China benadrukt door officiële verklaringen en reportages zijn vredelievende activiteiten en zijn territoriale rechten in Nanhai, de Zuid-Chinese Zee. Beijing reageert op nieuwsfeiten in het gebied: controle van een Amerikaans legervliegtuig, opheffing van het VS-wapenembargo tegen Vietnam, plannen om een geavanceerd reddingsschip te stationeren bij een Nansha-eiland.
Eerst was er het incident tussen Chinese en Amerikaanse legervliegtuigen vlakbij het Chinese eiland Hainan, in het noorden van de Zuid-Chinese Zee.
‘Spionage aan de voordeur’
Een week geleden hebben twee Chinese jachtvliegtuigen een EP-3 verkenningsvliegtuig van de Amerikaanse marine van dichtbij gevolgd, in het luchtruim vlakbij de kust van het Chinese eiland Hainan. Volgens het Pentagon hebben de Chinese vliegtuigen het Amerikaanse vliegtuig op een onveilige manier onderschept door het zo dicht te naderen dat het gedwongen was te dalen om een botsing te voorkomen. Bovendien zou het vliegtuig volgens de Amerikaanse Navy in internationaal luchtruim hebben gevlogen. Het ministerie van Buitenlandse Zaken van China heeft die versie van de feiten fel bestreden: ‘de Chinese jachtvliegtuigen hebben de Amerikaanse verkenner op een veilige afstand gevolgd en hebben geen gevaarlijke actie ondernomen’. Beijing kaatst de bal terug door er op te wijzen dat de VS zijn militaire vaartuigen en vliegtuigen regelmatig verkenningsopdrachten laat uitvoeren vlakbij de Chinese kustwateren, wat de veiligheid van het land bedreigt. De beide landen hebben diplomatiek en militair overleg over de kwestie. Chinese experts verwachten dat dit soort incidenten in de nabije toekomst zal toenemen: ‘het Amerikaanse vliegtuig provoceerde China gewoon: spioneren vlak voor onze neus.’
Het ministerie van BuZa van China moest gisteren duidelijkheid verschaffen over de Chinese visie op nog een Amerikaanse maatregel.
Het ene embargo is het andere niet
President Obama heeft tijdens een bezoek aan Vietnam bevestigd dat de VS zijn wapenembargo tegen dat land volledig zal opheffen. De VS piekert er niet over zijn wapenembargo tegen China op te heffen en Washington blijft de EU tot vandaag onder druk zetten om datzelfde embargo te handhaven. De beide embargo’s zijn ingesteld omdat zowel Vietnam als China volgens de VS de mensenrechten schenden. Vietnam heeft net zomin als China die visie geaccepteerd en Hanoi doet geen van de toegevingen die Washington eist inzake de mensenrechten. Het is voor bijna iedereen duidelijk dat de VS zijn vroegere vijand Vietnam wil steunen bij zijn territoriale claims in Nanhai (de Zuid-Chinese Zee) en bij zijn meningsverschillen met China. Obama heeft ontkend dat de opheffing van het wapenembargo iets met China te maken heeft en gezegd dat het louter om een normalisering van de betrekkingen en een afsluiting van het conflict uit de Koude Oorlog gaat. De Amerikaanse president zei echter ook dat de VS en Vietnam allebei bezorgd zijn over de vrijheid van doorvaart en andere kwesties in de Zuid-Chinese Zee, dat Vietnam van de VS beschikking krijgt over de nodige uitrusting om zich te verdedigen en dat er een diplomatieke oplossing moet komen die ‘niet is gebaseerd op wie groot genoeg is om de baas te spelen in het gebied’, een toespeling richting China. (upd) Hua Chunying, de woordvoerder van BuZa, heeft hierop vandaag gereageerd tijdens haar reguliere persconferentie. Zij zei onder andere dat alle landen voor vrijheid van navigatie zijn als die voor iedereen geldt en niet het exclusieve recht is dat de VS opeist om zijn vliegtuigen en schepen alles te laten doen wat ze willen. Volgens Hua is het ook niet relevant of een land groot of klein is. Als voorbeeld gaf zij het feit dat China met 12 van 14 buurlanden grensgeschillen heeft bijgelegd en dat 10 van die landen minder dichtbevolkt zijn en 5 ervan kleiner zijn dan de Filippijnen met wie de geschillen blijven aanslepen. Dat is volgens Hua een teken dat het de oprechtheid van de bedoelingen om tot akkoorden te komen is die telt, niet de grootte van van een land of de omvang van zijn bevolking.
Uiteraard heeft Beijing de Amerikaanse beslissing diplomatiek verwelkomd. Hua Chunying zei: ‘als buurland vinden we het fijn als Vietnam normale en vriendschappelijke betrekkingen met alle andere landen, ook met de VS, heeft. Wij hopen dat die betrekkingen bijdragen aan de stabiliteit en de economische ontwikkeling in de regio.’ Mevrouw Hua voegde er, voor de goede verstaander, aan toe dat ‘wapenembargo’s zoals dat tegen Vietnam een overblijfsel zijn uit de Koude Oorlog en niet zouden mogen bestaan’. Commentatoren in de officiële media en Chinese experts spraken echter van een doorzichtige Amerikaanse manoeuvre en hoopten dat Hanoi op zijn hoede zou zijn voor de ‘hypocriete agenda van de VS’.
