheppen die bevorderlijk zijn voor een vroege start van de aanleg van de spoorlijn China-Kirgizië-Oezbekistan.
Het gesprek met de Russische president Putin duurde drie uren. Ook over het conflict in Gaza en in Oekraïne werd gesproken. Xi herinnerde er aan dat hij sinds 2013 met Putin al 42 ontmoetingen had waardoor een sterke werkrelatie en diepe vriendschap werd opgebouwd. Putin prees het BRI en merkte op dat het doel van $200 miljard bilaterale handel dit jaar binnen handbereik ligt.
In zijn gesprek met de Nigeriaanse vicepresident Kashim Shettima belichtte Xi een groep samenwerkingsprojecten in Nigeria, zoals spoorweg-, haven-, elektriciteitscentrale- en telecommunicatienetwerkprojecten evenals de aanleg van vrijhandelszones. China wil Nigeria helpen om industrialisering en modernisering van de landbouw te bereiken. Ook tijdens de gesprekken met de Argentijnse president Alberto Fernandez werd meer synergie benadrukt maar ook financiële stabiliteit.
De Keniaanse president William Ruton werd herinnerd aan de uitvoering van grote projecten zoals de spoorlijn Mombasa-Nairobi en een olieterminal in de haven van Mombasa. Xi beloofde Ruton dat China de uitvoer van Keniaanse hoogwaardige specialiteiten naar China zal vergemakkelijken en de samenwerking zal uitbreiden op gebieden zoals de digitale economie en nieuwe energie zodat Kenia geholpen wordt een groene ontwikkeling te bereiken.
In zijn gesprek met de Vietnamese president Vo Van Thuong bepleitte Xi een synergie tussen het BRI en het ‘Two Corridors and One Economic Circle” plan. De twee landen moeten ook de samenwerking versterken op opkomende gebieden zoals e-commerce en moeten de band tussen de bevolking van China en Vietnam en vooral de jongere generaties, nog hechter maken. Thuong zei dat Vietnam de ontwikkeling van China altijd als een kans beschouwt en het socialistische China steunt bij de verdere ontwikkeling en het realiseren zich uit te bouwen tot een groot modern socialistisch land. De Vietnamese kant is bereid om de strategische communicatie op hoog niveau te intensiveren en de inhoud van het alomvattende strategische samenwerkingspartnerschap tussen Vietnam en China voortdurend te verrijken onder nieuwe omstandigheden, aldus Thuong
Midden-Oosten
Kortom tijdens de gesprekken met de wereldleiders lag de klemtoon op ontwikkeling. Nog een verschil met de Amerikaanse diplomatie die meestal defensie en veiligheid op het oog heeft.
Toch ging Xi Jinping de hete actualiteit niet uit de weg want in zijn gesprek met de Egyptische premier Mostafa Madbouly steunde Xi het creëren van een humanitaire corridor om de Palestijnen te helpen in Gaza. Voor China ligt de uiteindelijke oplossing in een tweestaten oplossing en een onafhankelijk Palestina. China wil de samenwerking met Egypte en de Arabische staten verbeteren om een alomvattende, rechtvaardige en juiste oplossing zo snel als mogelijk te vergemakkelijken. Madbouly antwoordde te hopen dat China een grotere rol zou spelen in de oplossing van het probleem.
De Chinese gezant voor het Midden Oosten Zhai Jun is al in Qatar aangekomen waar hij ook sprak met de Russische gezant voor het Midden Oosten Mikhail Bogdanov. Daarna reist hij door naar Egypte waar hij in Cairo een top zal bijwonen over de Palestijnse kwestie. De top zal wereldleiders waaronder de Palestijnse president, de Jordaanse koning en de secretaris-generaal van de Verenigde Naties Antonio Guterres, samenbrengen om de escalatie van de oorlog te bespreken.. Zhang noemde eerder het Amerikaanse veto in de Veiligheidsraad tegen de Braziliaanse resolutie die oproept tot een humanitaire pauze in Gaza ‘ongelooflijk’. Zhang twijfelt aan de ernst bij de VS om het probleem op te lossen en de Russische VN ambassadeur Nebenzia bekritiseerde ‘de hypocrisie en de dubbele standaard van de VS;’ De Global Times schrijft dat het veto het licht op groen zet voor zij die het internationaal humanitair recht met de voeten treden. Gezien de VS het enige lid was dat tegen stemde., staat het land dus erg geïsoleerd: nog een verschil met de Chinese diplomatie die gedragen wordt door zovele landen.
IGlobal Times, SCMP, FT, CNN