Reddingsschip voor de Zuid-Chinese Zee
Gisteren werd bekend dat China plannen heeft om een reddingsschip met geavanceerde technologie te stationeren bij een van de Nansha-eilanden (in het Westen de Spratly eilanden genoemd naar een Britse kapitein uit de 19e eeuw). Het vaartuig zal hulp kunnen bieden bij schipbreuken en vliegtuigrampen en zal beschikken over drones en onderwater-robots voor burgerlijk gebruik. Het is de bedoeling dat het diensten verleent aan het vrachtverkeer en de zeevisserij en dat het schepen helpt afkomstig van alle landen.
Het schip zal vallen onder de bevoegdheid van het ministerie van Transport, met name het South China Sea Rescue Bureau dat ook betrokken is geweest bij de zoektocht naar slachtoffers en restanten van het verdwenen vliegtuig van Malaysia Airlines Vlucht MH370. Het bureau heeft 31 schepen en vier helikopters voor reddingsoperaties in de Zuid-Chinese Zee. Als het nodig is worden ze door militairen bijgestaan. In 2006 hebben Chinese reddingswerkers, op verzoek van Hanoi, nog geholpen bij de berging van 22 Vietnamese vissersboten en de redding van 330 Vietnamese vissers, na een taifoen.
Intussen stimuleert China een reeks niet-militaire activiteiten in Nanhai, zoals het gebied van de Zuid-Chinese Zee in het Chinees heet en wijstBeijing op het belang hiervan. Het toerisme komt er op gang of de studie en bescherming van de ecologie (bijv. onderwater-ecosystemen op de koraalriffen) en van de visstand. Recent was er aandacht voor het optreden van bekende artiesten voor werknemers in de ziekenhuizen, bij de navigatie en de administratie in Nanhai.
De officiële Chinese pers, met het partijorgaan People’s Daily voorop, vestigt deze week opnieuw de aandacht op de Chinese visie betreffende de Zuid-Chinese Zee: ‘het gebied is tweeduizend jaar lang vooral door Chinese vissers en zeelui bevaren en regelmatig zijn er eilanden door Chinezen bewoond. Landen die delen van het gebied betwisten moeten hun geschillen onderling, zonder inmenging van buitenaf, oplossen op basis van de Code of Conduct, niet voor internationale gerechtshoven. China heeft zelf alle belang bij een vreedzaam en vlot scheepvaartverkeer en bij economische en wetenschappelijke activiteiten in de Zuid-Chinese Zee’. Over het algemeen gaan westerse media en waarnemers superieur aan deze redenering voorbij. Een opmerkelijke uitzondering is de gerespecteerde Britse expert en professor in Cambridge Peter Nolan die in vele publicaties bij media en politici van het Westen heeft aangedrongen op meer dossierkennis en de wil om tot vreedzame internationale betrekkingen te komen.
Er is uiteraard een verband tussen alle recente zetten in de Zuid-Chinese Zee en de te verwachten uitspraak van het Permanent Hof van Arbitrage in een zaak aangespannen door de Filippijnen.
(upd) Vandaag heeft voormalig chief executive van Hongkong Tung Chee-hwa, nu voorzitter van China-US Exchange Foundation en van Our Hong Kong Foundation een belangwekkend opiniestuk in de SCMP over dit alles:
“On South China Sea disputes, China stands on the side of history, logic and the law”
South China Morning Post, Min.BuZa China, United States Naval Institute, Xinhua, The Morning Star, China Daily Asia, People’s Daily, Wikipedia, Global Times
Het wordt echt tijd dat alle landen die constant last hebben van ‘bumperkleven’ van de Amerikaanse defensie voor hun kusten dat zelfde doen op dezelfde afstand voor de Amerikaanse kust. Het is voor de evenwichtige verstandhouding misschien zelfs nodig dat de hardleerse agressieve Amerikaanse buitenlandpolitiek bediend word van een vergelijkbaar aantal drone executies in eigen land als dat ze zich in andere landen permitteren zonder overleg, dus: inbrekend op de rechten van soevereine naties.
Na Obama is mijn geloof dat de VS internationaal recht belangrijk vindt voorgoed verloren. Het zijn welbeschouwd moordenaars. Zonder recht of verantwoordelijkheid af te leggen mensen doden zonder zeker te weten of ze iets gedaan hebben. Dat is niet verdedigen, dat is een buitengerechtelijke moord. En de EU, Nederland voorop accepteert dat. Heel erg.
In 2007 was vietnam toegetreden in de wtc met een voorwaarde dat het oude schuld van zuid vietnam moet terug betalen aan de vs.